4 ⏺ خودسازى فردى و اجتماعى بدون استمرار از خداوند ممكن نمى‏شود، بلكه بايد به سراغ ريشه گناهانى همچون حسادت و كينه رفت و با دعاى خير و طلب آمرزش، كينه‏ها را از دل دور كنيم، تا همدلى و محبّت در دل‏هاى همه انسان‏ها موج بزند. از جمله حقوقى كه سيد ساجدان و زينت عابدان امام سجّاد عليه السلام درباره بزرگان در مى‏فرمايد: وَ حَقُّ الْكَبِيرِ تَوْقِيرُهُ لِسِنِّهِ وَ إِجْلالُهُ لِتَقَدُّمِهِ فِى الْاسْلامِ قَبْلَكَ وَ تَرْكُ مُقابَلَتِهِ عِنْدَ الْخِصامِ وَ لاتَسْبِقْهُ إِلى‏ طَرِيقٍ وَ لاتَتَقَدَّمْهُ وَ لاتَسْتَجْهِلْهُ وَ إنْ جَهِلَ عَلَيْكَ احْتَمَلْتَهُ وَ اكْرَمْتَهُ لِحَقِّ الْإسْلامِ وَ حُرْمَتِهِ. حق بزرگتر اين است كه او را به خاطر سنّش احترام كرده و به خاطر سبقت او بر تو، در اسلام او را بزرگ شمارى و در مقام ستيزه جويى او؛ رويارويى با او نكنى و در هيچ راهى بر او سبقت نجويى و او را به نادانى نگيرى و اگر او اقدام به جهالت با تو كرد، او را تحمّل نمايى و به خاطر حقّ بزرگى در اسلام و احترام آن، او را عزيز و گرامى دارى. سپس حضرت در ادامه حقوق اهل دين و شريعت را كه در پناه قرآن و رسالت پيامبر گرامى اسلام صلى الله عليه و آله هستند برمى‏شمرد و مى‏فرمايد: وَ حَقُّ أَهْلِ مِلَّتِكَ إِضْمارُ السَّلامَةِ لَهُمْ وَ الرَّحْمَةُ لَهُمْ وَ الرِّفْقُ بِمُسِيئِهِمْ وَ تَأَلُّفُهُمْ وَ اسْتِصلاحُهُم وَ شُكْرُ مُحْسِنِهِمْ وَ كَفُّ الْأَذى عَنْهُمْ وَ تُحِبُّ لَهُمْ ما تُحِبُّ لِنَفْسِكَ وَ تَكْرَهُ لَهُمْ ما تَكْرَهُ لِنَفْسِكَ وَ أَنْ تَكُونَ شُيُوخُهُمْ بِمَنْزِلَةِ أَبيكَ وَ شَبابُهُمْ بِمَنْزِلَةِ إِخْوَتِكَ وَ عَجائِزُهُمْ بِمَنْزِلَةِ أُمِّكَ وَ الصِّغارُ بِمَنْزِلَةِ أَوْلادِكَ. و حق همكيشان تو اين است كه در نهان خانه دل، خواستار سلامت آنان بوده و نسبت به آنان دلسوز باشى و با بدانشان مدارا كرده، و با آنان انس و الفت برقرار كرده و خواستار اصلاحشان باشى، و نيكوكارشان را سپاسگزار بوده و دست آزار خويش از آنان باز دارى و براى آنان دوست بدارى آن‏چه براى خود دوست مى‏دارى؛ و برايشان ناپسند شمارى آنچه براى خود نمى‏پسندى و بايد كه پيرمردان آنان برايت به منزله پدر و جوانانشان به منزله برادر و پيرزنان آنان به جاى مادرت و كوچكان به مانند فرزندانت باشند. همه در جامعه اسلامى داراى حقوق فردى و اجتماعى هستند و اسلام در ميان آنها پيوند همكيشى ايجاد كرده است و در دل ارتباط و محبّت و دوستى به خاطر خدا مى‏كنند و هيچ هدفى آنان را از تلاش و سير به سوى خدا باز نمى‏دارد. 👈 ادامه دارد ... تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج‏ 11 ، ص: 411 👌 دعای ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2