🔴مظلومیت علم
بخش ۳
در نقد و بررسی مقاله ای در نشریه سمات
#مظلومیت_علم #بیابانی_اسکویی #میرزا_مهدی_اصفهانی
اصل عبارت مرحوم میرزا از کمی قبل:
فیعرف بالعلم ان حیث ذاتها حیث الکون والتحقق والثبوت بالغیر ولیس لها حیث الذات والنفس، الا حیث الکون والتحقق بالغیر وهذا حقیقة المجعولیة، لانه لو کان کنه الشیء هو الشیئیة والکون بالغیر لکان حیث ذاتها حیث المجعولیة فیکون الغیر الذی به الکون والتحقق حیث ذاته الجاعلیة بلا جعل ولا فعل ولا تاثیر ولا رشح ولا فیضان ولا تطور ولا تشأن ولا مجعولیة وجود ولا ماهیة ولا غیر ذلک مما توهموه.
اما مستشکل عبارت را اینگونه آورده است:
لانه لو کان کنه الشیء هو الشیئیة والکون بالغیر لکان حیث ذاتها حیث المجعولیة بلا جعل ولا فعل ولا تاثیر ولا مجعولیة وجود ولا ماهیة ولا غیر ذلک مما توهموه.
وبر اساس عبارت تقطیع شده هم "ولا رشح ولا فیضان ولا تطور ولا تشأن" ایراد اشکال نموده و میگوید مرحوم میرزا قائل است که مخلوقات به فعل وجعل خدا خلق نشده اند ودر نتیجه مرحوم میرزا را هم مسلک با عرفا وفلاسفه معرفی میکند.
توضیح:
الف) مرحوم ميرزا ميخواهند بفرمايند كه حقيقت مخلوق بالغير است يعنی محتاج به غير (یعنی الله) است و اين احتياج و بالغير بودن در حیث ذات مخلوق است، نه اينكه مخلوق ذاتی داشته باشد و بعد احتياج عارض بر ان شده باشد تا لازم ايد استقلال در ذات را، بلكه ذات بتمام ذات بالغير ومحتاج است.
ب) چنانچه در توضيح كليپ اول هم اورده شد مرحوم ميرزا جعل وفعل وتطوّری كه فلاسفه و عرفا می گويند را قبول ندارند وانرا از خالق متعال نفی ميكنند اما فعل به معنای واقعي ان كه همان رأي و اراده و مشيت باشد را مكررا در كلماتشان اورده وپذيرفته اند.
ج) مستشکل چون بنا داشته به هر صورت ممکن نسبت وحدت وجود را به مرحوم میرزا بدهد، عبارت "ولا رشح ولا فیضان ولا تطور ولا تشأن" حذف نموده تا مخاطب دچار فهم نادرست از کلمات مرحوم میرزا گردد.
توضیح اینکه:
در متن تقطیع شده مستشکل، عبارت "ولا رشح ولا فیضان ولا تطور ولا تشأن" وجود ندارد.
اگر این عبارت حذف نمیگردید، مخاطب با خود میگفت که :
خلقت به فعل و جعل که نیست، به تطوّر و رشح هم که نیست. پس خلقت به چیست؟
وهنگامی که مخاطب به عبارت "مما توهموه" می رسید، مطلب را متوجه میشد، که در توضیح کلیپ اول بیان گردید.
ویا اگر هم از قید "مما توهموه" متوجه مطلب نمیشد، این سوال در ذهنش به جای میماند که:
پس خلقت به چیست؟
اما وقتی تقطیع صورت گرفته وعبارت "ولا رشح ولا فیضان ولا تطور ولا تشأن" حذف گردید، مخاطب برداشت میکند که مرحوم میرزا میگویند:
خلقت به فعل و جعل که نیست، پس به چیست؟
که در مقابل این سوال ذهنی خود، متوجه بحث تطوّر و تعین میگردد.
کانال رسمی استاد محمد بیابانی اسکوئی
https://eitaa.com/joinchat/1465450678C012e77867a