علائم ظهور | یمانی(۱) در میان روایات یمانی، تنها دو روایت، یمانی را از علائم محتوم شمرده است که روایت نخست از غیبت نعمانی و روایت ثانی از کمال الدین است: ۱. امام صادق علیه السلام می فرماید: «النداء من المحتوم و السفیانی من المحتوم و الیمانی من المحتوم و قتل النفس الزکیة من المحتوم ...» نداء آسمانی حتمی است و سفیانی حتمی است و یمانی حتمی است و قتل نفس زکیه حتمی است‌(غیبت نعمانی ص ۵۳۱) ۲. امام صادق علیه السلام می فرماید: «قبل قیام القائم خمس علامات محتومات: «الیمانی و السفیانی و الصیحة و قتل النفس الزکیة و الخسف بالبیداء» پیش از قیام قائم، پنج نشانه خواهد بود که همگی از علامات محتومات است: یمانی، سفیانی، صیحه، کشتن نفس زکیه و فرو رفتن لشکر سفیانی در بیداء(کمال الدین ج ۱ ص ۵۵۶) روایت اول در نسخه ی علامه ی مجلسی و شیخ حر عاملی بدون وجود عبارت «الیمانی من المحتوم» آمده است: «النداء من المحتوم و السفیانی من المحتوم قتل النفس الزکیة من المحتوم... » و شاید بتوان اولویت را به نسخه ی علامه ی مجلسی داد‌؛ زیرا ایشان دقیق ترین نسخه ها را در اختیار داشته اند. و با توجه به این موضوع، هرگاه اختلافی بین نسخ باشد، نسخه ی علامه ی مجلسی پذیرفته می شود و این همان آغاز تردید در حتمی بودن یمانی است! قدیمی ترین نسخه ی موجود از کتاب غیبت نعمانی، نسخه ی رضویه است که این نسخه از نسخه ی اصلی بدست آمده و در این نسخه نیز عبارت «الیمانی من المحتوم» وجود ندارد. علاوه بر بحث اعتبار نسخ، می توان یک بحث علمی دیگر داشت و آن یافتن اصالت است که اگر اصل بر زیاده نهاده شود، روایت با عبارت «الیمانی من المحتوم» خوانده خواهد شد و در غیر این صورت، روایت فاقد این عبارت خواهد بود. این تردید تنها در روایت نخست به اتمام نمی رسد، بلکه نسبت به روایت ثانی کمال الدین شیخ صدوق هم جریان و ادامه دارد و آن وجود روایت مشابه کمال الدین، در کتاب کافی است[هر دو روایت از عمر بن حنظله است]؛ با این تفاوت که در کتاب کافی حتمی بودن یمانی ذکر نشده: «خمس علامات قبل قیام القائم: الصیحة، والسفیانی، والخسف، وقتل النفس الزکیة، والیمانی». بنابراین گفتن اینکه یمانی از محتومات باشد، سخت است و البته برخی از علما صریحا یمانی را از علائم غیر محتوم دانسته اند؛ بطوری که مرحوم طبرسی، یمانی را در شمارش علائم غیر محتوم آورده است(کفایة الموحدین ج ۵ ص ۵۳۰) اللهم‌عجل‌لولیڪ‌الفرج 🌱 @noornama