جشن سده،یادگار هوشنگ پادشاه اساطیری و کشف آتش/4
فردوسی بزرگ به امانت داری فراوان داستان هوشنگ را از متون بسیار کهن جسته و در شاهنامه آورده است. در داستان فردوسی "هوشنگ" یا "اوشنگ" مانند "اوشا" در وداها به جنگ تاریکی میرود و ماری سیاه و دراز را با سنگ میزند و از این سنگ فروغ آتش برمیخیزد و روشنی می افروزد همانگونه که در وداها "اگنی"(Agni)ایزدان آتش به همراه "اوشا" به نبرد اهریمن تاریکی و خشکسالی به نام "وریترا" (Vritra)میروند.! گفتنی است که وریترا را در اسطوره های هندی گاه به صورت یک مار سیاه یا اژدها نشان میدهند.! (وریترا را با مار هوشنگ مقایسه کنید) در سانسکریت واژه ایی به نام "سدگ" به چشم میخورد (षडग - sadaga) که آنرا نوعی مار معنی کرده اند! که شاید با وآژه سدک یا سذق و سده هم مناسبتی داشته باشد.!
پس بنا بر گفتار بالا نام "هوشنگ" یا "اوشنگ" باید معنایی مانند روشنی و سپیدی داشته و معادل "اوشا" (उषस्) در سانسکریت باشد که آنرا روز، سپیده دم، سحر و مانند اینها معنی کرده اند.پیشتر هم از استاد ژآله آموزگار آوردیم که به نظر ایشان
"سده باید از معنی عدد صد جدا و به روشنایی ربط پیدا نماید."
اما به نظر من عدد صد میتواند گاهشمار سپیده دمان باشد. و آغاز سپیده دمان را بشمارد.اما چرایی سده همانا طلوع سپیده دم و طلیعه خورشید در مدارات قطبی است. که آن حدود صد روز از زمستان اتفاق می افتد.
توضیح دیگر دراتیمولوژی نام هوشنگ اینکه :اگرچه امروزه برخی معنی هوشنگ را "خانه خوب" دانسته اند اما به نظر نمیرسد این معنی درست باشد علاوه بر آنکه معنی"خانه خوب"برای نام هوشنگ با مطابقت اسطوره های آریایی درست نیست. از سوی دیگر همچنین به نظر نمیرسد نام پادشاهان بزرگ، را به ساخته های دست ساز چون خانه نسبت دهند! و بعید است که شاهان بزرگ با فره ایزدی و پادشاهان هفت کشور را به نام خانه یا چیزهایی مانند این که ساخت دست بشر است برابر نمایند! این پادشاهان را بیشتر به روشنی و فروغ ایزدی، خورشید،جلوه های آسمانی و یا قدرتهای طبیعی موصوف میساختند.اگرچه هوشنگ پدر صنعت در ایران هم هست و در دوران او بنا به روایت شاهنامه بیشتر حرفه ها و صنایع از جمله خانه سازی به مردمان آموخته شد اما این دلیل کافی نیست که نام هوشنگ را تغییر دهد. چرا که در دوران جمشید نیز مانند دوران هوشنگ صنایع و هنرهای بسیاری به مردمان آموخته شد اما نام جمشید همچنان با نام خورشید برابر آمده و تغییری در معنی آن نرفته است.در واقع اگر به معنی نامهای پادشاهان پیشدادی بنگریم ، کیومرس را آغاز آفرینش انسان، هوشنگ را سپیده دم ، جمشید را همچون روز روشن و ضحاک را چون شب تاریک میتوان یافت که خود گردش یک سال یا یکروز خورشیدی در یکدوره تاریخی است( این صرفا تعبیرنگارنده است)
نفس خویش←@nafssma→