جریان شناسی فکری، فرهنگی، سیاسی:
📚 روشنفکری در غرب و ایران
✍🏼 قسمت ۱۶۷
🔰 وقایع و حوادث زمینه ساز مشروطیت:
♦️ظهور فرقه بابیت:
سید علی محمد شیرازی معروف به باب از تاجر زادگان شیراز پسر سیدرضای بزاز است( متولد 1235 ه. ق). او از شاگردان سیدکاظم رشتی( شاگرد شیخ احمد کسایی و جانشین او) متوفی 1266 ه. ق است. وی پس از وفات سیدکاظم رشتی در مسجد کوفه مشغول ریاضت می شود و به تدریج اظهاراتی می نماید مبنی بر این که باب امام زمان(عج) است. سپس خود را باب الله نامید و پرستش خداوند را منوط به اذن و اجازه خود دانست. چیزی نگذشت که ادعای مهدویت کرد. به مکه رفت که به اصطلاح از آن جا خروج کند!
🔸 در سال 1260 ه . ق او در شیراز نزد ملاحسین بشرویه ای (از ارکان بابیه) ادعای بابیت نمود. در سال 1261 ه. ق ملاصادق خراسانی به دستور باب در اذان نماز جمعه شیراز عبارت« اشهد انّ علیا قبل نبیل باب بقیه الله» را گفت. این کار سبب واکنش تند مردم نسبت به این مساله و احضار و دستگیری باب توسط حاکم فارس، حسینخان نظام الدوله شد. این اقدام منتهی به تکذیب ادعای بابیت توسط علی محمد شیرازی در مسجد وکیل بر بالای منبر نزد علماء و مردم گردید.( 1261 ه. ق ).
در سال 1262 ه.ق باب به سوی اصفهان فرار نمود و از سوی حاکم گرجی نژاد و ارمنی مذهب اصفهان به نام منوچهرخان معتمد الدوله، مورد استقبال و پذیرایی قرار گرفت. او در این شهر در مناظره با علمای اصفهان همچون میرزا حسن نوری حکیم و محمد مهدی کلباسی و... در ماند. حاجی میرزا آقاسی صدر اعظم دستور داد او را به تهران بفرستند و لیکن منوچهرخان در عین آن که باب را به سوی تهران روانه ساخت اما از راهدیگر او را فراری داد و مجددا به اصفهان آورد و همچنان به پذیرایی خود از او ادامه داد! تا این که معتمد الدوله در سال 1263 ه. ق درگذشت.
🔹بالاخره در سال 1263 ه. ق باب به دستور محمدشاه و صدر اعظم او میرزا آقاسی به مدت 9 ماه در ماکو زندانی شد. در این مدت باب به نگارش کتاب مقدس بابیان یعنی «بیان» اقدام نمود. در تاریخ 15 ذیقعده 1264 ه. ق، آیت الله حاج محمدتقی برغانی قزوینی مشهور به «شهید ثالث»، به دستور قره العین( زن کشف حجاب کرده و طرفدار سرسخت باب) و مریدان باب به طور فجیعی ترور شد. قاتلین دستگیر و زندانی شدند. با اقدامات حسینعلی بهاء، قره العین از زندان فراری داده شد و به خراسان رفت. اما دیگر بابی های دخیل در قتل، اعدام شدند. در جمادی الاول سال 1264 ه. ق، باب از زندان ماکو به قلعه ی چهریق (در حوالی ارومیه) منتقل و حبس شد. مدت حبس او در این قلعه 27 ماه بود که در این زمان ادعای قائمیت می کند!
ادامه دارد...
#روشنفکری_در_ایران_و_غرب
🆔
@Jarianshenasi
📚 روشنفکری در غرب و ایران
✍🏼 قسمت ۱۶۸
🔰 وقایع و حوادث زمینه ساز مشروطیت
♦️ادامه فرقه بابیت:
در همین سال (1264 ه. ق) بابیان به رهبری محمدعلی قدوس و زرین تاج قزوینی (قره العین) و حسینعلی بهاء در دشت بَدَشت( در حوال شاهرود) تجمع می کنند. در این اجتماع قره العین بدون حجاب و با آرایش کامل ظاهر می شود و اعلام نَسخ دیانت اسلام و لغو احکام آن را می نماید. مردم مسلمان منطقه به این اجتماع حمله می کنند. خبر روابط نامشروع قره العین با سران بابیه موج انزجاری در میان مردم به وجود می آورد.
🔸پس از شکست بابیه در مقابله با قوای دولتی در مازندران( ملا حسین بشرویه ای سرکرده بابیه در این شورش بود). خشونت بابیه در قتل عام مرد و زن و بچه در روستای فرا و وحشی گری آن ها در شورش زنجان به رهبری محمدعلی زنجانی ملقب به « حجت»، سبب شد تا دولت درصدد چاره جویی اساسی برآید.
باب، در اواخر شعبان 1264 ه. ق از زندان چهریق به تبریز انتقال یافت و جلسه محاکمه او توسط جمعی از علمای این شهر و در حضور ولیعهد( ناصرالدین میرزا) انجام گرفت. باب در این جلسه از پاسخگویی به سئوال های علماء، درمانده شد. پس از چوب خوردن، اقدام به نگارش توبه نامه و تکذیب همه ی ادعاهایش نمود. ( دستخط توبه نامه او در کتابخانه ملی نگهداری می شود).
🔹پس از این جلسه مجددا باب را به زندان چهریق بازگرداندند. در سال 1265 ه. ق از سوی باب، میرزا یحیی صبح ازل( برادر بهاء)، در سن 19 سالگی به عنوان وصی و جانشین، تعیین شد که مورد قبول همه بابیان از جمله برادرش حسینعلی بهاء قرار گرفت.
ادامه دارد...
#روشنفکری_در_ایران_و_غرب
🆔
@Jarianshenasi
📚 روشنفکری در غرب و ایران
✍🏼 قسمت ۱۶۹
🔰 وقایع و حوادث زمینه ساز مشروطیت:
♦️ادامه فرقه بابیت:
در سال های 1266- 1265 ه. ق، آشوب های خونین بابیان در نقاط مختلف ایران( مازندران، تبریز، زنجان) شکل گرفت. این آشوب ها توسط میرزا تقی خان امیرکبیر بعد از جنگ های زیاد و صرف هزینه هنگفت( 5 کرور تومان) به طور قاطع سرکوب شد. در 27 شعبان 1266 ه. ق باب به حکم مراجع بزرگ دینی و فرمان قاطع امیرکبیر، در تبریز اعدام گردید.