🔴سخن پایانی:
برخی از
#دروغها هستند که ما آنها را نمیشناسیم، امّا جزء دروغ حساب میشوند.
🔸مثلاً در حدیث آمده است که روزی پیامبرصلی الله علیه وآله با همسران خویش بودند و ظرفی شیر، نزدشان بود. پیامبرصلی الله علیه وآله قدری نوشیدند، سپس به زنان تعارف نمودند. آنان گفتند: ما اشتها نداریم. پیامبرصلی الله علیه وآله فرمود: گرسنگی را با دروغ جمع نکنید.
گفتیم: آیا این هم دروغ حساب میشود؟
فرمود: دروغ نوشته میشود، حتی دروغ کوچک نوشته میشود: دروغچه (کُذیبه)(1)
🔹و در حدیث دیگری آمده وقتی مادر به بچه میگوید بیا به تو چیز (خوبی) بدهم و مقصدش فقط کشاندن بچه باشد، دروغ گفته است؛ مگر آنکه واقعاً چیزی بدهد.(2)
🔸نوع دوم، دروغهایی است که به عنوان شوخی گفته میشود؛ یعنی میگوید: شوخی کردم؛ در حالی که باید قرینهای برای شوخی موجود باشد وگرنه دروغ حساب میشود و در حدیث آمده که انسان طعم (شیرین) ایمان را نمیچشد؛ مگر دروغ جدی و شوخی را ترک کند.(3)
🔹نوع سوم، زمانی است که میگوید خدا میداند، یا خدا شاهد است و با این جمله میخواهد سرپوش بگذارد و حال آنکه دروغ میگوید.
🔸نوع چهارم، آنجاست که هر آنچه شنیده، بگوید و این دروغ شایعی است؛ به ویژه کسانی که درباره مسؤولین خوب نظام هم خودداری نمیکنند و همه شنیدهها را میگویند و به همین دلیل حضرت علیعلیه السلام میفرماید:
هر آنچه میشنوی با مردم بازگو نکن؛ زیرا این کار برای دروغگویی تو کفایت میکند.(4)
روشن است که در شنیدههای بدون تحقیق، حتماً دروغهایی هست.
🔹نوع پنجم، که از انواع دروغ محسوب میشود؛ عبارتند از شهادت زور؛ یعنی شهادت به ناحقّ، قسم دروغ و خلف وعده.
مرحوم نراقی این دروغها را از بدترین شکلهای دروغ میداند.(5)
قسم دروغ از مواردیست که بین کاسبها بسیار شیوع دارد. و درحدیث پیامبرصلی الله علیه وآله آمده است که فرمود:
خداوند با 3 نفر روز قیامت، سخن نمیگوید: منت گذار در هدیه فروشنده جنس با قسم دروغ و کسی که لباسش (از روی تکبر) بلند بوده و روی زمین میکشد.(6)
📚1) میزان الحکمة، ج 8، ص 346.
📚2) همان، ص 346.
📚3) نهج البلاغه، کلمات قصار.
📚4) نهج البلاغه، باب نامهها، نامه 61.
📚5) جامع السعادات، ج 2، ص 231.
📚6) همان، ص 331.
📚راهکارهای دوری از گناه سلسله مباحث دروغ، نوشته عزیزالله حیدری
________________
✅ کانال نجات از گناه
@nejatazgonah