انس با صحیفه سجادیه
قسمت 3 ‏ 3 2 روش‏هاى اجتماعى انسان‏ها ❇️ «بدون شك طريق رفع اين اختلافات و جريانات، اصلاح احساسات درونى‏ انسان است نه تأكيد و تشديد و اصلاح متولّى قوانين. شما مى‏دانيد كه به طور كلّى در ميان بشر سه روش اجتماعى بيشتر نبوده و نيست: 1- روش استبداد كه مقدّرات مردم را به دست يك اراده مى‏دهد و هر چه دلخواه او بوده باشد به مردم تحميل مى‏كند. 2- روش حكومت اجتماعى كه اراده امور مردم به دست قانون گذارده مى‏شود و يك فرد يا يك هيئت مسئول اجرا مى‏شوند. 3- روش دينى كه اراده تشريعى خداى جهان در مردم به دست همه مردم حكومت كرده و اصل توحيد و اخلاق فاضله و عدالت اجتماعى را تضمين مى‏نمايد. در روش اول و دوم تنها مراقب افعالِ مردمند، و كارى با اعتقاد و اخلاق ندارند، و به مقتضاى آنها انسان در ماوراى مواد قانونى يعنى در اعتقاد و اخلاق آزاد مى‏باشد، زيرا ماوراى قوانين اجتماعى ضامن اجرا ندارد. تنها روشى كه مى‏تواند صفات درونى انسان و اعتقاد را ضمانت نموده و اصلاح كند روش دين است كه به هر سه جهت اعتقاد، اخلاق، اعمال، رسيدگى مى‏نمايد. نتيجه اين‏كه: رافع حقيقى اختلافات اجتماعى تنها روش دين است و بس. نظر به اين‏كه ارتفاع اختلافات از جامعه انسانى بدون ترديد صلاح نوع و كمال انسانى است و از طرف ديگر دين تنها راه رفع اختلافات مى‏باشد و از سوى ديگر دستگاه آفرينش هر نوع را به سوى كمال حقيقى وى هدايت كرده و سوق مى‏دهد، پس ناچار خالق دستگاه آفرينش، دين حق و سزاوارى را بايد براى انسانيّت تعيين كرده و به عالم انسانى وحى كند و اين همان دين حقّى است كه بايد در جامعه بوده باشد. نبايد تصور كرد كه درست است كه رفع اختلافات بايد با دين انجام گيرد ولى دستگاه آفرينش به الهامى كه به واسطه عقل اجتماعى مى‏نمايد افراد نابغه و خيرخواهى تهيه مى‏كند كه مردم را به سوى عقايد حقه و اخلاق شايسته و اعمال نيك دعوت نمايند و اينها هستند كه پيامبران ناميده مى‏شوند. زيرا چنانچه ثابت شده همان عقل اجتماعى انسان است كه به اتكاى احساسات درونى و نيروى فكر خود به سوى اختلاف دعوت مى‏كند و البته چنين عاملى وسيله رفع اختلاف نمى‏باشد. و از اين‏جا روشن است كه اين شعور انسانى كه اصل دين را از غيب آفرينش به طور الهام مى‏گيرد سنخ ديگرى از شعور است، غير از شعور فكرى كه در همه افراد موجود است و اين شعورِ مخصوص، همان است كه «وحى» ناميده مى‏شود.» 👈 ادامه دارد ... ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه ، ج‏11، ص: 106 دعای ‏ ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
24 مشاهده