انس با صحیفه سجادیه
آفرينش در خدمت خداوند 1 🔴 مالكيّت خداوند بر اشيا و انسان‏ها از نوع مالكيت در ميان انسان‏ها نيست؛ زيرا ملكيت بشر اعتبارى و مجازى است كه براى حفظ اعتبار حقيقى و حقوقى خود قوانينى را جعل نموده به گونه‏اى كه با سلب ملكيت از فردى نسبت به مال معين در خارج، او ديگر صاحب آن نيست. امّا نسبت به ذات حق تعالى ملكيت مطلق است و در آن اعتبار و تعلق معنى ندارد؛ زيرا وابستگى و ارتباط حياتى موجودات به رابطه معلول با علّت است كه مبدأ آفرينش هستى سبب پديد آمدن آنان شده است و پديده‏ها ربط محض به خدايند و همه معارف عميق در جهان بينى از اين مبادى‏ وحى به دست آمده است. جملگى با زبان حال مى‏گويند: آنچه در فضا يا خاك در حركت است از سيطره خداوند بر هستى است. و آن قانون هستى كه عبارت از حكمت رابطه‏هاى گوناگون بين مخلوقات و تدبير امور و تنظيم حركات و سكنات بر پايه نظم و حساب است؛ از مديريت تكوينى قادر حكيم بر همه آفرينش است. حضرت على عليه السلام درباره آفرينش جهان فرمود: أَنْشَأَ الْخَلْقَ انْشاءً، وَ ابْتَدَأَهُ ابْتِداءً بَلا رَوِيةً اجالَها وَ لا تَجْرِبَةً اسْتَفادَها، وَ لا حَرَكَةٍ احْدَثَها، وَ لا هَمامَةِ نَفْسٍ اضْطَرَبَ فيها. احالَ الْأشْياءِ لِاوْقاتِها، وَ لاءَمَ بَيْنَ مُخْتَلِفاتِها، وَ غَرَّزَ غَرائِزَها، وَ الْزَمَها اشْباحَها، عَالِماً بِها قَبْلَ ابْتِدائِها، مُحيطاً بِحُدُودِها وَ انْتِهائِها، عارِفاً بِقَرائِنِها وَ احْنائِها. بى‏سابقه ماده و مواد مخلوقات را لباس هستى پوشاند و آفرينش را آغاز كرد، بدون به كارگيرى انديشه و سود جستن از تجربه و آزمايش و بدون آن كه حركتى از خود پديد آورده و فكر و خيالى كه ترديد و اضطراب در آن روا دارد. موجودات را پس از به وجود آوردن به مدار اوقاتشان تحويل داد و بين اشياى گوناگون ارتباط و هماهنگى برقرار كرد، ذات هر يك را اثر و طبيعتى معين داد و آن اثر را لازمه وجود او نمود، در حالى كه به تمام اشيا پيش از به وجود آمدنشان دانا و به حدود و انجام كارشان محيط و آگاه و به اجزا و جوانب همه آنها آگاه و آشنا بود. به راستى، شكوه و عظمت آفرينش بر ما پنهان مانده است كه خود را در برابر بزرگى چون خداوند منّان عددى فرض مى‏كنيم. بزرگى را بايد از كلام بزرگان آموخت كه در عظمت خلقت او متحيّر مانده‏اند. امام على عليه السلام درباره آن شكوهمندى چنين مى‏فرمايد: منزهى از هر عيب چه بزرگ است شأن تو! چه عظيم است آنچه از آفرينش تو مى‏بينيم! و چه كوچك است هر بزرگى در برابر قدرت تو! چه دهشت آور است آنچه ما از ملكوت تو مى‏بينيم! و چه اندازه حقير است آنچه ديده مى‏شود در برابر آنچه از سلطنت تو براى ما ناپيداست. چه نعمت‏هايت در اين دنيا گسترده و فراوان است و با اين حال در برابر نعمت‏هاى آخرتت چقدر كوچك است. «1» آيات قرآن تنها براى خواندن نيامده است، بلكه براى فهم و درك اهل ايمان و عمل فرستاده شده است كه: إِنَّ فِى خَلْقِ السَّموَ تِ وَالْأَرْضِ وَاخْتِلفِ الَّيْلِ وَالنَّهَارِ لَأَيتٍ لِاُوْلِى الْأَلْببِ* الَّذِينَ يَذْكُرُونَ اللَّهَ قِيمًا وَقُعُودًا وَعَلَى‏ جُنُوبِهِمْ وَيَتَفَكَّرُونَ فِى خَلْقِ السَّموَ تِ وَالْأَرْضِ رَبَّنَا مَا خَلَقْتَ هذَا بطِلًا سُبْحنَكَ فَقِنَا عَذَابَ النَّارِ يقيناً در آفرينش آسمان‏ها و زمين، و آمد و رفت شب و روز، نشانه‏هايى [بر توحيد، ربوبيّت و قدرت خدا] براى خردمندان است.* آنان كه همواره خدا را ايستاده و نشسته و به پهلو آرميده ياد مى‏كنند، و پيوسته در آفرينش آسمان‏ها و زمين مى‏انديشند، [و از عمق قلب همراه با زبان مى‏گويند:] پروردگارا! اين [جهان با عظمت‏] را بيهوده نيافريدى، تو از هر عيب و نقصى منزّه و پاكى؛ پس ما را از عذاب آتش نگاهدار. 👈 ادامه دارد ... تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج‏ 5 ، ص: 56 👌 دعای ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
48 مشاهده