سختی و گرفتاری، هم تربیت کننده فرد و هم بیدار کننده ملت‌هاست. سختی، بیدار سازنده و هوشیار کننده انسان‌های خفته و تحریک کننده عزم‌ها و اراده ‏هاست. شدائد همچون صیقلی که به آهن و فولاد می‌دهند، هر چه بیشتر با روان آدمی تماس گیرد او را مصمم‏تر و فعّال‏تر و برنده‏ تر می‌کند؛ زیرا خاصیت حیات این است که در برابر سختی مقاومت کند و بطور خودآگاه و یا ناخودآگاه آماده مقابله با آن گردد. (عدل‌الهی، ص۱۵۶) @motahari_nab