#كرامت‌انساني، ذاتي يا اكتسابي، تفاوتها و آثار. 🛑قسمت هفتم: #کرامت_انسان و آیات قرآن 👈 من به ۵ دسته از آیات اشاره می‌کنم. ↩️۱. آیاتی که ارزش انسان بما هو انسان از آن استفاده می‌شود: در سوره مؤمنین پس از آن‌که مراحل خلقت انسان را مطرح می‌کند، می‌فرماید: «فَتَبَارَکَ اللَّهُ أَحْسَنُ الْخَالِقِینَ»؛ عبارتی که خداوند در مورد فرشتگان هم این چنین توصیف نکرده است. سورۀ اسراء، آیه ۷۰: «وَلَقَدْ کَرَّمْنَا بَنِی آدَمَ وَحَمَلْنَاهُمْ فِی الْبَرِّ وَالْبَحْرِ وَرَزَقْنَاهُمْ مِنَ الطَّیبَاتِ وَفَضَّلْنَاهُمْ عَلَىٰ کَثِیرٍ مِمَّنْ خَلَقْنَا تَفْضِیلًا». ↩️۲-آیات مؤید لزوم احسان به همه انسان‌ها آیاتی که از آن لزوم احسان (یعنی آفرینش زیبایی و اکرام نسبت به انسان) نسبت به همه انسان‌ها و بدون هیچ قیدی استفاده می‌شود: 🔸«وَ أَحْسِنْ کَما أَحْسَنَ اللّه إِلَیْکَ» «قُولُوا لِلنَّاسِ حُسْنًا» 🔸«وَ قُلْ لِعِبادِی یقُولُوا الَّتِی هِی أَحْسَنُ» «ادْعُ إِلَىٰ سَبِیلِ رَبِّکَ بِالْحِکْمَهِ وَالْمَوْعِظَهِ الْحَسَنَهِ ۖ وَجَادِلْهُمْ بِالَّتِی هِی أَحْسَنُ»؛ یعنی اولاً توهینی نباشد، اگر توهین آمد دیگر جدال بالتی هی احسن نیست. ثانیاً مستدل باشد. ثالثاً منصفانه باشد. این “جدال بالتی هی احسن” است. ↩️۳. آیاتی که می‌گوید حتی با مشرکان هم از در #عدالت و قسط بیرون بیایید: «وَلَا یجْرِمَنَّکُمْ شَنَآنُ قَوْمٍ آن صَدُّوکُمْ عَنِ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ آن تَعْتَدُوا ۘ». اینها چه کسانی بودند؟ کسانی که «صدّ عن المسجد الحرام» می‌کردند. 🔸«وَلَا یجْرِمَنَّکُمْ شَنَآنُ قَوْمٍ عَلَىٰ أَلَّا تَعْدِلُوا ۚ اعْدِلُوا هُوَ أَقْرَبُ لِلتَّقْوَىٰ» 🔸«وَقَاتِلُوا فِی سَبِیلِ اللَّهِ الَّذِینَ یقَاتِلُونَکُمْ وَلَا تَعْتَدُوا ۚ آن اللَّهَ لَا یحِبُّ الْمُعْتَدِینَ» ↩️۴. آیاتی که دلالت دارد، بین اهل کتاب تفکیک باید قائل شد. بله بعضی از اهل کتاب در قرآن توبیخ شده‌اند. صریحا هم توبیخ شده‌اند و قبول هم داریم. اما آیا همه آن‌ها را باید به یک چشم دید؟ 🔸«قُلْ یا أَهْلَ الْکِتَابِ تَعَالَوْا إِلَىٰ کَلِمَهٍ سَوَاءٍ بَینَنَا وَبَینَکُمْ أَلَّا نَعْبُدَ إِلَّا اللَّهَ وَلَا نُشْرِکَ بِهِ شَیئًا وَلَا یتَّخِذَ بَعْضُنَا بَعْضًا أَرْبَابًا مِنْ دُونِ اللَّهِ ۚ فَإِنْ تَوَلَّوْا فَقُولُوا اشْهَدُوا بِأَنَّا مُسْلِمُونَ.» ❓آیا قرآنی که این‌گونه اهل کتاب را خطاب قرار می‌دهد، به من اجازه #تحقیر، توهین و اذلال همه این افراد را می‌دهد؟ ولو کسانی که جزیه بدهند؟ 🔸«لَیسُوا سَوَاءً ۗ مِنْ أَهْلِ الْکِتَابِ أُمَّهٌ قَائِمَهٌ یتْلُونَ آیاتِ اللَّهِ آنَاءَ اللَّیلِ وَهُمْ یسْجُدُونَ * یؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَالْیوْمِ الْآخِرِ وَیأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَینْهَوْنَ عَنِ الْمُنْکَرِ وَیسَارِعُونَ فِی الْخَیرَاتِ وَأُولَٰئِکَ مِنَ الصَّالِحِینَ * وَمَا یفْعَلُوا مِنْ خَیرٍ فَلَنْ یکْفَرُوهُ ۗ وَاللَّهُ عَلِیمٌ بِالْمُتَّقِینَ»؛ این آیات نشان از آن دارد که یک گروه از اهل کتاب، مؤمن به دین خود هستند. 🔸«وَمِنْ أَهْلِ الْکِتَابِ مَنْ آن تَأْمَنْهُ بِقِنْطَارٍ یؤَدِّهِ إِلَیکَ وَمِنْهُمْ مَنْ آن تَأْمَنْهُ بِدِینَارٍ لَا یؤَدِّهِ إِلَیکَ إِلَّا مَا دُمْتَ عَلَیهِ قَائِمًا.» بعضی امانت دار هستند و برخی نه. باید بینشان تفکیک کرد. همچنین مراجعه کنید به سوره مبارکه ممتحنه که بسیار راهگشا است: «لَا ینْهَاکُمُ اللَّهُ عَنِ الَّذِینَ لَمْ یقَاتِلُوکُمْ فِی الدِّینِ وَلَمْ یخْرِجُوکُمْ مِنْ دِیارِکُمْ آن تَبَرُّوهُمْ وَتُقْسِطُوا إِلَیهِمْ ۚ آن اللَّهَ یحِبُّ الْمُقْسِطِینَ» ↩️۵. قرآن صریحاً ۵ مرتبه می‌فرماید: «وَ لا تَزِرُ وازِرَهٌ وِزْرَ أُخْرى‏». 🖌محمد عندلیب همدانی، استاد درس خارج فقه حوزه علمیه قم، 💫ادامه دارد کانالِ قرآن‌پویان تدبر در قرآن ،تفقه در دين ┏━━🌹💠🌹━━┓ 🆔@quranpuyan ┗━━🌹💠🌹━━