🔰
مهر السنة ۵۰۰ سکه درهم یا ۵۰۰ درهم؟ (۱)
به قلم استاد گرانقدر
اندیشکده مستعدان، حجت الاسلام و المسلمین
#دهبان
کلمه درهم لفظ مشترک است بین واحد پول و واحد اندازه گیری مثل لفظ پوند در انگلیسی که هم واحد پول کشور است هم واحد اندازهگیری و سنجش.
در روایات که عبارت ۵۰۰ درهم برای مهر السنة به کار رفته منظور ۵۰۰ سکه درهم نیست بلکه درهم یک واحد اندازهگیری در میان حجاز بوده است(شواهدی برای چنین برداشتی وجود دارد).
🔸️اینک روایات مهر السنة:
🔺️عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِي نَصْرٍ عَنْ حَمَّادِ بْنِ عُثْمَانَ وجَمِيلِ بْنِ دَرَّاجٍ عَنْ حُذَيْفَةَ بْنِ مَنْصُورٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّه ع قَالَ كَانَ صَدَاقُ النَّبِيِّ ص اثْنَتَيْ عَشْرَةَ أُوقِيَّةً ونَشّاً والأُوقِيَّةُ أَرْبَعُونَ دِرْهَماً و
النَّشُّ عِشْرُونَ
دِرْهَماً وهُوَ نِصْفُ
الأُوقِيَّةِ
🔺️مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحَكَمِ عَنْ مُعَاوِيَةَ بْنِ وَهْبٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ سَاقَ رَسُولُ اللَّهِ ص إِلَى أَزْوَاجِهِ اثْنَتَيْ عَشْرَةَ أُوقِيَّةً وَ نَشّاً وَ الْأُوقِيَّةُ أَرْبَعُونَ دِرْهَماً وَ النَّشُّ نِصْفُ الْأُوقِيَّةِ عِشْرُونَ دِرْهَماً فَكَانَ ذَلِكَ خَمْسَمِائَةِ
دِرْهَمٍ قُلْتُ
بِوَزْنِنَا قَالَ نَعَمْ.
🔺️عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِي نَصْرٍ عَنْ دَاوُدَ بْنِ الْحُصَيْنِ عَنْ أَبِي الْعَبَّاسِ قَالَ سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّه ع - عَنِ الصَّدَاقِ هَلْ لَه وَقْتٌ قَالَ لَا ثُمَّ قَالَ كَانَ صَدَاقُ النَّبِيِّ ص اثْنَتَيْ عَشْرَةَ أُوقِيَّةً ونَشّاً والنَّشُّ نِصْفُ الأُوقِيَّةِ والأُوقِيَّةُ أَرْبَعُونَ دِرْهَماً فَذَلِكَ خَمْسُمِائَةِ دِرْهَمٍ
🔺️ورَوَى حَمَّادٌ عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ أَبِي يَحْيَى عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّه ع قَالَ و
كَانَتِ الدَّرَاهِمُ وَزْنَ سِتَّةٍ يَوْمَئِذٍ
📚الكافي 5 /376و375
قرائن متعددی در روایات مهرالسنة وجود دارد که منظور درهم به معنای وزن باشد:
▪️تکرار کلمه وزن
▪️معیارهای وزنی مثل اوقیه و نشّ
✅یکی از قرائن مهم که دلالت می کند درهم به معنی سکه درهم نیست بلکه معیار وزنی است، روایت زیر می باشد:
🔺️الْحَسَنُ بْنُ مَحْبُوبٍ عَنْ أَبِي أَيُّوبَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع فِي رَجُلٍ تَزَوَّجَ امْرَأَةً عَلَى حُكْمِهَا أَوْ عَلَى حُكْمِهِ فَمَاتَ أَوْ مَاتَتْ قَبْلَ أَنْ يَدْخُلَ بِهَا قَالَ لَهَا الْمُتْعَةُ وَ الْمِيرَاثُ وَ لَا مَهْرَ لَهَا قُلْتُ فَإِنْ طَلَّقَهَا وَ قَدْ تَزَوَّجَهَا عَلَى حُكْمِهَا قَالَ إِذَا طَلَّقَهَا وَ قَدْ تَزَوَّجَهَا عَلَى حُكْمِهَا لَا يُجَاوِزُ حُكْمُهَا عَلَيْهِ أَكْثَرَ مِنْ وَزْنِ
خَمْسِمِائَةِ دِرْهَمٍ فِضَّةً مُهُورِ نِسَاءِ رَسُولِ اللَّهِ ص.
سکه درهم سکه نقره است پس عبارت درهم فضه اشتباه خواهد شد مگر اینکه درهم را معیار وزن بگیریم تا عبارت روشن شود ۵۰۰ درهم نقره.
❗اما متاسفانه محققین کافی چه چاپ اسلامیه چه چاپ دار الحدیث با اینکه اعتراف کردند در تمام نسخ کافی و تهذیب و استبصار متن همینگونه است به خاطر عبارت فقیه کلمه فضه را زاید دانسته اند! علت حکم به زیادت هم روشن است! نتوانستند جمع کنند بین کلمه درهم و کلمه نقره!
درحالی که اشاره شد هیچ اشکالی ندارد بلکه درست آن همین متن است و در اهل سنت هم همینگونه آمده:
أن النبي صلى الله عليه وسلم أصدق خديجة" من مال أبي طالب على ما مر فنسب إليه لوقوع النكاح له، "اثنتي عشرة أوقية ذهبًا ونشًا" وظاهر كلام الطبري حمله على ظاهره وأن الذي من أبي طالب غيره، "قالوا وكل أوقية أربعون درهمًا قال المحب الطبري"
فتكون جملة الصداق خمسمائة درهم شرعي، انتهى
📚شرح الزرقاني علي المواهب اللدنيه بالمنح المحمديه/ الزرقاني، محمد بن عبد الباقي 1/ 378
📎لینک دعوت به کانال اندیشکده مستعدان
https://eitaa.com/joinchat/1079706013Ceed9a368e3
❇️ عضو کانال
اندیشکده مستعدان شوید