🔺 یک شهردار خریداری می‌شود! #یادداشت دکتر #امیر_ناظمی مدیر گروه پژوهشی گروه #آینده‌اندیشی مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور تیرماه سال ۷۷ بود که غلامحسین کرباسچی به دادگاه کشانده شد. روزهایی بود که برای نخستین بار یک عضو کابینه در جمهوری اسلامی، را در یک دادگاه علنی که از تلویزیون هم پخش می‌شد؛‌ به محاکمه می‌کشاندند. «بگذارید کلام منعقد شود»‌ یکی از تکه‌کلام‌های کرباسچی در آن دادگاه بود که از آن روزها مانده است تا حالا. کرباسچی آن روزها مظهر تحول دانسته می‌شد. او به خیلی چیزها شناخته می‌شد، از موسسه‌ی همشهری گرفته تا فرهنگسراها، از گل‌کاری‌های زیاد تا جمع‌شدن نرده‌های دور پارک‌ها، از بزرگراه نواب تا جمع‌شدن گاراژها! و همه‌ی اینها برای شهروندان تهرانی نشانه‌های تحول بود. اما در نشریه‌ی «راه نو» که در آن روزها انتظار می‌رفت پشت کرباسچی ایستاده باشد (آنگونه که نشریات اصلاح‌طلب بودند)، مقاله‌ای منتشر شد با عنوان «يك شهردار به فروش می‌رسد». مقاله‌ای به قلم «چنگیز پهلون» که روشنفکری شناخته شده بود و در تقابل با کرباسچی! مقاله مهم بود و هنوز یکی از تاثیرگذارترین آثار آن دوره. مقاله شروع سلسله پاسخ‌ها و نقدهایی شد که همچنان جای پرسش دارد. پهلوان در حقیقت در این مقاله به جنگ تکنوکرات‌ها رفته بود! مقاله‌ی «يك شهردار به فروش می‌رسد» نقدی به تکنوکرات‌هایی بود که فرهنگ و جامعه را در پیشگاه اقتصاد و صنعت قربانی می‌کنند. پهلوان معترض به شیوه‌ای بود که در آن توسعه در یک «دیدگاه سازه‌ای» خلاصه می‌شود. واقعیت آن بود که پهلوان زمان بدی را برای طرح موضوع خوبی انتخاب کرده بود! زمان بد، خوانش از متن پهلوان و دیدگاه او را سیاسی کرده بود. ️تکنوکراسی تکنوکرات‌ها (یا فن‌سالارها) اما در تاریخ توسعه‌ی ایران، بیش از هر گروه دیگری موفق بوده‌اند! کتاب «تکنوکراسی و سیاست‌گذاری اقتصادی در ایران» که به خاطرات رضا نیازمند، نخستین رییس سازمان گسترش در ایران اختصاص دارد، تکنوکراسی در ایران را در برهه‌هایی موفق دانسته است. به عنوان مثال در دوره‌ی ۱۳۴۱ تا ۱۳۴۶ گروه منسجمی از تکنوکرات‌ها توانستند بیشترین رشد اقتصادی و صنعتی تاریخ ایران را رقم بزنند. بر روی جلد این کتاب تصویری هست از چهار تکنوکرات شناخته‌شده‌ی آن دوران. تکنوکرات‌ها چند ویژگی کلیدی دارند: دانش فنی و تخصص برنامه‌محوری 🔴قابل حل دانستن مشکلات 🔴اتکاء بر فناوری و ماشین بیش از موضوعات اجتماعی تکنوکراتها اما دقیقا از همین نقطه مورد نقد واقع می‌شوند: آنان بیش از حد غرق در نگاه مهندسی می‌شوند! تکنوکرات‌های ایرانی اغلب مهندسانی بوده‌اند؛ دارای تخصص در آن عرصه، مثل مهندس نفتی که وزیر نفت می‌شود یا مهندس مکانیکی که مدیر ایران‌خودرو. آن‌ها یک چیز مهم هم ندارند: قدرت سیاسی! ⭕️شهردار تهران به سیاق چنگیز پهلوان می‌توان امروز نوشت:‌ «یک شهردار خریداری می‌شود!» اما شهردار خریداری‌شده‌ی تهران باید چه ویژگی‌هایی داشته باشد؟ ادامه در پست بعد 👇