☑️ تبیین معنای حقیقی امر به معروف و نهی از منکر در کلام نورانی شیخ الائمة حضرت مولانا امام جعفر بن محمد الصادق (سلام الله علیه)
✍🏻 از شیخ مفید (رحمة الله علیه) به اسناد خویش از محمد بن سائب کلبی (از علما و ثقات شیعه و از روایان حدیث از ساحت مقدس حضرات صادقین علیهما السلام) نقل شده است:
زمانیکه امام صادق (علیه السلام) در عراق اقامت گزیده بودند، ابوحنیفه محضر مبارک آن حضرت شرفیاب شده و در مورد مسائلی از جمله امر به معروف و نهی از منکر سوالاتی نمود. آن حضرت در پاسخ به این سوالِ او که منظور از امر به معروف و نهی از منکر چیست، چنین فرمودند:
«الْمَعْرُوفُ يَا أَبَا حَنِيفَةَ الْمَعْرُوفُ فِي أَهْلِ السَّمَاءِ الْمَعْرُوفُ فِي أَهْلِ الْأَرْضِ وَ ذَلِكَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ عَلِيُّ بْنُ أَبِي طَالِب ...
قَالَ: جُعِلْتُ فِدَاكَ فَمَا الْمُنْكَرُ؟ قَالَ: اللَّذَانِ ظَلَمَاهُ حَقَّهُ وَ ابْتَزَّاهُ أَمْرَه وَ حَمَلَا النَّاسَ عَلَى كَتِفِه»؛
معروف به آن چیزی اطلاق می شود که نزد اهل آسمان و زمین معروف باشد که آن امیرالمومنین علی (علیه السلام) می باشند و منکر آن کسانی هستند که در حق آن حضرت ظلم کرده، امرشان را غصب کرده و مردم را علیه ایشان برانگیختند.
ابوحنیفه مجددا پرسید: مگر نهى از منكر به معنای تذکر به فرد خاطی و بازداشتن او از گناه نیست؟
امام (علیه السلام) در پاسخ به سوالش فرمودند:
«لَيْسَ ذَاكَ أَمْرٌ بِمَعْرُوفٍ وَ لَا نَهْيٌ عَنْ مُنْكَرٍ، إِنَّمَا ذَلِكَ خَيْرٌ قَدَّمَه»؛
اين کار نه امر به معروف است و نه نهى از منكر، بلکه کار خیری است که انجام داده است.
📓 بحار الأنوار (ط - بيروت)، ج ۱۰، ص ۲۰۸ و ۲۰۹