اصلاحاتِ اصلاحات
چند نکته درباره گفتگوی ویژه خبری با آقای پزشکیان:
۱.پزشکیان می‌تواند نقطه عطفی در بازسازی چهره ویران شده جریان اصلاحات باشد. اصلاحات سال ۸۸ از قانون و مردم گذشت و به مرور چهره بی‌ربط به نظام از خود نشان داد، تصویری که امروز از جریان اصلاحات در ذهن‌ها مانده، تصویر خروج کنندگان است. اما پزشکیان به چند دلیل می‌تواند این تصویر را بازسازی کند. اولا قهر این جریان از صندوق رای فایده نکرد. ظهور شهید سید ابراهیم رییسی باعث شد این قهر کردن بی‌آبرو شود. او هم نسبت مردم و کارگزاران نظام را بهبود جدی داد و هم احساس بی‌فایدگی رای ندادن را در بدنه غربگرا ها ایجاد کرد. امروز این جریان احساس می‌کند هر چه پای صندوق نیاید فقط خودش را منزوی تر کرده و این یعنی عملا رای ندادن پروژه ای بالکل شکست خورده و بی اثر است. خون شهید رئیسی صحنه انتخابات را زیر و رو کرده.
۲.در ثانی این بار رای مردم با نقد و نفی کارگزاران مستقر محقق نمی‌شود بلکه در بستر تراز شدن یک شخصیت و دولت شکل میگیرد، دولتی که حتی به تعبیر زیدآبادی دگراندیش، بیش از همه دولت‌ها اهل مدارا بود و به تعبیر لیلاز یک دولت موفق بود. به تعبیر مرحوم دعایی سعه صدر بالایی داشت. پزشکیان در فضایی وارد شده، که می‌تواند اصلاحات را به سپهر سیاسی کشور برگرداند ذیل گفتمانی که خون شهدای خدمت شکل دادند. او در اولین مصاحبه اش در سیما، نشان داد که ظاهرا بنای چنین حرکتی را دارد.
۳.با توجه به عکس العملهای طیف اصلاح طلب نسبت به سخنان او می‌توان حدس زد که مرز بیرون رفتگان از نظام، تنگتر می‌شود. چون بخش وسیعی از پیشقراولان آنها ظاهرا از اینکه در فضای سیاسی کشور بی تاثیر باشند به ستوه آمده اند. رای ندادن تا یک جایی می‌تواند حاوی پیام باشد، بعد از آن دیگر عملا خود را منزوی کردن و کار به رقیب سپردن است. لذا بسیاری با این سلوک سیاسی پزشکیان همراهند از سر ناچاری و این عملا یک فرهنگ و جریان متمایز را شکل خواهد داد.
۴.اما نکته سوم و بسیار مهم این است که سبک پزشکیان صادقانه به نظر میرسید و از این جهت با روش روحانی که روش مصلحت جویانه و حسابگرانه برای حضور در نظام داشت، بسیار فاصله میگیرد و از این جهت می‌تواند کاملا حال جریان اصلاحات را تغییر دهد اگر همینطور باقی بماند. اساسا نوعی همراهی دلسوزانه و صادقانه حتی در پیام لاریجانی و همتی بعد از رد صلاحیت دیده می‌شود که در فضای سیاسی امروز مغتنم است. سیاست مصلحت جویانه و سوداگرانه روحانی اگر تبدیل شود به یک همراهی صادقانه در دل نظام، سوق اصلاحات به سمت تمحیص و خالص سازی ساده تر خواهد بود.
۵.برخی از بدنه انقلابی روی اقلیت بودن و بی توجهی به عموم مردم حساب باز کرده اند، برخی از بدنه جریان غربگرا نیز روی پنهانکاری مصلحت جویانه و تقابل با نظام حساب باز کرده اند، پزشکیان چه بسا بتواند در تقابل با این دو فرهنگ غیر اسلامی و غیر انقلابی نقش بازی کند. این نقش را چه بسا برخی دیگر از اصلاح طلبان صادق بتوانند بازی کنند. و عملا بدانند یا ندانند به رشد عمومی مردم کمک کنند.
۶.پزشکیان اما چند کاستی روشن از خود نشان داد، اولا ضعف در تحلیل و تسلط عقلانی بر شرایط که او را ضربه پذیر می‌کند و اگر این نکته در کنار احساساتی بودن او هم قرار بگیرد می‌تواند خطرناک باشد. ثانیا روحیه حزبی و جناحی و روابطی که با بدنه اصلاح طلبی دارد می‌تواند عملا او را در خدمت جریان پنهانکار مصلحتجو قرار دهد. دقت کنیم این جریان که شاخص آن روحانی و اعتدالیون بودند خود را داخل نظام تعریف می‌کرد ولی نه صادقانه. حدس می‌زنم همراهی پزشکیان با جریان غربگرا و همراهی آنها با او به دلیل همین دو نقطه ضعف جدی او باشد.
۷.نمیتوان روی نظام فکری و اندیشه او حساب کرد، طبیعتا او تمایل به جریان غربگرا دارد. اما اگر پاکدستی و صداقت خود را حفظ و بر آن پافشاری کند می‌توان به زنده شدن صادقانه بخش جدی از بدنه اصلاحات امید بست. زبان و بیان ساده و مردم پسند او نیز می‌تواند در این جهت یعنی احیای این جریان اجتماعی مفید و موثر باشد.
@ali_mahdiyan