مساله حجاب و خلا نگاه اجتماعی و هویتی 🔻خیلی ساده انگارانه است که مساله #حجاب را به مساله ای فردی و صرفا به عنوان مانعی برای محرک های جنسی در جامعه تقلیل دهیم. وجه هویتی و نشانه شناسانه حجاب در اغلب تحلیل هایی که نسبت به این موضوع می شود نایده گرفته می شود. 🔸امروز اگر شما بخواهید تصویری را نمایش دهید که مفهوم مسلمانی را به بیننده خود منتقل کند، هیچ تصویری آشکارگی یک زن محجبه را برای انتقال این مفهوم به بیننده ندارد. یعنی حجاب جنبه نمادین و نشانه شناسانه پیدا می کند. به خاطر همین اهمیت هویتی است که حجاب در طول تاریخ استعمار کشورهای اسلامی یکی از خطوط مقدم جنگ فرهنگی استعمارگران و کشف حجاب به عنوان نشانه ای از انکار خویشتن و بی دفاعی در برابر سیستم مهاجم بوده است. 🔹فرانتز فانون در کتاب جامعه شناسی یک انقلاب که تحلیل انقلاب الجزایر است، در مورد سیاست استعمارگران فرانسوی تعبیر «رویای رام کردن جامعه الجزایری توسط زنان بی حجاب» را به کار می برد و به شکل مفصل توضیح می دهد که چطور فرانسوی ها از طریق سیستم آموزشی و روش های دیگر سعی در از بین بردن این ویژگی در زنان الجزایری داشتند و بالعکس زنان الجزایری از حجاب به عنوان نیرویی برای مقابله با استعمارگر استفاده می کردند. 🔸فانون در کتابش می گوید «پس از دیدن هر زن کشف حجاب کرده امیدهای حمله ور شدن اشغالگران ده برابر می گردید». «هر زن کشف کرده نشانه یک سیستم دفاعی سست و متلاشی در جامعه الجزایر بود». «هر چادری که برداشته می شد به این معنا بود که الجزایر آغاز به انکار وجود خویشتن کرده است و خود را به مکتب ارباب تسلیم نموده است». یعنی مساله حجاب در تاریخ انقلاب الجزایر کاملا جنبه هویتی و نشانه شناسی دارد. 🔹متاسفانه مشاهده می کنیم در میان طیفی از روحانیون و افراد مذهبی و بعضا انقلابی نیز نوعی از سکولاریزم فرهنگی شکل گرفته است که با تقلیل حجاب به مساله ای خرد و فردی ذیل ساختن دوگان هایی بین مشکلات یا مفاسد اقتصادی با آن، به دنبال پاک کردن صورت مساله هستند. البته تا آن جایی که مساله این عزیزان فقط در روش برخورد باشد ما نیز در برخی موارد با آن ها همراه هستیم ولی غالبا به همین جا ختم نمی شود و از اساس منکر اهمیت مساله حجاب و حیا و عفت و جنبه های هویتی و اجتماعی آن می شوند. 🌀 آن روحانی محترمی که فرموده اند در طول تاریخ بی حجابی و بی حیایی هیچ وقت به اسلام ضربه نزده است، اگر تاریخ را مطالعه می کردند متوجه می شدند که در اندلس و الجزایر اتفاقا حجاب و حیا و عفت خط مقدم مبارزه با جامعه اسلامی بوده است یا حداقل در این مساله تامل می کردند که چرا در سه کشور ایران، افغانستان و ترکیه پس از حاکم شدن عناصر استعمار نو یعنی رضاخان، اتاتورک و امان الله خان اولین پروژه مشترک هویت زدایی از جامعه از طریق کشف حجاب بوده است.نگاه این طیف اغلب ناشی از نادیده انگاشتن جنبه های هویتی و اجتماعی حجاب و تقلیل سطحی نگرانه آن به عنوان مساله ای فردی و ابزاری برای جلوگیری از تحریک جنسی در جامعه است. ▫️ طیفی هم وجود دارد که نگاهشان ناشی از سیاست زدگی و تعریف امر فرهنگی ذیل سیاست است و چون فکر می کنند، شکست هایشان در عرصه سیاسی ناشی از مسائلی مانند الزامی بودن رعایت حجاب و به طور کلی عدم پذیرش ولنگاری در حوزه فرهنگ است، به عقب نشینی از امر حیا و عفت به عنوان ابزار کسب قدرت می نگرند. این ها متوجه نیستند که برای استعمار، حجاب و روسری صرفا به عنوان سنگر اول و یک نماد در جنگ فرهنگی مطرح است که فتح سایر سنگرها را تسهیل می کند. 🔹حتی در خود غرب هم عقب نشینی فرهنگ عمومی در امر اخلاقی، همواره مرحله به مرحله و تدریجی بوده و هر وقت هم که حکومت ها و فرهنگ عامه بر اثر فشار اجتماعی اقلیت معمولا صاحب قدرت و رسانه متمایل به این نوع از آزادی ها عقب نشینی کرده اند، صرفا مطالبه اشکال جدیدی از این نوع از اباحه گری شکل گرفته است. حتی امروز هم که این مساله در غرب تا به رسمیت شناختن ازدواج همجنس گرایان پیشرفته است مطالبات جدیدی در زمینه ارتباط جنسی با کودکان و حیوانات و محارم مطرح می شود. 🔸 اگر در فرانسه دختر مسلمان را از حضور در مدارس منع می کنند یا برای مساله ای خرد مثل ممنوعیت استفاده از لباس شنای اسلامی در سواحل در پارلمان قانونگذاری می کنند، این مساله ناشی از این است که فرانسوی ها بر خلاف روشنفکری عامیانه حاکم بر این طیف از مذهبی ها به اهمیت نشانه شناسانه و هویتی حجاب و این که می تواند هویت سکولار جامعه فرانسه را به چالش بکشد، پی برده اند. ✍️میثم ظهوریان 🆔 @rahamedia