#گزارش_نشست دکتر حسن سجادزاده، عضو هیئت علمی شهرسازی دانشگاه بوعلی سینا، در نشست دوم بافت تاریخی همدان با موضوع پیشگیری از جرم از طریق طراحی CPTED بیان کردند: شهرهای سنتی ما توجه ویژه ای به امنیت در استقرار و تاب اوری شهرها داشته اند. امنیت اجتماعی و امنیت معیشت در استقرار و تاب آوری شهرهای گذشته تاثیرگذار بوده اند. مثلا در دوره ساسانی شهرها متکی بر کوه و رودخانه ها بودند. در این دوره سند جامع امنیت محیطی داشته ایم. پیج و خم کردن کوچه ها، ساباط ها، بن بست کردن کوچه ها و ... همگی تدابیری برای تامین امنیت در گذشته بوده اند. 6 راهبرد CPTED عبارتند از: نظارت، قلمروگرایی، فعالیت های پشتیبان، هدف مند کردن و کنترل دسترسی. پنجره شکسته یکی از نظریات کاربردی در CPTED است. مثلا با رها کردن فضا، بستر برای بروز جرم فراهم میشود. بدنه سازی، کف سازی و ... میتواند از آمدن ناامنی جلوگیری کند. چشمان خیابان، دیگر نظریه این حوزه است. مطابق این نظریه هرچه حضور مردم و تنوع فعالیت ها را در محیط داشته باشیم فضا امن تر خواهد شد. می توان بافت تاریخی همدان را از منظر دیگری نیز مورد مطالعه قرار داد. مطابق نقشه ها و آمار، اتفاقا بافت تاریخی از نظر جرم و آسیب، وضعیت خوبی دارد. یکی از ویژگی های امنیت محیطی، پیوند های فضایی است زمانی که به بافت همدان نگاه میکنیم، عناصری مثل بازار، محلات، گذرها و عناصر تاریخی هویت بافت را شکل داده اند. هرجا عناصر و ویژگی های بافت به هم پیوند خورده امنیت بیشتر است. با نگاهی وسیع تر به کل همدان، میبینیم هرجا شهر از قاعده شعاعی پیروی نکرده است امنیت کاهش یافته است. با نحو فضا میبینیم میزان جرم، با میزان هم پیوندی در بافت های همدان تناسب دارد. هرجا بافت جدیدی ایجاد می شود بدون هم پیوندی با بافت تاریخی گذشته باید منتظر مشکلات بود. یکی از پروژه های درس آموز برای همدان، شوشتر نو است. با نگاهی به شوشتر نو، میبینیم علاوه بر پایین بودن هم پیوندی در تحلیل نحو فضا، اهلیت مکان نیز از دست رفته است. مهم ترین رکن بافت، حفظ ساکنان اصلی است. زمانی که بافت از این ساکنین اصلی خالی شود غریبه ها و مشکلات خواهند امد. نباید با عناوینی چون مشاغل ناسازگار، بافت را از اهالی و کسبه اصلی خالی کرد. همیشه این توصیه را به بچه هایمان داریم که با نااهل نگرد! نا اهل ادم بدی نیست یعنی اهلیت ندارد. دقیقا مراکزی مشکل دارند که اهلیت ندارند. کانون اهلیت بافت تاریخی است. هرچه اهلیت را در بافت از بین ببریم دچار ناامنی و مسایل متعدد خواهیم شد. متاسفانه اراده ای ایجاد شده که میخواهیم با دسته بندی شغل ها برخی را از بافت خارج کنیم که این خطرناک است. اهن فروش ها، مرغ فروش ها و الکتریکی ها بروند! با رفتن این ها چه کسانی میخواهد جایگزین شوند؟ در جریان مطالعه اثر پیاده راه سازی، با مردم در مساجد بافت دیدار داشتیم، بسیاری از آن ها از این نگاه نگران اند. یک درس عبرت برای ما، پروژه نوسازی نواب است. نواب محله ای همچون نارمک بود. اما با نوسازی اهالی رفتند و حالا مسکن موقت غریبه هاست و دچار مشکلات فراوان! در سال های گذشته، ما با ایجاد پارکینگ، عبور معابر 18 متری و تخریب خانه های تاریخی بافت را از بین برده ایم! تخریب خانه های محله کبابیان که اکنون فضای خالی است. نوسازی جولان منجر به فراری دادن اهالی شد. ورود ادم عای غریبه و از بین رفتن بافت و انسجام فضایی حاصل آن بود. پارکینگ محله آقاجانی بیگ، مثل یک بمب در محله ترکید! پل پهلوان ها امروز پارکینگ ماشین است. #بافت_تاریخی #همدان #بازارتاریخی #بازارهمدان #جرم #CPTED #نشست #شهرسازی #طراحی_شهری #معماری #برنامه_ریزی_شهری