📌سید (جمال اسدآبادی) نه شیعه بود و نه سنی، سید مسلمان بود. ◽️دکتر عبدالجواد فلاطوری : ما وقتی برای جامعه ارزش داریم ، كه مانند سید تا آخرین رمق در راه ترقی و آسایش « ملل ضعیف » بكوشیم ؛ و یا لااقل اگر آرا وی را پسندیدیم ، در ترویج و نشر و تعقیب آن از پا ننشینیم ؛ و گرنه ایرانی بودن سید برای شخص ما چه افتخار ؟ ( جز خیال ! ) و همینطور شیعه و سنی بودن سید به حال ما چه سود و زیان ؟ ( جز توهم باطل ! ) … خاطر جمع داری ! فكر خود را بدون جهت در زحمت نیاندازید ! و مطمئن باشید كه سید نه ایرانی بود ! نه افغانی ! آب و خاك سید غیر از این آب و خاكها و مملكت او غیر از این ممالك و دولت متبوعه او غیر از این دول بوده است … آب و خاك سید ، سرزمین ملل ستمكش بوده ، از آنرو ، تا قدرت داشت و به هر نقشه و طرح كه به نظرش میرسید و می‌توانست در راه بیداری و سربلندی و جانبداری آنان و دادخواهی از بیدادگران می‌كوشید … مملكت وی ، جهان پهناور بود ، از این جهت جز با ستمگر ( آنهم فقط از نظر ستمگری ) مخالفت نورزیده همه كس و همه جا را دوست می‌داشت و نسبت به هیچ كجا تعصب بخرج نمی‌داد . دولت متبوعه وی ، دولت دادگر اسلام بود ، از اینجا بود كه با مستبدین بیدادگر ، به ستیز برمی‌خاست و ملت را علیه آنان ( چنانچه نسبت به شاه ایران خواهد آمد ) می‌شورانید و پیوسته آرزوی برقراری یك دولت اسلامی عادل ( به دست هر كس كه باشد و در هر كجا كه باشد ) را می‌نمود . تعجب كنید ! سید نه شیعه بود ! ـ آن شیعه‌ای كه ما هستیم و تصور می‌كنیم و نه سنی ! ـ آن سنی‌گری كه ما شنیده و پاره‌ای از افراد آن را دیده‌ایم ـ سید مسلمان بود ـ آن مسلمانی كه ما یا ندیده‌ یا به ندرت دیده‌ایم و وصفش را كمتر شنیده‌ایم ـ از این جهت پیوسته از راه دیگر و با بیاناتی دیگر ( كه به نظر شما در طی شماره‌های متعددی خواهد رسید ) در راه بیداری و یگانگی مسلمین می‌كوشید و كاری می‌كرد كه روشنفكران تمام مذاهب ، جز سر تسلیم در مقابل وی عكس العملی نشان نمی‌دادند . هرگز تعصب ( یعنی حق كشی بیجا به موجب علاقمندی به یك مذهب خاص ) از وی دیده نمی‌شد : روی این اصل كسی نمی‌توانست « بوی » یك مذهب بخصوصی ( بطور حتم ) از او استشمام كند . بر خلاف تصور پاره‌ای ( بخصوص دشمنان وی كه حركات سید آسایش آنان را در خطر انداخته بود ) آرزوی ریاست نداشت : روی این اصل همیشه بر خلاف سایر سیاستمداران از اختناق افكار مردم دوری جسته در راه بیداری آنها می‌كوشید . 📗مقاله تشکیل جبهه آزاد شاهکار مبارزات ضد استعماری سید جمال الدین اسد آبادی، سایت راه هادی @narrative_1443