برشی از کتاب گرانسنگ (105) (گنجینه آموزه های تفسیری) 🔅🔅🔅 إِيِّاكَ نَعْبُدُ وَإِيَّاكَ نَسْتَعِينُ (5) 📌 لطائف و اشارات ✅ 1 ـ اسرار تقديم «إيّاك» بر «نعبد» 📁 د: عبادت سه ركن دارد: «معبود»، «عابد» و «عمل عبادي»، و ركن اصيل از اين اركان سه گانه «معبود» است. عابد اگر هم خود را ديد و هم عبادت و هم معبود را، گرفتار «تثليث» است و از توحيد ناب كه مقام فناي محض است بهره اي نبرده و اگر عبادت و معبود را ديد و خود را نديد، گرفتار «ثنويّت» و دوگرايي است و به مرحله‌ي فنا نايل نيامده است و در هر صورت موحّد ناب و فاني نيست؛ ولي اگر خود و عبادت خود را نديد و تنها معبود را مشاهده كرد، فاني و موحّد ناب است[1]. ▫ با تقديم «إيّاك» نمازگزار تنها معبود را مي بيند و ديگر سخن از عابد و عبادت نيست؛ زيرا همه‌ي همت او متوجه‌ي لقاي معبود شده است و ديدن عابد و عبادت نيز تحت الشعاع مشاهده‌ي معبود است. ================== 📚 [1]ـ در قرآن كريم در اين زمينه دو تعبير آمده است: در اوّلي كه از حبيب خدا، پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله و سلم) است، ابتدا نام خدا آمده است و سپس آيت او، پيامبر اسلام(صلي الله عليه و آله و سلم)، ذكر شده است: إنّ الله معنا (سوره‌ي توبه ي، آيه‌ي 40) و در تعبير دوم كه از كليم خدا حضرت موسي (عليه السلام) است، ابتدا آيت و نشانه خدا مطرح شده است و سپس نام خدا: إنّ معي ربّي (سوره‌ي شعراء، آيه ي62). از اين دو تعبير برمي آيد كه حبيب خدا ابتدا خدا را مي بيند و سپس در پرتو او خود را؛ اما كليم خدا از خود به عنوان آيت و نشانه‌ي خدا شروع مي كند و خود را مقدمه‌ي مشاهده حق قرار مي دهد. تعبير إنّ معي ربّي براي رسول اكرم (صلي الله عليه و آله و سلم) كه به مقامي شامخ راه يافته، تعبيري متوسط است. 🌿🌿🌿 ✅ قرآن همراه است و هم راه ؛ همواره با قرآن باشیم @rahighemakhtoom