✨﷽✨
•┈┈••✾•✨🕊✨•✾••┈
'عَهدُ الوِلَایِهِ وَ مِن عَهدِِ لَهُ -علیهالسّلام- "۹"
#نامه۵۳
"الخَاصَّهُ وَ العَامَّهُ"
"مردم گرایی"
"وَ لَيْسَ أَحَدٌ مِنَ اَلرَّعِيَّةِ أَثْقَلَ عَلَى اَلْوَالِي مَئُونَةً فِي اَلرَّخَاءِ وَ أَقَلَّ مَعُونَةً لَهُ فِي اَلْبَلاَءِ وَ أَكْرَهَ لِلْإِنْصَافِ وَ أَسْأَلَ بِالْإِلْحَافِ وَ أَقَلَّ شُكْراً عِنْدَ اَلْإِعْطَاءِ وَ أَبْطَأَ عُذْراً عِنْدَ اَلْمَنْعِ وَ أَضْعَفَ صَبْراً عِنْدَ مُلِمَّاتِ اَلدَّهْرِ مِنْ أَهْلِ اَلْخَاصَّةِ"
خواصّ جامعه، همواره بار سنگينى را بر حكومت تحميل مىكنند؛ زيرا در روزگار سختى ياريشان كمتر، در اجراى عدالت از همه ناراضىتر، در خواستههايشان پافشارتر، در عطا و بخششها كم سپاستر، به هنگام منع خواستهها دير عذر پذيرتر و در برابر مشكلات كم استقامتتر مىباشند.
"وَ إِنَّمَا عِمَادُ اَلدِّينِ وَ جِمَاعُ اَلْمُسْلِمِينَ وَ اَلْعُدَّةُ لِلْأَعْدَاءِ اَلْعَامَّةُ مِنَ اَلْأُمَّةِ فَلْيَكُنْ صِغْوُكَ لَهُمْ وَ مَيْلُكَ مَعَهُمْ."
در صورتى كه ستونهاى استوار دين، اجتماعات پرشور مسلمين و نيروهاى ذخيرۀ دفاعى، عموم مردم مىباشند؛ پس به آنها گرايش داشته و اشتياق تو با آنان باشد.
💠
شرح نامه
📍امّا صفات خواصّ:
۱- پر هزينه بودن آنها براى حاكم در موقع رفاه، از جهت زحمتى كه به خاطر آنها به دوش حاكم مىافتد، نه تودۀ مردم.
۲- كم فايده بودن آنها موقع گرفتارى حاكم، به جهت علاقمندى آنها به دنيا و حفظ موقعيّتى كه دارند.
۳- به هنگام انصاف و عدالت ناراضىتر بودنشان، به دليل آزمندى بيشتر آنها در دنيا نسبت به تودۀ مردم
۴- به هنگام درخواست پافشارترند، زيرا آنها وقتى كه نياز به درخواستى داشته باشند، جرأت بيشترى نسبت به حاكم داشته، و بيش از مردم عادى، در نزد او خودنمايى و در گوش او زمزمه مىكنند.
۵- آنان به هنگام بخشش از طرف حاكم كم سپاستر هستند، به دليل اين كه معتقدند آنها از تودۀ مردم حق بيشترى دارند، و به آنچه مىدهند سزاوارترند، و اعتقاد دارند كه حاكم به آنها نياز دارد و از آنها مىترسد.
۶- اگر والى چيزى به آنها ندهد، ديرتر از تودۀ مردم، عذر حاكم را پذيرايند: يعنى اين كه اگر حاكم در كارى از آنها معذرت خواهى كند، آنها كم گذشتترند، به اين اعتقاد كه آنها از ديگران برترند و دادن حقوق بر آنها واجب و لازم و حق آنهاست.
۷- آنان به هنگام سختيهاى روزگار، كم صبرترند، به خاطر عادتى كه به رفاه و آسايش دارند، و نسبت به آنچه از مال دنيا در دست دارند ناراضى و بىتابند.
📍اما ويژگيهاى تودۀ مردم:
۱- آنان ستون دينند؛ لفظ عمود (ستون) را به اعتبار برپايى دين به وجود آنها مانند استوارى خانه به ستون، استعاره از تودۀ مردم آورده است.
۲- تودۀ مردم، همان تودۀ مسلمانانند، زيرا آنها هستند كه اكثريّت جامعه را تشكيل مىدهند.
۳- آنان به دليل زيادى جمعيّت، نيرويى در برابر دشمنانند؛ نيز از آن رو كه هم ايشان در آن زمان اهل كارزار بودند. اين ويژگيها براى هر دو دسته، خود انگيزهاى براى جلب محبّت تودۀ مردم و مقدم داشتن آنها بر جلب نظر خواص است و به همين دليل امام -عليه السّلام- او را مأمور به همراهى و همدلى با تودۀ مردم فرموده است.
#نهجالبلاغه_نامه۵۳
ترجمه: دشتی، محمد
شرح: ترجمه شرح ابن میثم
بخش: نهم
🆔
@nahjalbalaghah_ir