📌برشی از کتاب #سروش_هدایت(26)
#آیت_الله_جوادی_آملی
#شناخت_قرآن
#قرآن_شناسی
#آموزه_های_قرآنی
🔅🔅🔅
✅معیار دانش سودمند در نگاه قرآن
3⃣ سوم: چون زَلّةُ العالِم، زَلَّه العالَم بوده و لغزش دانشمندي مايه‌ي لغزيدن تمام كساني است كه او را به دانش مي‌شناسند و از رفتار و كردار او الگو مي گيرند، بر هر عالِم متعهّد لازم است كه از علِم نافع بهره‌مند گردد و همواره از دانش غيرِ مفيد به خداوند پناه ببرد،
🔹 منظور از علمِ غير نافع تنها برخي از علوم باطل مانند سحر، شُعْبَده، جادو، طلسم و مانند آن‌ها نيست، بلكه هر علمي كه در جان عالِم ثمره‌ي هراس از خداوند را ببار نياورد، دانش غيرمفيد است.
🔹 معيار سود و زيان دانش در زبان وحي الاهي كه هم آواي با زبان فطرت است، به خوبي مشخصّ شد، قرآن كريم كه منادي راستين فضيلت دانش است و فتواي برتري عالم بر جاهل را صريحاً صادر كرده است، قبل از آن كه بگويد:
(قل هل يستوي الّذين يعلمون والّذين لايعلمون)[ سوره ي زمر، آيه ي 9]
چنين فرمود: (اَمّن هو قانت آناء الّيل ساجداً و قائماً يحذر الاخرة ويرجو رحمة ربّه)[ سوره ي زمر، آيه ي 9] ؛
يعني آيا كسي كه فرصت‌هاي مناسب آرام و ساكت شبانه را به عبادت سجود و قيامِ نمازِ شب و اطاعت خدا سپري مي‌كند و از فرجام كارهاي خويش خوفناك است و به رحمت پروردگار خود اميداور مي‌باشد، با كسي كه اين چنين موفّق و كامياب نيست، برابر است؟
🔹 آنگاه در ذيل آيه، برابري دانا و نادان را نفي مي‌نمايد؛ يعني اگر سخن از برتري عالم بر غير عالم است، اين مزيّت در فضاي معنوي هماهنگي علم و عمل صالح است، عالم شب زنده‌دار كه از گناه چون سَمّ مهلك مي‌پرهيزد، يقيناً برتر از جاهل است.
🔹 اوّلين نشانه‌ي برتري او اين است كه نعمت علم و عمل صالح و آميختگي اين دو شأن عقل نظر و عمل را از ناحيه‌ي خداوند مي‌داند و براي خويش سهمي در تحقّق آن ها قايل نيست و جز تواضع و فروتني كاري كه مايه‌ي فرومايگي انسان است، هرگز نمي‌كند، و بر اثر اهميّت مطلب فوق است كه خداوند در پايان آيه‌ي ياد شده مي‌فرمايد: (إِنّما يتذكرّ أولوا الألباب).[ سوره ي زمر، آيه ي9. ]
🔹 اگر دانش با عمل صالح هماهنگ نبود و سبب تقرّب به خداوند را فراهم نكرد، به جاي آن كه طبق فرموده‌ي علي بن ابي طالب(عليه السلام): «العلم حجاب من الآفات»[ شرح غررالحكم آمدي، ج 1، ص 188] مانع پيدايش آفت‌ها شود، خود سبب حجاب از عقل برين و قلب طاهر مي گردد. چنانكه نزد ارباب معرفت معروف است كه: «العلم حجاب اكبر»، بزرگترين و بدترين حجابِ شهود، علم غيرنافع است.
@rahighemakhtoom