#اخلاق_فطری
🔴تفکیک فعل جوارحی از نیت روشن است که تفکیک عمل جوارحی از نیت ممکن است و روایت امام صادق علیه السلام نیز بیانگر همین نکته بود. در این روایت بیان شده بود که اگر مؤمن کار خوبی را قصد کند و نتواند انجام دهد، برای او حسنه نوشته می‌شود. در نتیجه از این روایت استفاده می‌شود که تفکیک فعل از نیت و قصد ممکن است؛ یعنی ممکن است انسان فعلی را قصد کند، ولی آن را در خارج ایجاد نکند. پس چنین نیست که وقتی قصد و اراده و نیت تحقق پیدا کرد به دنبال آن عمل هم باید در خارج تحقق پیدا کند، بلکه انسان در تمام مراحل، توانایی و تسلط بر فعل و ترک را دارد.
امام صادق علیه السلام می‌فرماید:
مَا يَصْنَعُ أَحَدُكُمْ أَنْ يُظْهِرَ حُسْناً وَ يُسِرَّ شَيْئاً أَ لَيْسَ یَرَجَعَ إِلَى نَفْسِهِ فَيَعْلَمَ أَنْ لَيْسَ كَذَلِكَ وَ اَللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ: (بَلِ اَلْإِنْسٰانُ عَلىٰ نَفْسِهِ بَصِيرَةٌ) [۱] إنَّ السَّريرَةَ إذا صَحَّتْ قَوِيَتِ عَلاَنِيَتُهُ [۲] ؛
هیچ کدام از شماها خوش ظاهر و بد باطن نباشید، آیا (انسان) وقتی به نفس خویش نظر می‌کند نمی داند که این گونه نیست. در حالی که خداوند متعال می‌فرماید: «بلکه انسان به نفس خود آگاه است»، همانا وقتی باطن صحیح باشد ظاهر هم قوی خواهد شد.
پس نیت و اراده، اختیاری و غیر از عمل خارجی است و قدرت و اختیار علاوه بر اعمال جوانحی بر اعمال جوارحی نیز حاکم است.
📚[۱]: قیامت (۷۵)، آیهء ۱۴
📚[۲]: الكافي، ج ۲، ص ۲۹۵؛ بحارالانوار، ج ۶۹، ص ۲۸۹.
اخلاق فطری ، ص ۱۰۲
کانال رسمی استاد محمد بیابانی اسکوئی
https://eitaa.com/joinchat/1465450678C012e77867a