حاج ميرزا جواد آقا ملكى تبریزی، در نامهاى كه بعنوان پاسخ نامه علّامه محمد حسين كمپانى اصفهانى، فيلسوف و اصولى مشهور نگاشتهاند می فرماید:
🔆
#تقلیل_حیوانیت
مرحوم مغفور (ملاحسینقلی همدانی)مىفرمودند كه
بايد انسان يك مقدار زياده بر معمول تقليل غذا و استراحت بكند تا جنبه حيوانيّت كمتر و روحانيّت قوّت بگيرد و ميزان آن را همچنين مىفرمودند، كه انسان
اوّلا: روز و شب زياده از دو مرتبه غذا نخورد حتى تنقّل ما بين الغذائين نكند.
ثانيا: هروقت غذا مىخورد بايد مثلا يك ساعت بعد از گرسنگى بخورد آنقدر بخورد كه تمام سير نشود اين در كمّ(مقدار) غذا،
و امّا كيفش بعد از آداب معروفه، گوشت زياد نخورد به اين معنى كه شب و روز هر دو نخورد و در هر هفته دو سه دفعه هر دو را، يعنى، هم روز و هم شب را ترك كند
و يكى هم اگر بتواند للتكيّف [براى كيف كردن و لذّت بردن] نخورد و لامحاله آجيلخور نباشد ...
و اگر بتواند روزههاى سه روز هر ماه را ترك نكند
و امّا تقليل خواب، مىفرمود؛ شبانهروزى شش ساعت بخوابد
و البته در حفظ لسان و مجانبت اهل غفلت اهتمام زياد نمايد.
اينها در تقليل حيوانيّت كفايت مىكند.
🔆
#تقويتـروحانیت
و امّا در تقويت روحانيّت
اوّلا: دائما بايد همّ و حزن قلبى به جهت عدم وصول به مطلوب داشته باشد.
ثانيا: تا مىتواند
#ذكر و
#فكر را ترك نكند، كه اين دو جناح سير آسمان معرفت است. در ذكر عمده سفارش [به] اذكار صبح و شام، [است] اهمّ آنها كه در اخبار وارد شده و اهمّ تعقيبات صلوات [نمازها] و عمدهتر ذكر وقت خواب كه در اخبار مأثور است لا سيّما متطّهرا در حال ذكر خواب برود،
و شبخيزى مىفرمودند: زمستانها سه ساعت، تابستانها يك ساعت و نيم،
و مىفرمودند كه من در
#سجده ذكر يونسيّه [لا إله إلّا أنت سبحانك إنّى كنت من الظالمين]- يعنى در مداومت آن كه شبانهروزى ترك نشود، هرچه زيادتر توان كردن اثرش زيادتر، اقلّ اقلّ آن چهارصد مرتبه است- خيلى اثرها ديدم. بنده خودم هم تجربه كردهام چند نفر هم مدّعى تجربهاند،
يكى هم قرآن كه خوانده مىشود به قصد هديه به حضرت ختمى مرتبت (صلوات اللّه عليه و آله) خوانده شود.»
📗
#هزار_و_يك_كلمه، علامه حسن زاده ج۳، ص: ۱۱
توحيد علمى و عينى،علامه طهرانی ص: ۳۲
سيماى فرزانگان، رضا مختاری ص: ۲۳۹
مجله حوزه شماره ۴ص ۶۶- ۶۸.
@shakhehtoba