🔴تعابیر گوناگون مقاتل درباره بدون محمل بودن مرکب کاروان🔴 در اینجا نکته دیگری نیز هست که برخی نقل ها در توصیف اسیران در کنار واژه «قتب» از واژه های دیگری نیز استفاده کرده اند که معنا را روشن تر می سازد. 🔸اول: چوب های جهاز (اخشاب الاقتاب) کشف الغمة می گوید: «آنان را بر چوب های جهاز سوار کردند.» 🔸دوم: جهاز بدون زیرانداز (اقتاب بلاوطاء) لهوف و بسیاری از کتب نیز حمل اسیران بر اقتاب بغیر وطاء را نقل کرده اند. مدینة المعاجز از أم کلثوم نقل می کند که اسیران را بر «اقتاب بلا وطاء» سوار کرده اند. 🔸سوم: جهاز لخت (اقتاب عاریة) همچنین مدینه المعاجز نقل می کند که امام سجاد در کنار دیر راهب فرمود:«ما را بر جهاز هایی لخت سوار کرده اید.» 🔸چهارم: شتران لخت در نقل بحار از ام کلثوم آمده است: «ما را بر پشت بدون جهاز شتران سوار کردند.» 🔸پنجم: جهاز خشک (أقتاب یابسة) ابن حبان از علمای عامه می نویسد کاروان را از کوفه بر جهازهای خشک (اقتاب یابسة) سوار کردند و همین طور وارد دمشق شدند. 🔸ششم: پالان های جهاز (احلاس الاقتاب) در نقل لهوف آمده است که بانوان حریم رسالت را بر پارچه های (یا پالان های) جهاز شتران سوار کردند. «حلس» پارچه و پالانی است که زیر قتب و جهاز شتر می انداخته اند. 🔸هفتم: مرکب لاغر بدون زین در روایتی که اقبال از امام سجاد (علیه السلام) نقل می کند آمده است: «مرا بر شتری لاغر و زنان را بر مرکب هایی بدون زین سوار کرده بودند. اینکه تعبیر شده است به «چوب جهاز» یا «جهاز لخت» یا «جهاز بدون زیرانداز (اقتاب بلا وطاء)» نشان می دهد: مصیبت فقط «بر روی قتب و جهاز شتر نشستن» نبوده است که «آفتاب و باد سوزان خوردن و نگاه نا محرمان کشیدن» دارد بلکه این جهاز ها به طوری بوده است که نشستن بر آن در مسیر طولانی بسیار سخت بوده است. به هر حال این جهاز ها خصوصا (جهاز چوبی) یا (بدون زیرانداز مناسب) و به طور کلی (جهازی که با تخته مسطح همراه با زیرانداز مناسب آماده نشده باشد برای مسیر طولانی و خصوصا از جهت حفظ حجاب برای بانوان عفیفه بسیار دردسرساز است. زیرا اولا نشستن در مسیر طولانی روی شتر بدون محمل بسیار مشکل است. ثانیا از جهت رعایت حرمت و پوشش بانوان باید آنان را درون محملی پوشیده قرار می دادند. ثالثا در سرما و گرما و باد های سوزان مسیر، این محمل و پرده است که انسان و خصوصا زنان را محفوظ می دارد. به همین دلیل صالح بن علی که از بنی هاشم بوده است در ماجرایی خطاب به بنی امیه می گوید : «و سقتم نساءه سبايا كما يساق ذراري الروم على الأقتاب‏ إلى الشام‏» این نشان می دهد که رسم بر این بوده است که زنان محترم بر محمل ها سوار شوند و کنیزان و بردگان را بر شتر بدون محمل سوار می کردند. آنچه گفته شد از تعابیر زیارت ناحیه نیز که ذکر آن گذشت قابل استفاده است. نکته دیگر اینکه چنان که گذشت در لغت آمده است که قتب به جهاز های کوچک بر شتر گفته می شود که طبعا هر چه جهاز کوچکتر باشد در مسیر طولانی زحمت بیشتری بر سوار تحمیل می کند. (الا لعنة الله علی القوم الظالمین و بعداً لهم کما بعدت عاد و ثمود) همچنین زینب کبری در خطبه مجلس یزید می فرماید:«أَ مِنَ الْعَدْلِ يَا ابْنَ الطُّلَقَاءِ تَخْدِيرُكَ حَرَائِرَكَ وَ سَوْقُكَ بَنَاتِ رَسُولِ اللَّهِ سَبَايَا قَدْ هَتَكْتَ سُتُورَهُنَّ وَ أَبْدَيْتَ وُجُوهَهُنَّ يَحْدُو بِهِنَّ الْأَعْدَاءُ مِنْ بَلَدٍ إِلَى بَلَدٍ وَ يَسْتَشْرِفُهُنَّ أَهْلُ الْمَنَاقِلِ وَ يَبْرُزْنَ لِأَهْلِ الْمَنَاهِلِ وَ يَتَصَفَّحُ وُجُوهَهُنَّ الْقَرِيبُ وَ الْبَعِيدُ وَ الْغَائِبُ وَ الشَّهِيدُ وَ الشَّرِيفُ وَ الْوَضِيعُ وَ الدَّنِيُّ وَ الرَّفِيعُ لَيْسَ مَعَهُنَّ مِنْ رِجَالِهِنَّ وَلِيٌّ وَ لَا مِنْ حُمَاتِهِنَّ حَمِيمٌ » یعنی: «آیا این عدالت است ای فرزند طلقا که تو آزادگان و کنیزان خویش را در پرده حجاب قرار داده ای اما دختران رسول خدا را به اسارت برده ای؟ در حالیکه به پرده حجاب آنان هتک حرمت کرده ای و چهره های آنان را آشکار کرده ای! دشمنان ايشان را با ذلت و خوارى شهر بشهر ميبرند، مردم به تماشاى آنان ميايند، اشخاص از نزديك و دور، ناكس و شريف متوجه صورت ايشان ميشوند. از مردان دوستى با آنان نيست، احدى از طرفداران آنان نيست كه از آنان دفاع نمايد.» کانال روضه های مکتوب https://eitaa.com/rozehayemaktoub