📜کلام در حوزه بیشتر رنگ فلسفی دارد/ در این سالها یک متن اعتقادی که براساس روایات شکل گرفته باشد ندیدم، نه در آثار علمی آیتالله سبحانی و نه در هیچکدام از کارهای موسسه امام صادق(ع)/ طیفی که الان به عنوان انجمن حجتیه مطرح هستند، هدفشان ایجاد پیوند فرزندان این انقلاب و مملکت با امام زمان است
🔻محمد بیابانی، استاد حوزه در گفتگو با مباحثات:
🔹درسهایی که من در دوره تحصیلم و مخصوصا در موسسه امام صادق(ع) خواندم هیچگاه موافق با انتظارم از کلام نبود. انتظار از کلام آن است که معارف و اعتقادات دینی را تبیین و از آنها در مقابل شبهات دفاع کند، اما بیشتر درسهایی که ما در آنجا داشتیم، رنگ فلسفه داشت تا کلام. آنچه به نام کلام درس میگرفتیم با آنچه که قرار بود دفاع و تبیین معارف اهل بیت و وحی باشد مغایرت داشت و در این سالها یک متن اعتقادی که براساس روایات شکل گرفته باشد ندیدم. نه در آثار علمی آیتالله سبحانی و نه در هیچکدام از کارهای موسسه امام صادق(ع).
🔹میرزای اصفهانی پایه مباحثش را در اصول اعتقادی بر عقلی که دین متذکر آن است بنا نهاده و بر این مبنا با مخاطبش سخن میگوید، چون همه مخاطبانش از آن بهرهمند هستند. بازگشت مرحوم میرزا به معارف دینی بازگشتی تمام عیار است، نه اینکه بخواهد با مبانی خودبنیاد فلسفی، عرفانی و یا کلامیِ مرسوم به تطبیق متون دینی با این مبانی بپردازد. ایشان از همان سنگبنا و از همان حقیقت معرفت شناسی، اخلاص در رجوع به متون دینی را پیشه خود میسازد. بر این مبنا، کل پایههای عقلانیت خودبنیاد فلسفی را مورد سوال قرار داده و اشکالاتی اساسی را متوجه تعاریف این نحلهها از عقل و عقلانیت میداند.
🔹ممکن است برخی اندیشمندان دلبسته به نحلههای فلسفی وعرفانی وکلامی در تعامل با اندیشههای جدید به ناکارآمدیهایی در روش و مشی فکری خود اقرار کرده باشند، اما هیچ پیشنهاد سازندهای پس از نقد نداشتهاند؛ مثلاً در سالهای اخیر میبینیم اندیشمندانی همچون آقای فیاضی به برخی کاستیهای معرفتشناسانه نظام فلسفی اشاره دارند. امّا چون مبنای فیلسوفان را دراین باب قبول دارد، دچارمشکل شده است.
🔹چارهای در اینکه ما افکار و اندیشههای متفاوت داشته باشیم، وجود ندارد. اینکه بگوییم اینها را جمع کنیم و یک فکر در حوزه حاکم باشد، امکانپذیر نیست. علت این است که رشد علمی در سایه تضارب آراء، اندیشهها و افکار متفاوت است. در سایه برخوردها و ایجاد مشکلات در حوزه فکر اشخاص، رشد فکری به وجود آید. حتی اگر در درون حوزه هم نباشد، قطعا از بیرون حوزه به افکار و اندیشههای حوزوی ما اشکالات و شبهاتی وارد خواهد شد که ما باید به آنها حتما نظر کنیم و در سایه نظر به آنها خودمان را تقویت کرده و بتوانیم در مسائل جدید صاحبنظر باشیم. اگر ما به آنچه در اطرافمان میگذرد، بیتفاوت باشیم، هیچگاه نخواهیم توانست خودمان را روزآمد کنیم. در حقیقت جمود و تنگنظری فکری در حوزه پاسخگو نخواهد بود.
🔹حوزههای شهرستانها خبر دارم که به شدت با ورود اندیشه تفکیک به مرزهای فکری طلاب جلوگیری میشود. مانع میشوند که مبادا در میان طلبهها، افکار و اندیشههای تفکیکی بتواند وارد شود. یکی از جهات مختلف این امر آن است که میبینند آن چیزی را که از سوی شاگردان میرزای اصفهانی مطرح میشود، بسیاری از مسائل مهمی را که آنها به صورت مسلم گرفته اند، زیر سوال خواهد برد.
🔹آشیخ مجتبی قزوینی را از شخصیتهایی میبینیم که از جریانات انقلاب اسلامی دور نبودهاند و یا حتی شخصیتی مانند آقای حلبی که به عنوان عنصری ضد سیاست شناخته میشود هیچگاه چنین نبوده که از مناسبات اجتماعی و تحولات زمان خود فرار کرده و کنج عزلت گزیده باشد، بلکه ایشان نیز متناسب با مبانی فقهی خود تصمیمهایی گرفته و پایبند به آنها ماندهاند.
🔹آنهایی که الان موجود هستند و به عنوان انجمن حجتیه مطرح هستند، هدفشان ایجاد پیوند فرزندان این انقلاب و مملکت با امام زمان(عج) است؛ یعنی این دغدغه اساسی آنها است. از آن طرف، با دو گروه فکری که امروزه در دور کردن فرزندان تشیع از دامان اهل بیت: فعالیت دارند، کاملا در تضاد و مبارزه فکری هستند و همواره بر علیه آنها کار میکنند. یکی بهائیت است و دیگری وهابیت.
🔸متن کامل این گفتگو را اینجا بخوانید:
http://mobahesat.ir/18329
@saraeer