🍂سلسله مباحث: #زیِّ_طلبگی شماره 13 🌺1️⃣ شاخص‏ها و ملاك‏های كلی 🌺 2.. رعایت وقار و پرهیز از رفتار سبك (قسمت سوم) نقطه مقابل صفت وقار در فرهنگ روایی شیعه، مفهوم خفّت و خُرق یا سبك‏سری است. در این روایات «خرق» به عنوان یك صفت زشت و نشان نادانی عنوان شده است . امام علی علیه‏السلام در بیان علت آن فرموده‏اند: لِیكنْ شِیمَتُك الْوَقَارَ فَمَنْ كثُرَ خُرْقُهُ اسْتُرْذِلَ؛ سنگینی و آرامش، باید سیره تو باشد؛ زیرا هر كس سبك‏سری‏اش زیاد باشد، پست شمرده می‏شود. و نیز فرمود: عَظِّمُوا أَقدَارَكم بِالتَّغَافُلِ عَنِ الدَّنِی مِنَ الْأُمُورِ؛ با در گذشتن از امور پست، ارزش خود را بزرگ دارید. از این دو روایت، به دست می‏آید كه انجام كارهای سبك، انسان را در نظر دیگران خوار می‏گرداند و مؤمن نباید كاری كند كه در نظر دیگران جایگاه و بزرگی خود را از دست بدهد. بنابراین، انجام كارهای سبك ـ مانند گیر دادن به امور كوچك، شوخی زیاد یا بازی كردن با ریش ـ برای مؤمن زیبنده نیست: ایاكَ وَ ما یستهجَن مِنَ الكَلامِ فَانَّه یحبِسُ عَلَیكَ اللِئامَ وَ ینَفِّرُ عَنكَ الكِرامَ؛ از كلمات مستهجن بپرهیز كه انسان‏های پست را دور تو جمع می‏كند و انسان‏های كریم را از تو می‏رماند. مطابق این بیان نورانی، مؤمن باید به گونه‏ای زندگی كند كه انسان‏های پست به او رغبتی نداشته باشند؛ اما در مقابل، انسان‏های كریم از انس و مصاحبت و پیوند با او خرسند باشند. بنابراین، هر كاری كه باعث شود پست‏فطرتان و فرومایگان به ما روی آورند و كریمان و بلندهمتان از ما ببرند، ناروا است. امام علی علیه‏السلام می‏فرماید: النّفسُ الدّنیةُ لاتَنفكُّ عَنِ الدِّنائاتِ؛ كسی كه فرومایه و دنی النفس است، همواره به كارهای پست می‏پردازد. هم‏چنین می‏فرماید: اَعجَزُ النّاسِ مَن قَدَرَ عَلی أن یزیلَ النَّقصَ عَن نَفسِهِ و لَم‏یفعَل؛ عاجزترین مردم، كسی است كه می‏تواند نقایص خود را برطرف سازد و این كار را نكند. در پایان، لازم است تذكر داده شود كه در تشخیص مصداق رفتار سبك نباید جمود ورزید؛ گاهی یك رفتار به ظاهر كودكانه، به واقع رفتاری حكیمانه است و مصداق لغو و لهو و لعب قرار نمی‏گیرد. برای مثال بازی كردن با كودكان اگر به هدف رفع نیاز عاطفی آنان و یا تعلیم و تربیت باشد، لغو نیست. بازی پیامبر اكرم صلی‏الله‏علیه‏و‏آله و امام علی علیه‏السلام با كودكان، هرگز دلالت بر بچگی و كم‏خِرَدی آنان ندارد و از سر هوس كودكانه نیست. پیامبران الهی همواره مراعات سطح فكری مخاطبان خود را می‏كردند و خود را تا آستانه رشد آنان تنزل می‏دادند. این ویژگی به جهت مدارا و از باب تعلیم و تربیت امت بوده است. همراهی حضرت ابراهیم با اهل شرك در پرستش ماه، ستاره و خورشید از همین قبیل است. این قبیل كارها، معمولاً در شرایط عادی بدون هدف و كودكانه‏اند؛ اما در شرایط خاصی ممكن است غرض حكیمانه‏ای بر آن مترتب باشد و به جهت همان غرض، توصیه یا ضرورت یابد. بنابراین، نمی‏توان به صورت كلیشه‏ای ادعا كرد: «بالا رفتن از درخت همواره بد است» بلكه باید گفت: «رفتار بدون هدفِ كودكانه زیبنده بزرگ‏سالان نیست و بالا رفتن از درخت اگر چنین باشد ـ كه غالبا چنین است ـ بد است» اما اگر غرض عقلایی بر آن مترتب باشد ـ مثلاً هنگام كمك به دیگران، رفع خطر، دیدبانی دشمن یا چیدن میوه ـ اشكالی ندارد؛ بلكه توصیه یا ضرورت می‏یابد . ادامه دارد... #ویژه_طلاب #ندای_تهذیب 🌷 @nedaye_tahzib ✅ tahzib-howzeh.com