🔺 🟢محصولات ترایافته یا دستکاری شده ژنتیکي... ✍اغلب مخاطبین وخوانندگان ارجمند این رسانه واژه ی «تراریخته » را از طریق رسانه ها شنیده یا اینکه در منابع علمي یا اینترنتي خوانده اند. لیکن احتمالاً بسیاری معنای دقیق آنرا نمي دانند و اگر هم مي دانند اطلاعات کافي از آن ندارند. حتي در همین پایگاه شاهدان به جز نوشته دکتر مزینانی متن یا متوني که اطلاعاتي ولو اندک به مخاطبین خود بویژه علاقه مندان به دانستن مطالب علمي ازمحصولات تراریخته بدهد تا کنون دیده نشده است. تراریخته یعني دستکاری درژن های جانوران یا گیاهان با هدفي خاصّ ودرجهت برداشت بخشي از DNA یا جایگزیني آن با صفات دیگری از ژن دیگر را که بعد ازخاتمه ی این دستکاری به خصوصیات جدیدتری تغییر پیدا کند. درفن آوری تولید جانداران تراریخته چنانچه یک یا چند ژن به ژن طبیعي جانداران اضافه گردد به آن تراریخته گویند و چنانچه ژني از آنها حذف شود به جاندار حاصل «فروریخته» گویند. ❄درتعریف سازمان جهاني بهداشت به گیاهان یاجانوران یا موجودات میکروسکوپي گفته میشود که ترکیب ژنتیکي یا همان DNA آنها به شیوه ای تغییر نماید که درطبیعت از راه جفت گیری یا ماهیت ترکیب طبیعي آن ؛ این دگرگوني یا تغییر امکان پذیر نباشد. به زبان ساده تر واژه ی تراریخته ریشه دردست کاری ژنتیکی محصولات مصرفي اعم از غذا وپوشاک ومیوه جات وسبزیجات وهرنوع تغذیه دارد. درواقع محصولاتي که ساختار ژنتیکي آنها از طریق مهندسي ژنتیکي تغییر یافته ویک خصوصیت ویژه درمحصول ایجاد نماید یا اینکه یک خصوصیت از آن حذف شده باشد بطوریکه این تغییر یادگرگوني هر گز درطبیعت نتواند رخ دهد ترا ریخته نامند. گفتني است که درپژوهش های مستند ؛ صاحب نظران وکارشناسان بویژه دانشمندان ومحققیني که دراین حوزه صاحب نظرند در این موضوع دیدگاههای متفاوتي دارند  بطوریکه برخي عقیده دارند که این تغییر ژنتیکي مفید وبرخي دیگر آن را زیان آور اعلام داشته اند. 🔵 با دستکاری ژنتیکي مي توان گیاهان تراریخته بوجود آورد بطوریکه دربرابر حشرات وآفت ها مقاوم باشند و مآلاً تولید را درواحد سطح افزایش داد که دراینصورت بخش مهّم وقابل ملاحظه ای از کمبود جهاني به مواد غذایي رفع شود. در مواد غذایي نظیر غلات،برنج ،سویا،ذرت وغیره سبب میگردد تا بتوان با هزینه های کمتر ازقبیل نیروی کار ،آبیاری،زه کشي وسموم‌کمتر مقادیر بیشتری مواد غذایي تولید کرد ودرنهایت با مشکل کمبود مواد غذایي درجهان مبارزه نمود. از طریق روشهای علمي تولید محصولات تراریخته این امکان وجود داردتا گیاهان ونباتات را در شرایط نامساعد زیست محیطي از قبیل سرما ،خشکسالي وسیل همچنین اراضي وزمینهایي را که چندان مناسب برای کشاورزی مطلوب وایده آل نیستند مانند شوره زارها پرورش داد. ازطرفي دراین روش مي توان مواد غذایي را با بیشترین مواد مغّذی از قبیل انواع اسید های آمینه ،پروتئینها و ویتامین های ضروری تولید کرد تا به بهبود سلامت کمک‌کنند. افزون براینها مي توان مواد حساسیت زا را درمواد غذایي گیاهي یا حیواني کاهش ومدت بهره وری وتازه ماندن آنها را افزایش داد وبه ساخت واکسن های انواع بیماریها بخصوص ایدز ووبا امیدواری بیشتری داشت. 🔴 مخالفان محصولات ترا ریخته بر این باورند که بدلیل  تغییر درساختار ژنتیکي درمحصولات تراریخته طعم ومزه ی آنها تغییر کرده وبخوبي محصولات ارگانیک نیست ودلایل محکمي دارند مبني براینکه محتوای مواد مغذی درمواد غذایي غیر تراریخته به مراتب بیشتر از تراریخته است همچنین براین عقیده اند که درمواد غذایي غیر ترا ریخته سطح بیشتری از آنتي اکسیدانها ،مواد مغذی بالاتر ،انرژی بیشتر وپروتئین سالم تر ،عملیات کشاورزی بهتر همگي منجر به محصولات بهتری نسبت به محصولات تراریخته مي شود.ازدیگرسوی براین باورند که این محصولات باعث ایجاد بیماری های جدید درانسانها مي شوند. 🔴 فارغ از موارد گفته شده هنوز باید پژوهش های زیادی برمحصولات تراریخته انجام شود تا مشخص گرددرصورت مصرف اینگونه مواد چه تأثیرات منفي برسلامت انسانها خواهد گذاشت؟ آیا درصورت مصرف مواد تراریخته سلامت وامنیت جامعه به خطر نمي افتد ؟ تأثیرات زیست محیطي این محصولات چیست؟ آیا مزایای آن بر مصرفش ارجحیت دارد تا از شیوه ی تولید محصولات کشاورزی وغذایي ارگانیک فاصله بگیریم وبه سمت وسوی تولید یا واردات بیشتر اینگونه محصولات روی آوریم ؟ هرچند خوبست بدانید که درحال حاضر  قریب  90٪ کشورها بخصوص کشورهای پیشرفته از محصولات تراریخته استفاده مي کنند. 🔵 یادآوری این نکته ضروری است که درایران طبق قانون مصوب مجلس شورای اسلامي برمحصولات تراریخته وارداتي یا احیاناًتولید شده باید نظارت شود و مورد تأئید مراجع ذی صلاح ازجمله وزارت جهاد کشاورزی ووزارت بهداشت قرارگیرند. 🖌علي جعفری مزیناني 🆔 @sh_mazinan