#جان_آزاد #عبد_شهوت #مؤمن_مشرک #آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی 📌 ذلیل ترین عبد ⏪ ما اگر بخواهیم فکر آزاد داشته باشیم باید جان ما آزاد باشد، برای اینکه جان بسته فکر آزاد ندارد، این شدنی نیست! مطلب عمیق علمی این است که کدام جان بسته است؟ چه کسی آزاد است و چه کسی برده است؟ آن را در خطبه نورانی وجود مبارک رسول خدا (علیه و علی آله آلاف التحیة و الثناء) مشخص کرد. فرمود آدم گناهکار برده است، هر گناهکاری! یک انسان معصوم یا عادل او آزاد است: «عَبْدُ الشَّهْوَةِ أَذَلُّ مِنْ عَبْدِ الرِّق‏»؛[1] آن کسی که می‌گوید هر چه دلم می‌خواهد می‌گویم و می‌کنم، آن کسی که هر چه را دید می‌طلبد، هر چه را شنید می‌طلبد، این کسی که تواند کنترل و رام کردن چشم و گوش خود را ندارد، او «عَبْدُ الشَّهْوَةِ» است که «أَذَلُّ مِنْ عَبْدِ الرِّق‏»، این کسی که از رومیزی و زیرمیزی نمی‌گذرد، این کسی که از چهارتا لقب نمی‌گذرد، این کسی که با دنبال بازی هست، این کسی که اگر چهارتا احترام کردند او هم تحویل می‌گیرد، این برده است; برده شهوت است یا برده غضب است یا برده مقام است، به نحو موجبه کلیه هر گناهکاری برده است، چرا؟ چون انسان وقتی گناه می ‌کند در برابر قانون خدا می ‌ایستد. ⏪ فرمود: ﴿مَا یؤْمِنُ أَکثَرُهُم بِاللَّهِ إِلّا وَ هُم مُشْرِکونَ﴾[2] بسیاری از مردم دارای شرک رقیق‌ هستند; منتها حالا خدا ﴿أَرْحَمُ الرَّاحِمِینَ﴾[3] است و می‌بخشد. فرمود مردم دو قسم‌ هستند «اکثری و اقلّی»، اکثری که مشرک‌ هستند حساب دیگری دارند، این مؤمنین دو قسم هستند اکثر مؤمنین مشرک هستند ﴿وَ مَا یؤْمِنُ أَکثَرُهُم بِاللَّهِ إِلّا وَ هُم مُشْرِکونَ﴾، چرا اکثر مؤمنین مشرک‌ هستند؟ از امام (سلام الله علیه) سؤال کردند چطور می‌شود مؤمن مشرک باشد؟ فرمود همین که بگویند: «لَوْ لَا فُلَانٌ لَهَلَکت‏»[4] اگر فلان کس نبود اوّل خدا دوَم فلان کس. «لَوْ لَا فُلَانٌ لَهَلَکت‏» یعنی چه؟ ذات أقدس الهی مدیر کل است ﴿رَبُّ الْعالَمینَ﴾[5] است «ربّ الارباب» است، همه را دارد اداره می‌کند صدر و ساقه عالم سپاه و ستاد اوست ﴿مَا یعْلَمُ جُنُودَ رَبِّک إِلَّا هُوَ﴾[6] یک، ﴿لِلَّهِ جُنُودُ السَّماوَاتِ وَ الْأَرْضِ﴾[7] دو، بر اساس توحید افعالی هر فیضی که می‌رسد ﴿مَا بِکم مِّن نِّعْمَةٍ فَمِنَ اللَّهِ﴾،[8] خدا را شکر که به وسیله فلان شخص کار ما حل شد، نه اوّل خدا دوّم فلان شخص! خدا اوّلی نیست که دوّمی داشته باشد، نه «لَوْ لَا فُلَانٌ لَهَلَکت‏»! وقتی از امام سؤال کردند که چگونه می‌شود مؤمن مشرک باشد فرمود این‌طور می‌شود، این کسی که مواظب زبان خود نیست، می‌گوید اوّل خدا دوّم فلان شخص یا «لَوْ لَا فُلَانٌ لَهَلَکت‏». ⏪ «فتحصل» اینکه می‌بینید خیلی‌ها می‌گویند ما هر چه می‌خواهیم نماز شب بخوانیم نمی‌شود; راست می‌گویند چون بسته‌ هستند، هر چه می‌خواهیم جلوی زبانمان را بگیریم یا جلوی چشمان را بگیریم نمی‌توانیم راست می‌گویند چون بسته‌ هستند، باز که نیستند، آزاد نیستند. یک انسانی که در گرو است و بسته است این فکر آزاد ندارد، یک انسان بسته، بسته فکر می‌کند. [1]. عوالی اللئالی العزیزیة فی الأحادیث الدینیة، ج‏1، ص273. [2]. سوره یوسف، آیه106. [3]. سوره اعراف، آیه151. [4]. تفسیر العیاشی، ج‏2، ص200; الإحتجاج علی أهل اللجاج (للطبرسی)، ج‏2، ص285; عدة الداعی و نجاح الساعی، ص99. [5]. سوره اعراف، آیه54; سوره قصص، آیه30; سوره غافر، آیه64. [6]. سوره مدثر، آیه31. [7]. سوره فتح، آیات4 و 7. [8]. سوره نحل، آیه53. 📚 درس اخلاق تاریخ: 1390/04/30 🆔 eitaa.com/EsraTvEitaa 🔅تفسیر و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom