🔶 وضعیت يونس بن ظبیان، از نگاه آیت الله شبیری زنجانی حفظه الله
✍🏻 ایشان مینویسد:
یکی از کسانی که ابن غضائری او را قدح کرده، يونس بن ظبیان است. بعضی ضعف او را مُسلَّم فرض کرده بودند. ما در سابق دو جواب از آن دادیم و جواب سوم این است که اصل ضعیف بودن او مشخص نیست. هرچند نجاشی و مانند آن او را تضعیف کرده اند ولی مدرک نجاشی، همان چیزی است که در رجال کشّی * آمده است. در رجال کشّی روایاتی در بعضی از آنها صحیح السند است در ضعف او وارد شده است. اگر این روایات واقعا از یونس صادر شده باشد یقینا دلیل بر غالی بودن یونس است. ولی در مقابل، در سرائر، از جامع بزنطی روایت شده است که او از هشام بن سالم روایت میکند: "قال سألت أبا عبد الله ع، عن یونس بن ظبیان فقال رحمه الله و بنی له بیتا فی الجنة کان و الله مأمونا علی الحدیث." آیت الله خوئی میفرماید: ما طریقی به جامع بزنطی نداریم و به روایت فوق نمی توانیم اعتماد کنیم. می گوییم: جامع بزنطی از کتب معروف بوده است و علامه و محقق در کتب خود به روایات جامع استناد میکنند. هرچند این کتاب به دست ما نیامده است ولی به دست ابن ادریس رسیده است و از عبارات سرائر استفاده میشود که به نظر او این کتاب به بزنطی منسوب بوده است. کتاب بزنطی قبل از کافی از کتب مرجع شیعه بوده است. صاحب سرائر نیز به عبارتی مانند منسوب به بزنطی و امثال آن تعبیر نمی کند که نشان میدهد انتساب کتاب مزبور به بزنطی نزد او مسلم بوده است. علامه و مانند آن که ساکن حله بودند و بعد از ابن ادریس بودند آنها نیز به کتاب مزبور اعتماد کرده اند. نمی توان گفت که جامع بزنطی یک کتابی ساختگی بوده و نسخه ای جعلی از آن به دست این افراد افتاده باشد. بنا بر این روایت کشّی هر چند صحیح السند است ولی اولا متعارض به روایت سرائر است و حتی ابن ابی عمیر مشایخ خود را ثقه میداند و به وثاقت آنها شهادت میدهد. حتی اگر روایت کشّی با جامع بزنطی متعارض باشد روایت جامع را میتوان مقدم دانست زیرا هم واسطههای موجود در روایت بزنطی کمتر است و هم نجاشی در مورد کشّی میگوید که کتاب او حاوی اغلاط کثیره ای بوده است. بسیار دیده شده است که او سهواً فرد دیگری را به جای کسی دیگر ذکر کرده است. ولی بزنطی بلا واسطه از هشام بن سالم که از اجلاء است روایتی از امام صادق علیه السلام نقل میکند بنا بر این روایت او مقدم میباشد. مضافا بر اینکه از یونس بن ظبیان روایات بسیاری نقل شده است و اجلاء اصحاب از او روایت کرده اند، بنا بر این بعید است آن روایتی که در کشّی است که حاوی کفریات عجیب و غریبی است واقعا به یونس بن ظبیان منسوب باشد. بنا بر این ضعف او ثابت نمی باشد.
🎙 خارج رجال، سال ۶٢_۶٣، جلسه ٣۵
* مقصود همان کشف و شهودِ معروفیست که از او نقل شده است.
•┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈•
https://eitaa.com/rejal_shobeiri
https://t.me/rejal_shobeiri