🔰تاریخچه وحدت اسلامی 📝به قلم آقای تأسیس هفته وحدت، از اقدامات بسیار کلیدی امام خمینی رحمة الله علیه می باشد که منشأ تأثیرات فراوانی در معادلات جهانی شده است. جرقه این نامگذاری به پیشنهاد آیت الله منتظری و برخی دیگر از نزدیکان امام، با الگو گیری از اقدام موفق حضرت آیت الله العظمی خامنه ای حفظه الله در ایرانشهر انجام شد؛ ایشان در دوران تبعید خود، با علمای حنفی مسلک ایرانشهر، چابهار، سراوان و زاهدان، جلساتی را به منظور تقریب فکری دو گروه تشکیل دادند و ماحصل آن نامگذاری فاصله 12 تا 17 ربیع الاول به عنوان هفته وحدت و برگزاری جشن های عمومی مشترک بود. بعد از دو سه روز از برگزاری مراسم ها، مواجهه عاقلانه با یک اتفاق طبیعی، باعث شد «وحدت» از مرحله شعار، به مرحله عمل برسد؛ جاری شدن سیل در منطقه و کمک های بیشائبه یکی از معروفترین و محبوبترین اساتید و مبلغان شیعه به مردم اهل سنت منطقه؛ یعنی رهبر معظم انقلاب، معنای درستی از وحدت و اخوت اسلامی را در ذهن و جان مردم نهادینه ساخت. 🔻اما با نگاهی به ریشه این تفکر، درمی یابیم که مسئله وحدت در بین فقها از پیشینهٔ علمی - عملی ریشه دارتری برخوردار است. مرحوم آیت الله شاه آبادی در «شذرات» خود، یکی از محورهای درمان بیماری های فکری و اخلاقی جامعه را وحدت مسلمین میداند و از آن به عنوان خیط اخوت یاد میکند. (آیت الله العظمی شاه آبادی، شذرات المعارف، ص 8) حضرت آیت الله العظمی بروجردی در مقام علم و عمل، همه جانبه به ترویج وحدت پرداختند تا جایی که به تعبیر شهید مطهری، «نبايد گفت ایشان نسبت به اين مسئله علاقه مند بود، بلکه بايد گفت عاشق و دلباخته اين موضوع بود و مرغدلش برای اين پر میزد» (استاد شهید مطهری، مجموعه آثار استاد شهيد مطهری، ج 20، ص: 155) 🔻 قطعاً منظومه فکری و سیره عملی این دو بزرگمرد تاریخ، بی تأثیر در اندیشه شاگرد ممتازشان؛ یعنی حضرت امام خمینی نبوده است. شیخ بهایی دیگر عالمی است که حسن رفتار او با مخالفین فراوان نقل شده است. (مرحوم شیخ یوسف بحرانی، الکشکول، ج 2، ص 111) قبل تر از شیخ بهایی نیز با علامه حلی مواجه هستیم که در زمان شاه شیعی –الجایتو- میزیست و اتفاقاً در همان دوره که میتوان گفت شیعه به قدرت دست یافته بود، ایشان در مدرسه ای به بحث های علمی دور از تعصب با اهل سنت مشغول بودند. درباره علامه گفته شده است: "هرگز با تعصب با مخالفین بحث نمی کرد و به جای توهین و تحقیر صحابه به بحث علمی در مورد حقائق روی می آورد" (ن.ک: آقای منوچهر مرتضوی، تحقیقی درباره دوره ایلخانان، ص 51 نقل از مجمع التواریخ، ص 52)؛ لذا در همان دوران و در ضمن حفظ وحدت، کتب «نهج الحق» و «منهاج الکرامه» را به عنوان پشتوانه استدلالی عقاید شیعه به رشته تحریر درآورد و اتفاقاً خود ایشان نقش مهمی در شیعه شدن ایلخانان داشت؛ پس وحدت در عمل منافاتی با اصرار بر عقاید ندارد. جالب آنجاست که شیخ یوسف بحرانی در مورد این نقل سید نعمت الله جزائری درباره یکی از فقهاء که میگوید: «او همواره سبّ کنندگانی را همراه خود داشته و در علن لعن شیخین و تابعین آنها میکرده اند» مینویسد: «لا يخفی ان ما نقله عن الشيخ المزبور من ترک التقية و المجاهرة بسبب الشيخين خلاف ما استفاضت به الاخبار عن الائمة الاخيار الابرار عليهم سلام الله الملك الغفار و هی غفلة عن الشيخ المشار اليه ان ثبت النقل المذكور، و قد نقل السيد المذكور ان علمآء الشيعة الذين فی مكة المشرفة كتبوا الی علماء اصفهان من اهل المحاريب و المنار انّكم تسبون ائمتهم فی اصبهان و نحن فی الحرمين نعذب بذلك اللعن و السب، انتهی. و هو كذلك»(مرحوم شیخ یوسف بحرانی، لولوه البحرین ص 153) 💠این اجتماع از سوی فقهاء مخصوصاً اجتماع دو طیفی که نگاه استنباطی متفاوتی دارند؛ یعنی علامه حلی ازیک طرف و شیخ یوسف بحرانی اخباری مسلک از سمت دیگر و همچنین ادعای استفاضه اخبار از سوی شیخ بحرانی، نشان از آن دارد که سرچشمه زلال این تفکر صرف عقل و از موارد قابل مناقشه نیست، بلکه خود معصومین (علیهم السلام) بانی این اندیشه پرمغز هستند؛ اثبات این مدعا با تورق «کتاب العشره» کتاب شریف کافی حاصل میشود. شاهد دیگر اینکه که وحدت با این تعریف ریشه های روایی دارد بیان آیت الله العظمی خوئی ذیل روایات فروانی است که دلالت بر شرکت در نماز جماعات اهل سنت دارند؛ ایشان حکمت این روایات را مصلحت نوعی و وحدت کلمه مسلمین میداند؛ زیرا معتقدند مسلمین در آن زمان معروف و مشهور بودند و لذا شرکت در جماعات اهل سنت اثری از جهت دفع ضرر نداشت.(آیت الله العظمی خوئی، التنقیح فی شرح العروة الوثقی، الطهارة 4، ص: 318­-316) 📎لینک دعوت به کانال اندیشکده مستعدان https://eitaa.com/joinchat/1079706013Ceed9a368e3 ❇️ عضو کانال اندیشکده مستعدان شوید