🔹 در زلف ناامیدی! 🔻 بر اساس نتایج آخرین پیمایش ملی در باره‌ی امید اجتماعی که در سال ۹۷ انجام شده است، ۶۴/۱ از جوانان کشور اظهار کرده‌اند که وضعیّت اقتصادی، اجتماعی، و فرهنگی جامعه روز به روز بدتر می‌شود و آن‌ها از بهبود وضعیّت کشور در آینده ناامیدند. ✅ ریچارد رورتی، به عنوان کسی که برای نخستین بار این مفهوم را به کار گرفت، آن را "ظرفیت تغییر مسیر" معنا می‌کند. راب نیز آن را " قدرت و ظرفیت از شکل انداختن و تغییر وضع موجود" می‌داند. آپادورای نیز امید اجتماعی را "ظرفیّت خیال‌پردازی" یک جامعه در رسیدن به آرزوهای خود معرفی می‌کند. در همه‌ی این تعریف‌ها یک اصل مشترک دیده می‌شود و آن این که "امید اجتماعی واقعیتی است که از طریق توسعه‌ی اعتماد برساخته می‌شود و به ظرفیت‌های اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی جامعه وابسته است. ✅ امید اجتماعی یکی از نیازهای اساسی جامعه و از شرایط بقای آن است. جامعه‌ای که بین وضع موجود و وضع مطلوبِ خود فاصله‌ی زیادی احساس می‌کند، اگر امید رسیدن به آرزوهای‌اش را از دست بدهد، در معرض فروپاشی قرار می‌گیرد. در چنین شرایطی شهروندان جامعه یا مهاجرت را پیشه می‌کنند و یا انزواطلبی را و یا اعتراض و شورش را. ✅ با این حال، امید یک احساسِ فرمان‌پذیر و وقیحانه نیست که با دستورِ "امیدوار باشید" و یا وعده‌ی "بزودی همه‌ی مشکلات حل خواهند شد" در جان یک ملت بنشیند و دل‌شادشان کند. امید اجتماعی ماهیتی "تبیین‌پذیر" دارد؛ یعنی باید بتوان برای آن دلیل آورد و از چرایی‌اش سخن گفت. جامعه وقتی امیدوار می‌شود که برای پرسش "چرا و چگونه بزودی مشکلات حل و یا کم خواهند شد" پاسخِ موجّهی داشته باشد. وقتی یک جامعه هیچ رابطه‌ی معناداری میان فرآینده‌ها و رویّه‌های موجود و آرزوهای خود احساس نکند و یا مستند به گذشته اعتمادش را از دست بدهد، با هیچ وعده‌ای امیدوار نمی‌شود! مهراب صادق‌نیا ۱۴۰۲/۵/۱۱ @sadeghniamehrab https://t.me/sadeghniamehrab