🌿 ꞌꞋ #منــاظـــره تتمهٔ‌اصالت‌وجودووحدت‌شخصیهٔ‌وجود دکتر باقرپور کاشانی با تشکر از شما جناب استاد. بله همین‌طور که فرمودید، این اشکال در خصوص توحید افعالی هست. اما توحید افعالی با نگاه وحدت شخصیه وجود، همین‌طور که فرمودید در متون دینی ما و ادله عقلی هم می‌شود ارائه داد که انسان، استقلالی از خودش ندارد. یعنی ما یک حقیقتی باشیم که اراده و اختیار ما در عرض خداوند متعال باشد، چنین چیزی نیست و اراده و مشیت خدا در همه‌جا حضور دارد. منتها انسان می‌تواند اختیار خوب و اختیار بد داشته باشد در طول اراده پروردگار. یعنی همین‌طوری که «لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»، حول و قوه از ناحیه اوست، مدد از ناحیه اوست، و اینکه انسان با قدرتی که او اعطا کرده به انسان، راه شر را انتخاب کند، راه خیر را انتخاب کند، به اختیاری که به جبر در وجود عبد قرار داده، در ارادهٔ خیر و شر، این حالت در مورد انسان متصور می‌شود. این یک نکته. در ادامه تا این‌جا من مشکلی ندارم. یعنی همین‌طور که فرمودید اراده ما هیچ‌وقت حدّ نسبت به اراده خدا نمی‌زند، خدا را محدود نمی‌کند؛ هیچ چیزی خدا را محدود نمی‌کند. بعد فرمودید که اختیار، یک فرایند تصمیم‌گیری انسان هست. یعنی به این معنایی که بالاخره حالتی هست که انسان بتواند که فعلی را انجام بدهد، فعلی را ترک کند. له أن یفعل له أن لایفعل برای او معنا بدهد؛ انجام فعل و ترک فعل برای او معنا بدهد. ولی مطالبی را شما از این‌جا به بعد فرمودید، این ربط در بحث علت و معلول؛ یعنی آمدید که در ارتباط با اراده و اختیار، تحلیلی را داشتید که ما در باب علت و معلول، یعنی با نظریه تشکیک در وجود سازگار هست، با نظریه تباین بین وجودات سازگار هست، با نظریه اصالت ماهیت سازگار هست. به هر طریقی بالاخره علیتی که علت و معلول باشد، سازگار هست. حالا کمااینکه خود همین نظریه‌ای که شما فرمودید، اینکه بالاخره کاری که انسان انجام می‌دهد، این در ارتباط با امور خارجی هست تا این سلسله‌علل به خدا می‌رسد که همین هم به نظر بنده، جبر از نوع جبر فلسفی می‌شود. ❏ادامه دارد... ╭──────┈┈┈┈ ꞌꞋ❅پارت بیست‌و‌یکم ꞌꞋ❅پارت قبل ꞌꞋ❅@serat12k ┈┈┈┈───────╯