📃
گزیده جلسه | سلوک اجتماعی - جلسه هفتم (قسمت اول)
▫️هفتمین جلسه درس سلوک اجتماعی (فصل اول از معنویت دینی) چهارشنبه ۲۶ مهرماه ۱۴۰۲ برگزار شده است که خلاصهای از مطالب ایراد شده توسط حضرت استاد یزدانپناه به شرح ذیل است؛
✍️ ابتدا پیرامون جنایت رژیم صهیونیستی در حمله به بیمارستان المعمدانی غزه نکاتی را عرض میکنم:
- در آغاز باید از جنایت رژیم صهیونیستی در حمله به بیمارستان معمدانی بگوییم؛ این واقعه آنقدر سنگین بود که کل جهان را عزادار کرد. ذات رژیم صهیونیستی این است که کل دنیا به جز یک نژاد را میخواهد ببلعد. از این جهت جای تعجب نیست. تعبیر امام در
غده سرطانی، واقعی است؛ یک خباثت ذاتی این رژیم دارد. اما باید به پیامهای این جنایت فکر کرد.
- وقتی یک رژیمی به این نقطه میرسد، یعنی در بنبست است؛ میداند که در دنیا و به لحاظ قوانین بینالمللی، این کار، خطاست؛ اما وقتی باز هم مرتکب میشود، یعنی دیگر چارهای ندارد.
- به لحاظ بحثهای سرالقدری اگر کسی به این شدت از خباثت برسند، این نقطه، شروع نابودیاش است.
خدا به کسی اجازه میدهد جنایت را از حد بگذراند -مانند اجازه خدا برای شیطان- تا دلهایی را بیدار کند و آن دلها با شدت و حِدّت رهایی را بخواهند که کمکم انشاءالله به نقطه رهایی برسیم.
- تزویر هم به جایی نمیرسد. نمیتوانند گول
بزنند؛ «
ولا يحيق المكر السيئ إلا بأهله
» (ﻭ ﻧﻴﺮﻧﮓ ﺯﺷﺖ
ﺟﺰ ﺍﻫﻠﺶ ﺭﺍ ﺍﺣﺎﻃﻪ ﻧﻤﻰﻛﻨﺪ).
- در مواقع جنایت، نگوییم کمی عقبنشینی کنیم؛ اتفاقا باید محکمتر ایستاد تا حجت را بیشتر تمام کرد. این مسائل نقطه آغاز حرکات بزرگ جهانی است.
۱. انواع دستورات دینی به جهت اصل هدف تشریع
- دستورهای دینی بعضی اولاً و بالذات برای توحید و معنویت تشریع شدهاند، مانند نماز و دعا، و بعضی اولاً برای دنیا تشریع شدهاند، مانند کسب روزی و حلالخوری.
-
هنر دین این است که مسائل به ظاهر دنیوی را اخروی و فوق اخروی میکند و برای مسائل فوق اخروی، اثر دنیوی میگذارد
.
۲. دستورات دسته اول: دستورهای توحیدی که اثر دنیوی دارند.
- نماز در اصل برای خدا و معنویت تشریع شده است. اما همانگونه که ابنسینا میگوید، همین نماز، در دلهای ما احترام به سنتگذار (خداوند) را زنده نگه میدارد و این اثر دنیوی نماز است.
دقت کنیم که با ضمانت اجرای دستورهای دینی هم درآمیخته است. نه تنها خیلی وقتها ضمانت اجرای دنیوی مانند جریمه، زندان و... میگذارند، بلکه، رضایت خداوند متعال هم یک ضمانت اجراست. مثلا اگر فلان کار را بکنیم، خداوند متعال از ما راضی می شود.
علامه طباطبایی در المیزان میفرماید که قانون دینی، دو پشتوانه دارد، پشتوانه این سویی (دنیوی) و پشتوانه درونی؛ این سویی مانند حد، تعزیر و... (البته همین پشتوانه اینسویی هم اثر اخروی دارد و اینسوییِ کامل نیست.) درونی هم یعنی پاسخگویی به خدا.
- مثال دیگر اینکه به اثر روزه فکر کنیم. با اینکه برای توحید است، اما به آثار دنیوی آن دقت کنیم. چقدر مردم را آرام میکند و جرم و جنایت را کمتر میکند!
- کسی به همراه یک گروه رفتند مشهد که در یک سرقت بزرگ شرکت کنند؛ قبل سرقت خواست برود زیارت و بعد برود به سرقتش برسد! زیارت که رفت بعد دید نمیخواهد سرقت کند و خودش رفت و آن گروه را لو داد. میبینید که در زیارت چگونه دنیا و آخرت و فوق آخرت در هم آمیخته است؟
۳. دستورات دسته دوم: دستورهای دنیوی که اخروی و توحیدی میشوند.
- بعضی امور اساساً برای دنیا تشریع شده است. به این چند مثال دقت کنیم و ببینیم که چگونه در این امور دنیوی، خداوند آخرت و توحید را در آن دستورها پر کرده است؟
- راجع به کسب روزی؛ اندیشه الکاد علی عیالها به ما چه می گوید؟
(الكادُّ على عِيالِهِ كالمُجاهِدِ في سبيلِ اللّه؛ كسى كه براى [كسب روزىِ] خانوادهاش زحمت بكشد، مانند مجاهدِ در راه خداست.)
در روایت دیگر داریم: «الکاسب حبیب الله».
این اندیشه میگوید ما میتوانیم در دنیا باشیم، ولی با خدا باشیم. دین، دنیاییترین مسائل را توحیدی میبندد.
یا کسی میآید نزد امام معصوم و میگوید من ضعیف العباده هستم و به جز نماز واجب و روزه واجب کار خاصی نمیکنم. اما حواسم به دو چیز هست؛ جز حلال نمیخورم و به ناموس مردم هم نگاه نمیکنم.
حضرت در پاسخ فرمود چه عبادتی از این بالاتر؟
یعنی هویت حلالخوری را عبادت میدانند.
یا به این فکر کنیم که اسم رزاق برای ما کی معنادار میشود؟ وقتی که شما در فراز و نشیب کسب و کار میافتی خدا را صدا میکنی: «إِنَّ اللَّهَ هُوَ الرَّزَّاقُ ذُو الْقُوَّةِ الْمَتِينُ»
#سلوک_اجتماعی
#استاد_یزدان_پناه
#گزیده_جلسه
💠 کانال استاد یزدانپناه
https://eitaa.com/ostad_yazdanpanah