⏺ تنوع عرضه فرهنگی اگر باب تبلیغ منتشر بسته شود و همه طلاب به تبلیغ متمرکز روی آورند پاره‌ای از مخاطبان از دست خواهند رفت. گاهی روحانی بسیار شخصیت قوی و برجسته‌ای است، اما توان ارتباط با سنخی از شخصیت‌ها را ندارد. لزوم سنخیت در ارتباطات فرهنگی را نباید انکار کرد و نقش ذائقه و سلیقه افراد را نباید دست کم شمرد. همان گونه که در عرضه کالاهای مصرفی یا صنعتی تنوع سلایق لحاظ می‌شود و انواع و اقسام کالاها با طرح‌ها و مدل‌ها و اندازه‌ها و رنگ‌های گوناگون عرضه می‌شود، در عرضه فرهنگی نیز باید این موضوع در نظر گرفته شود. ممکن است فردی ـ به هر جهت ـ چهره و کلام و سلایق و اخلاق فردی یک روحانی را نپسندد و در عین اعتراف به خوبی او نتواند با او ارتباط برقرار کند. اگر باب تبلیغ منتشر باز باشد، هر محیط تبلیغی روحانیان متنوعی را خواهد دید و هر مخاطبی روحانی مطلوب و مورد نظر خود را در نهایت خواهد یافت و با کسی انس خواهد گرفت اما اگر نظام تبلیغی ما فقط به سبک متمرکز عمل کند این برکت از دست خواهد رفت. از سوی دیگر نفس مواجهه با انواع شخصیت‌ها انواع امتیازات را پیش دیدگان افراد قرار می‌دهد و شخصیت آنان را کامل‌تر می‌کند تنوع الگوها برخی از خشک مغزی‌ها را می‌شکند و برخی از تصورات واهی را باطل می‌کند. ⏺ ترکیب دو طرح گویا باید به طلبه پیشنهاد کرد که ترکیبی از تبلیغ متمرکز و منتشر را برای خود در نظر گیرد و از مزایای هر دو بهره‌مند باشد. به این صورت که حتما یک پایگاه تبلیغی ثابت داشته باشد که در آن نسبت به صفر تا صد فرایند تحول مخاطبان احساس مسئولیت کند و با آنان به صورت مستمر پیش رود. علاوه بر این گاه و بیگاه به تجربه شرایط تازه و پاسخ به نیازهای موردی نیز بپردازد و این دانش انباشته و آماده خود را در جاهای دیگر نیز صرف کند. اکتفا به هر یک بدون دیگری گویا ناقص و نارسا است. اگر تنها به تبلیغ منتشر اکتفا کند از رشد شخصی و به روزرسانی اطلاعات خود محروم می‌ماند و تجربه یک کار کامل تربیتی و تبلیغی را به دست نمی‌آورد و هرگز ظرفیت تأثیرگذاری بالا را به دست نمی‌آورد و اگر هم تنها به تبلیغ متمرکز بسنده کند گرچه در حوزه کوچکی ممکن است موفق باشد اما تجربیات رنگارنگ اجتماعی را به دست نخواهد آورد. https://eitaa.com/mohammad_nooori