❇️ 💠وَ لَنُذِيقَنَّهُمْ مِنَ الْعَذابِ الْأَدْنی‌ دُونَ الْعَذابِ الْأَكْبَرِ لَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ (۲۱/سجده) 🌱‏و البتّه ما غير از آن عذاب بزرگ‌تر (در قيامت) از عذاب نزديك (در اين‌ دنيا) به آنان می‌چشانيم، تا شايد به سوی خدا باز گردند. 🔷‏به دنبال بحثی كه پيرامون گنهكاران و مجازات دردناك آنها در آيات قبل گذشت، در آيات مورد بحث به يكی از الطاف خفی الهی در مورد آنان كه همان مجازاتهای خفيف دنيوی و بيدار كننده است اشاره می‌كند، تا معلوم شود خدا هرگز نمی‌خواهد بنده‌ای گرفتار عذاب جاويدان شود، به همين دليل از تمام وسائل بيدار كننده برای نجات آنها استفاده می‌كند. ‏پيامبران الهی می‌فرستد، كتب آسمانی نازل می‌كند، نعمت می‌دهد، به مصيبت گرفتار می‌سازد، و اگر هيچيك از اينها سودی نداشت، چنين كسانی جز آتش دوزخ سرنوشتی نخواهندداشت.  می‌فرمايد:" ما آنها را از عذاب نزديك اين دنيا قبل از عذاب بزرگ آخرت می‌چشانيم، شايد بيدار شوند و باز گردند" (وَ لَنُذِيقَنَّهُمْ مِنَ الْعَذابِ الْأَدْنی‌ دُونَ الْعَذابِ الْأَكْبَرِ لَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ‌). 🔷‏مسلما" عذاب ادنی" معنی گسترده‌ای دارد كه غالب احتمالاتی را كه مفسران به طور جدا گانه در تفسير آن نوشته‌اند در بر می‌گيرد. ‏از جمله اينكه منظور مصائب و درد و رنجها است. ‏يا قحطی و خشكسالی شديد هفت ساله‌ای كه مشركان در مكه به آن گرفتار شدند، تا آنجا كه مجبور گشتند از لاشه مردارها تغذيه كنند! يا ضربه شديدی است كه بر پيكر آنها در جنگ" بدر" وارد شد.‏و مانند اينها. 🔷‏اما اينكه بعضی احتمال داده‌اند منظور" عذاب قبر" يا" مجازات در رجعت" است، صحيح به نظر نمی‌رسد، زيرا با جمله" لَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ‌" (شايد از اعمال خود باز گردند) سازگار نيست. ‏البته بايد به اين نكته توجه داشت كه در اين دنيا نيز عذابهايی وجود دارد كه به هنگام نزول آن درهای توبه بسته می‌شود و آن" عذاب استيصال" است يعنی مجازاتهايی كه برای نابودی اقوام سركش به هنگامی كه هيچ وسيله بيداری در آنها مؤثر نگردد نازل می‌شود، و طبعا اين گونه عذاب نيز از موضوع بحث آيه خارج است. ‏و اما" عذاب اكبر" به معنی عذاب روز قيامت است كه از هر مجازاتی بزرگتر و دردناكتر است. 📚تفسیر نمونه ༻🍃‌🌸🍃༺ 🆔@quranpuyan