🔸🔸 گزارش اجمالی از دومین محفل مطالعه و گفتگو پیرامون موضوع «زن و رمان سووشون» با راهبری سرکار خانم سمیه عالمی ✍ فاطمه میری‌طایفه‌فرد 🔻 کتاب سووشون از دو جهت حائز اهمیت است؛ اول این‌که خانم سیمین دانشــور، اولین زنی است که‌ در ایــران به‌صورت جدی وارد داستان‌نویسی می‌شود و دوم اصل داستان که فـرازمانی و فـرامکانی است. 🔻 در ادبیات معاصر پیش از تولد سووشون، ما شــاهد الگــوی دوگــانه‌ی «زن لکاته» و «زن اثیـــری» هستیم بدین معنا که یا زن اغـــواگر است و یا معشوقه‌ای منفعل. بارزترین مصداق آن را در «بوف کور» صادق هدایت می‌توان دید. 🔻 اما در سووشــون شخصیتی از زن خلق می‌شود که از این الگــوی دوگانه عبور کرده است. «زری» یا همـــان شخصیت اصلی زن داستان، هوشمندانه و تدریجی در ســایه همسرش یوسف رشد می‌کند و به بروز و ظهور می‌رسد، در عین آنکه همان زن باقی می‌ماند و مردانه نمی‌شود. 🔻 از حیث نمادگرایی اگر زن داستـــان را استعاره‌ای از سرزمین بگیریم، این زن گیج و مضطرب است و در این دوره تاریخی خود ایران هم حال خوبی ندارد. 🔻 این شخصیت داستانی هرچند تکلیفش با استعمـــار مشخص است و همان اوایل داستان عدم همراهی او را با نیروهای خارجی می‌بینیم، اما در برابـــر استبداد سست است؛ چرا که استعمار را دشمن دورتری می‌بیند. لکن رفته‌رفته به نحوی کاملا باورپذیر، رشد زری و دست کشیدن وی از محافظه‌کاری را شاهد هستیم. 🔻 علاوه بر زری، ما شخصیت‌های زن دیگری هم داریم که هر کدام به لحـــن خود حرف می‌زنند. خانم فاطمه، سودابه، همسر و دختر حاکم، عزت‌الدوله، خانم فتوحی و... 🔻 ذیل داستان روشن می‌شود که همه‌ی آن‌ها حتی عزت‌الدوله که خودش به زیردستـــان ظلم می‌کند، به نحوی ستم‌دیده‌اند. 🔻 ورود نمادین سودابه و توجه به سایر نشانه‌ها از سیاووش و... اتصال متن را با سنت ادبی ایـــرانی مانند شاهنامه برقرار می‌سازد. از سویی نام یوسف در داستان ارجاع به داستان حضرت یوسف و مواجهه خائنانه و حسودانه برادران دارد. 🔻 این اثر فاخر برای امروز که احتمال جنگ، التهاب خودش را به همـــراه دارد، برای «زری‌»های درصدد صیانت از آرامش خانه و سرزمین، پیامی مهم با زبان قصه عرضه می‌کند و مسیر مقاومت را هنرمندانه نشان می‌دهد./مدرسه تفکر و نوآوری نگاه 💠 |@rnb1402|