🔰ادامه تفسیر سوره مرسلات 10 ۲۹انْطَلِقُوا إِلى ما کُنْتُمْ بِهِ تُکَذِّبُونَ ۳٠انْطَلِقُوا إِلى ظِلّ ذِی ثَلاثِ شُعَب ۳۱لا ظَلِیل وَ لا یُغْنِی مِنَ اللَّهَبِ ۳۲إِنَّها تَرْمِی بِشَرَر کَالْقَصْرِ ۳۳کَأَنَّهُ جِمالَتٌ صُفْرٌ ۳۴وَیْلٌ یَوْمَئِذ لِلْمُکَذِّبِینَ ۲۹ ـ (در آن روز به آنها گفته مى شود:) بى درنگ، به سوى همان چیزى که پیوسته آن را تکذیب مى کردید بروید. ۳٠ ـ بروید به سوى سایه سه شاخه (دودهاى خفقان بار و آتش زا)! ۳۱ ـ سایه اى که نه آرام بخش است و نه از شعله هاى آتش جلوگیرى مى کند! ۳۲ ـ شراره هائى از خود پرتاب مى کند مانند یک کاخ! ۳۳ ـ گوئى همچون شتران زرد رنگى هستند. ۳۴ ـ واى در آن روز بر تکذیب کنندگان! 🌱🌱🌱 🔰تفسیر: 🔹نه قدرت بر دفاع دارند نه راهى براى فرار! در این آیات، سرنوشت نهائى تکذیب کنندگان قیامت، و منکران آن دادگاه عدل الهى بیان شده است، بیانى که به راستى انسان را در وحشتى عمیق فرو مى برد، و ابعاد فاجعه را روشن مى سازد. مى فرماید: به آنها گفته مى شود: بى درنگ رهسپار شوید، به سوى همان چیزى که پیوسته آن را انکار مى کردید ! (انْطَلِقُوا إِلى ما کُنْتُمْ بِهِ تُکَذِّبُونَ). به سوى همان جهنم سوزانى که همیشه آن را به باد استهزا مى گرفتید رهسپار شوید. به سوى انواع عذاب ها که با اعمالتان آن را از پیش فراهم ساخته اید حرکت کنید. اِنْطَلِقُوا از ماده انطلاق به معنى حرکت کردن بدون توقف است، و یک نوع آزادى از قید و بند نیز در آن نهفته شده، و این در حقیقت توضیحى است براى وضع آنها در عرصه محشر که آنها را مدتى طولانى براى حساب نگه مى دارند، سپس آنها را رها ساخته، مى گویند: بدون توقف به سوى دوزخ حرکت کنید. گوینده این سخن، ممکن است خداوند متعال باشد که مستقیماً به آنها خطاب مى کند، و یا فرشتگان عذاب، و به هر حال لحنى است آمیخته با سرزنشى عمیق که خود عذابى است دردناک و جانکاه. 🌱🌱🌱 پس از آن به توضیح بیشترى درباره این عذاب پرداخته مى گوید: رهسپار شوید به سوى سایه اى از دودهاى خفه کننده آتش که داراى سه شعبه است ! (انْطَلِقُوا إِلى ظِلّ ذِی ثَلاثِ شُعَب). شاخه اى از بالاسر، و شاخه اى از طرف راست، و شاخه اى از طرف چپ، و به این ترتیب از هر طرف این دود غلیظ مرگبار آنها را احاطه مى کند، و در کام خود فرو مى برد. 🌱🌱🌱 اما سایه اى که آرام بخش نیست، و هرگز دوزخیان را از شعله هاى آتش جلوگیرى نمى کند (لا ظَلِیل وَ لا یُغْنِی مِنَ اللَّهَبِ). چه این که خود بر خاسته از آتش است. ممکن است تعبیر به ظلّ: سایه این تصور را ایجاد کند که در آنجا سایه اى وجود دارد که از سوزندگى شعله هاى آتش، کمى مى کاهد، ولى این آیه بر این پندار غلط خط بطلان مى کشد، و مى گوید: این سایه هرگز آن سایه اى را که شما تصور مى کنید نیست، سایه اى است سوزان و خفقان آور، و بر خاسته از دودهاى غلیظ آتش که مى تواند گرماى شعله ها را کاملاً منعکس کند. شاهد این سخن، آیات سوره واقعه است که درباره اصحاب الشمال مى فرماید: فِی سَمُوم وَ حَمِیم * وَ ظِلّ مِنْ یَحْمُوم * لا بارِد وَ لا کَرِیم: آنها در میان بادهاى کشنده و آب سوزان قرار دارند * و در سایه دودهاى متراکم و آتش زا * سایه اى که نه خنک مى باشد، و نه مفید و آرام بخش . بعضى گفته اند: این شعبه هاى سه گانه بازتابى است از تکذیب هاى سه گانه آنها نسبت به اساس دین، یعنى توحید ، نبوت و معاد ; زیرا تکذیب معاد از تکذیب نبوت و توحید جدا نیست. و بعضى گفته اند: اشاره اى است به مبدأهاى سه گانه گناه قوه غضبیه ، شهویه و وهمیه آرى، آن دود تاریک تجسمى است از تاریکى هاى شهوات: ز تاریکى خشم و شهوت، حذر کن! *** که از دود آن، چشمِ دل تیره گردد! غضب چون در آید، رود عقل بیرون *** هوا چون شود چیره، جان خیره گردد! 🌱🌱🌱 آن گاه در توصیف دیگرى از آن آتش سوزان مى افزاید: جرقه هائى از خود بیرون مى دهد مانند یک کاخ عظیم ! (إِنَّها تَرْمِی بِشَرَر کَالْقَصْرِ). نه همچون جرقه هاى آتش این دنیا که گاه به اندازه سر سوزنى بیش نیست. تعبیر به قصر: کاخ در اینجا تعبیر پر معنائى است، شاید تصور شود مناسب تر این بود که گفته شود: جرقه هائى همچون کوه، ولى نباید فراموش کرد کوه ها ـ همان گونه که در آیات قبل اشاره شد ـ منبع انواع برکات است و سرچشمه هاى آب فرات و گوارا، این قصرها و کاخ هاى ستمکاران هستند که منشأ شعله هاى سوزان و آتش هاى شرر بارند!. 🌱🌱🌱