350 📌 💠ذکر #یاعلی در شب معراج💠 ❓سوال: سلام. آیا خداوند در شب معراج، با گفتن «یا علی» با پیامبر(ص) خداحافظی فرمود؟! ❓و این روایت آیا صحیح است: 🔸یارسول الله،ما وقتی صحبتمون،حرفمون با یکی تموم میشه، پایان کلاممون، او را به خدا می سپاریم، به بیان پارسی می گوییم： خداحافظ و به زبان عربی می گوییم： فی امان الله اگر بدون خداحافظی کردن، در وسط سخن گفتن از او جدا بشیم، نوعی بی ادبی می پنداریم... شما وقتی در معراج با خدا هم صحبت شدید ، پایان جمله که نمی توانستید به ذات خدا عرضه بدارید：تو را به خدا می سپارم! آخرین جمله ی رد و بدل شده ، بین شما و خدا چه بود؟ 🔹حضرت فرمودند： پایان صحبت، خداوند سبحان به من "یاعلی" گفت،من نیز به خدای خود " یا علی" گفتم. این آخرین جمله بین من و ذات مقدس خدا بود. ✅پاسخ: سلام علیکم آنچه در پرسش آمده است در روایات وجود ندارد و به هیچ وجه صحیح نمی باشد. 🔸آنچه در برخی از منابع روایی آمده، درباره ی سوال پیامبر اکرم (ص) از خداست که ای خداوند، آیا علی است که دارد با من سخن می گوید یا تو هستی! 🔻روایت چنین است: از عبد الله بن عمر نقل شده است: از رسول خدا(ص) پرسیده شد خدا در شب معراج چگونه با تو سخن گفته و تو را مخاطب قرار داد؟ آن‌حضرت فرمود: «مرا به زبانی مانند زبان على بن ابی‌طالب مخاطب قرار داده سپس به من الهام کرد که بگو: پروردگارا! تو با من سخن می‌گویی یا [حضرت ]على (است که با من سخن می گوید)؟! سپس [خداوند] فرمود: اى احمد! من چیزى هستم ولى از همه چیزها فاصله دارم مانند چیزهاى دیگر نیستم و من به مردم قیاس نمی‌شوم و به موجودات تعریف نمی‌شوم. تو را از نورم آفریدم و على را از نور تو آفریدم او را به رازهاى نهانى دل تو آگاه کردم من کسى را به سوى دل تو دوست‌تر از على بن ابی‌طالب پیدا نکردم سپس با زبان على با تو سخن گفتم تا دلت آرام بگیرد».[1] ◻️🔺درباره سند و محتوای این روایت، باید به چند نکته توجه شود: 1. درباره سند این روایت باید گفت: این حدیث را «موفق بن احمد خوارزمى»‏ (م 568ق) نقل کرده است و بیشتر کتاب‌های معتبر شیعی نیز به طریق او نقل کرده‌اند. سند خوارزمی چنین است: «أخبرنا أبو القاسم نصر بن محمّد المقری، أخبرنا والدی قال: قال أبو علی عبد الرحمن بن محمّد النیشابوری: أخبرنی أحمد بن محمّد البغدادی - من حفظه بالدینور-، أخبرنا محمّد بن جریر الطبری، حدّثنی محمّد بن حمید الرّازی، أخبرنی العلاء بن الحسین الهمدانی، أخبرنی أبو مخنف لوط بن یحیى الأزدی، عن عبد الله بن عمر».[2] اگرچه در این روایت ارسال می‌باشد؛ چون ابومخنف(م 158ق)[3] اصلاً عبدالله بن عمر(م 48ق)[4] را درک نکرده است و بینشان فاصله زیادی بوده است. در مورد برخی راویان آن، از جمله محمد بن حمید الرازی اختلاف نظر وجود دارد، ولی چون بیشتر علمای حدیث - مانند سید ابن طاووس، اربلی و... - این حدیث را در کتاب‌های خود آورده‌اند و آن‌را رد ننموده‌اند، این روایت را می‌توان مورد پذیرش قرار داد. شیخ حرّ عاملی(م 1104ق‏)، بعد از نقل و قبول این روایت می‌گوید: «این روایت دلالت روشنی دارد به این که علی(ع) برترین مردم بعد رسول خدا(ص) است».[5] 2. در بخشی از متن عربی این روایت چنین آمده است: «یا رَبِّ أَنْتَ خَاطَبْتَنِی أَمْ عَلِی‏؟»؛ یعنی: پروردگارا! تو مرا مخاطب قرار دادى و با من صحبت می‌کنی یا این‌که على با من سخن می‌گوید؟ در برخی پایگاه‌ها مشاهده می‌شود که از ترجمه «أم علی» که به معنای «یا علی؟» به معنای استفهام است، برداشت نادرست شده است که گویا «یا علی!» به معنای ندائی آن در خداحافظی خداوند با پیامبر مورد استفاده قرار گرفته است! 3. خدای تعالی با پیامبر اسلام(ص) در شب معراج بر صدای علی(ع) تجلی نمود و با آن‌حضرت صحبت نمود. 4. گفتنی است؛ مستقیم صحبت کردن خداوند با پیامبران بدین معنا نیست که پیامبران، خدا را ببینند، بلکه مقصود این است که جبرئیل در این میان واسطه نبوده است. به دیگر سخن؛ صحبت کردن خدا با بشر یک تکلم خاصی است و مثل تکلم بشر نیست که خروج صوت باشد از حنجره، این نوع تکلم مربوط به موجود ممکن و مخلوق است که مجهز به تجهیزات جسمانی می‌باشند، بلکه تکلم درباره خدای سبحان عبارت است از تفهیم معنا برای پیامبر.[11] [1]. خوارزمی، موفق بن احمد، مقتل الحسین(ع)، ج ‏1، ص 75؛ قم، انوار الهدى‏، چاپ دوم‏، 1423ق؛ ابن طاووس، علی بن موسی، الطرائف فی معرفة مذاهب الطوائف، محقق: عاشور، علی، ج ‏1، ص 155، قم، نشر خیام، چاپ اول، 1400ق؛ دیلمی، حسن بن محمد، ارشاد القلوب إلی الصواب، ج ‏2، ص 233 – 234، قم، الشریف الرضی، چاپ اول، 1412ق. [2]. مقتل الحسین(ع)، ج ‏1، ص 74 – 75. #احکام #پاسخگویی #موعظه_حسنه مرکز پاسخگویی موعظه | @pasokhha