غضبشدگان و گمراهان كيانند؟
در قرآن، افرادى همانند فرعون و قارون و ابولهب و امّتهايى همچون قوم عاد و ثمود و بنىاسرائيل، به عنوان غضبشدگان معرفى شدهاند. ما در هر نماز از خدا مى خواهيم كه در اعتقاد و اخلاق و عمل همانند اين افراد و گروهها كه گرفتار قهر و غضب الهى شدهاند، نباشيم.
بنىاسرائيل كه داستان زندگى و تمدّن آنها در قرآن آمده است، زمانى بر تمام مردم عصر خويش برترى داشتند كه خداوند مى فرمايد: «فَضَّلْتُكُمْ عَلىَ العالَمينَ» «سوره بقره، آيه 47» شما را بر جهانيان برترى دادم. امّا بعد از اين، به خاطر كردار و رفتار ناشايسته دچار قهر و غضب خداوند شدند كه قرآن مى فرمايد: «وَ باءُو بِغَضَبٍ مِنَاللَّهِ» «سوره بقره، آيه 61»
دانشمندانِ يهود، دستورات آسمانى تورات را تحريف كردند:
«يُحَرِّفُونَ الْكَلِم» «سوره مائده، آيه 13» تجّار و ثروتمندان آنها به رباخوارى و حرامخوارى روى آوردند: «وَاخْذِهِمُ الرِّبا» «سوره نساء، آيه 161» و توده مردم در برابر دعوت به جهاد و مبارزه، به علّت تنپرورى و يا ترس، از رفتن به جبهه نبرد سرباز زدند و به موسى گفتند: تو و خدايت به جنگ برويد ما همين جا نشستهايم! «فَاذْهَبْ انْتَ وَ رَبُّكَ فَقاتِلا انَّا هيهُنا قاعِدوُنَ» «سوره مائده، آيه 24»
پس در هر نماز از خدا مى خواهيم كه نه اهل تحريف كتاب خدا باشيم، نه اهل رباخوارى و نه اهل فرار از جنگ و جهاد.
«ضالّين» نه همچون «انعمتَ عَليهم» در خط انبيا و صالحان آمدهاند و نه همچون «المغضوب عليهم» در مقابل دين خدا، جبههگيرى و مبارزهطلبى مى كنند، بلكه افرادى بىتفاوت، بى درد و رفاهطلب هستند كه همچون چهارپايان تنها در فكر شكم و شهوتاند و كارى به حقّ و باطل ندارند. براى آنها فرقى نمى كند كه پيامبران حاكم باشند يا طاغوتها، مهم آنست كه آنها در رفاه و آسايشِ مادى باشند هر كس كه مى خواهد حكومت كند. اين گروه گمراهند زير راه مشخصى را براى خود برنگزيدهاند.
اين آيه مصداق كامل تولّى و تبرىّ است.
( تفسیر نماز؛ استاد قرائتی ، ص 121)