#مناسبات_فقه_و_تمدن #عباسعلی_مشکانی_سبزواری 🔅🔅🔅 📌 فقه معطوف به تمدن16 5.فقه و احکام نظام تربیتی 🔹 نظام تربیتی، يكى از نظامهای بنيادين در زندگى اجتماعی و انسانی است که زمینه ساز موفقيت انسان در ساير ابعاد میباشد. به همین خاطر این نظام از جمله سازههای مهم تمدنی به شمار آمده و نقش مهمی را در جغرافیای تمدن به خود اختصاص داده است. مقصود از نظام تربیتی، مجموعهای از مفاهیم و اندیشههای منتظم و سازمان یافته درباره تربیت است که بین آنها روابط متقابل جریان داشته و به اصطلاح از نوعی همبستگی درونی برخوردارند و بیانگر کیفیت و چگونگی تربیت، به طور اساسی و پایهای میباشند. اهمیت تربیت و نظام تربیتی در رابطه با تمدن به مسئله تربیت فردی و اجتماعی آحاد جامعه و مهیا کردن زمینه های موفقیت در سایر ابعاد، بازمیگردد. چه اینکه نظام تمدنی، در صدد ساختن جامعهای نمونه و مدینه ای فاضله برای آسایش و رستگاری آحاد جامعه بشری است. از طرف دیگر بخش مهمی از این هدف، نیازمند تربیت صحیح فرد و جامعه میباشد و این مهم بر عهده نظام تربیتی است. اصولاً تربیت به فعالیتی منظم و مستمر اطلاق میگردد که در جهت کمک به رشد جسمانی، شناختی، اخلاقی، اجتماعی، عاطفی و به طور کلی پرورش و شکوفایی استعدادهای آحاد جامعه حرکت میکند. ازسوی دیگر، فقه به عنوان برنامه عملی زندگی آدمی، یکی از مهمترین اهداف خود را تربیت انسانی و الهی آحاد جامعه قرار داده است. ✳ نقش و تاثیر فقه در نظام تربیتی 🔹 تاثیر فقه در تربین و نظام تربیتی، به دو صورت متصور است: 1)نخست آنکه تربیت به عنوان موضوعی در نظر گرفته شود که شامل عرصهها و عناصر گوناگونی همچون عناصر پیشگفته میباشد، آنگاه هر یک از عناصر فوق به فقه عرضه شود و دیدگاه فقه درباره آنها مورد بررسی قرار گیرد؛ 2)دیگر اینکه تربیت و عناصر آن رد یک جامعه اسلامی در نظر گرفته شود و آنگاه بررسی شود که فقه کدام یک از این عناصر را میتواند تامین کند. به عبارت دیگر بررسی شود که آیا مثلاً میتوان اصول، روشها و سایر عناصر تربیت را از فقه استخراج نمود یا خیر؟ 🔹 شکل نخست تاثیرگذاری فقه روشن و بدیهی است و چه بسا بخشی از رسالت فقه به حساب آید و ایفای این نقش هم محدود به عرصه تربیت و نظام تربیتی نمیشود و دیگر عرصههای و نظامهای اجتماعی را نیز دربرمیگیرد. اما شکل دوم نیازمند بررسی و استدلال است. به این صورت که پس از تعیین قلمرو فقه بررسی میکنیم که فقه چه عناصری از تربیت را میتواند عرضه کند. 🔹 نظام تربیتی، ترکیبی ار عناصر ذیل است: 1- مبانی، 2- اهداف، 3- اصول، 4- روشها. در ادامه نقش و تأثیر فقه بر هر کدام از این عناصر را مورد مطالعه قرار میدهیم. الف) مبانی تربیت و فقه 🔹 مبانی تربیت عبارت است از قانونمندی عینی و واقعی فرآیند تربیت که مربوط به هستهاست و از واقعیات خارجی حکایت دارد. مراد از تاثیر فقه بر مبانی تربیت این است که احکام فقهی مبتنی بر واقعیات عینی و متکی بر معیارهای واقعی است و بخشی از این واقعیات، واقعیتهای تربیت هستند که با کنار هم گذاشتن شماری از احکام شرعی میتوان برخی مبانی تربیت را از فقه استخراج کرد. ادامه دارد... @salmanraoofi