#نهج_البلاغه خلاصه مباحث کرسی نهج البلاغه (۹۹/۳/۱۸) موضوع: خودپسندی و خودبینی حکمت ۱۶۱: من استبد براءیه هلک و من ... : هر کسی که مستبد در رای خود (خود رای) شد، هلاک گردید؛ ولی کسی که با دیگران مشورت کند، با آنها در عقل شان مشارکت کرده است. خطبه ۸۸: فیا عجبا و ما لی لا اعجب ... : جای تعجب است و چرا تعجب نکنم ... از کسانی که در مبهمات، بر رای خودشان تکیه می کنند. انگار هر کدام امام خودشان هستند. معلوم می شود کسی که به دین عمل نمی کند هم خود رای و خود پسند است. ظاهرا می گوید من مسلمانم اما در مسائلی که دینش نظر داده، به نظر خودش عمل می کند. دین در همه عرصه های مختلف زندگی نظر دارد، پس جایی برای نظر ما باقی نمی ماند. نامه ۳۱: واعلم ان الاعجاب ضد الصواب و آفه الالباب ... : و بدان که خود بزرگ بینی، ضدّ راستی و درستی است و آفت عقل ها است. راهکارش این است: نهایت کوشش خودت را بکن و به فکر ذخیره سازی برای دیگران نباش و وقتی به راه راست هدایت شدی و غرور و عجب را کنار گذاشتی در برابر پروردگارت از هر انسان فروتنی، خاضع تر باش. نامه ۵۳: ایاک و مساماه الله فی عظمته ... : بپرهیز از اینکه در مقابل بزرگی خدا برای خودت عظمت و بزرگی قائل بشوی و در جبروت، خودت را شبیه به خدا قرار بدهی ... خدا وقتی ببیند کسی اهل سرکشی است او را ذلیل می کند؛ گاهی در دنیا و گاهی در آخرت. خدا هر انسان خودپسندی را پست و بی ارزش می کند. ادامه نامه ۵۳: و ایاک و الاعجاب بنفسک ... : و بپرهیز از عُجب و خودپسندی و از اینکه نسبت به کارهای خودت اطمینان پیدا کنی و دوست داشته باشی همه تو را بستایند. یکی از ویژگی‌ های انسان های خودپسند این است که دوست دارند همه از آنها تعریف کنند؛ اما: فان ذلک ... این از بهترین فرصت هایی است که شیطان از آن استفاده می کند و باعث می شود احسان محسنین از بین برود و باطل شود (عُجب، باعث حبط عمل می شود). حکمت ۲۱۲: عجب المرء بنفسه احد حُسّاد عقله: خودپسندی انسان، یکی از حسودان عقل او است. بین عقل با عُجب رابطه تضاد و تقابل شدیدی وجود دارد. انسان هر چه عاقل تر، عُجب و خودپسندی او کمتر و هر چه خودپسندتر، عقلش کمتر. حکمت ۱۶۷: الاعجاب یمنع الازدیاد: خودپسندی مانع رشد است. وقتی کسی خودپسند شود، نه تنها عیب های خودش را نمی بیند تا آنها را برطرف کند؛ بلکه از دیگران هم انتقاد نمی پذیرد و اگر هم عیب خودش را متوجه بشود نادیده می گیرد و رشد نمی کند. حکمت ۱۱۳: لا وحده اوحش من العجب: هیچ تنهایی، وحشتناک تر از عُجب نیست. انسان دارای عُجب تنهاست؛ زیرا تواضع ندارد و خودش را بالاتر از دیگران و تافته جدابافته می بیند. در نتیجه دیگران خواستار او نیستند. https://eitaa.com/quranlive