#ترجُّح_بلا_مرجح_محال_است
🔹ترجيح بلامرجح اين است كه انسان چيزي را بدون مرجح بر چيز ديگر ترجيح دهد.(تفعیل)
🔸و ترجح بلامرجح اين است كه يكي از دو چيز بخودي خود(بدون دخالت یک عامل خارجی) بر ديگري رجحان يابد.(تفعل)
➖ آخوند ملاصدرا:
"إن کل ممکن ما لم یترجح وجوده بغیره لم یوجد، و ما لم یترجح عدمه کذلک لم ینعدم. فلا بدّ له فی رجحان کل من الطرفین من سبب خارج عن نفسه." (صدر المتألهین، ج1، ص 222)هر ممکنی مادامی که وجودش ترجیح پیدا نکند موجود نمی شود. و همین طور مادامی که عدمش ترجیح پیدا نکند نیز معدوم نمی شود، و ناگزیر برای رجحان پیدا کردن هر یک از دو طرف وجود یا عدم نیاز به عاملی بیرون از خودش دارد.
➖علامه طباطبایی این اصل را این گونه تبیین می کند:
"لا ریب أن الممکن الذی یتساوى نسبته إلى الوجود و العدم عقلاً، یتوقف وجوده على شیء یسمّى عله، و عدمه على عدمها."
(طباطبایی، بدایه الحکمه، ص 47)
بدون شک، ممکنات که وجودشان نسبت به وجود و عدم مساوی است، وجودشان متوقف بر وجود علّت و عدمشان متوقف به عدم علّت است
🔹 در محال بودن ترجح بلا مرجح تقریبا همه اندیشمندان اتفاق دارند.
🔸در محال بودن ترجیح بلا مرجح اختلافات زیادی وجود دارد که نیاز به بحث و تحقیق مفصل دارد.
@nabzqalam