♦️نکات شاخص در امر به معروف و نهی از منکر(۳)
🔸راه اخلاص و عمل
🔻در اخبار وارد شده كه امر به معروف و نهى از منكر سه مرحله و سه مقام دارد:
مرحله قلب، مرحله زبان، مرحله يد و عمل
🔻ما معمولًا از مرحله قلب به جاى آنكه اخلاص و حسن نيت و علاقه به سرنوشت مسلمانان را درك كنيم،
جوش و خروش و عصبانيت هاى بيجا مى فهميم؛
و از مرحله زبان به جاى آنكه بيانهاى روشن كننده و منطقى بفهميم كه قرآن مى فرمايد: ادْعُ إِلى سَبِيلِ رَبِّكَ بِالْحِكْمَةِ وَ الْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ ،
موعظه ها و پندهاى تحكم آميز مى فهميم؛
و از مرحله يد و عمل هم به جاى اينكه تبليغ عملى و حسن عمل و همچنين تدابير عملى بفهميم،
تنها اين مطلب را فهميده ايم كه بايد اعمال زور كرد.
🔻روى هم رفته ما براى گفتن و نوشتن و خطابه و مقاله زياده از حد، اعجاز قائل هستيم؛
خيال مى كنيم با گفتن و زبان كار درست مىشود،
در صورتى كه:
سعديا گر چه سخندان و مصالح گويى
به عمل كار برآيد به سخندانى نيست
🔻در حديث است: «كونوا دُعاةً لِلنّاسِ بِغَيْرِ الْسِنَتِكُمْ »
مردم را به دين حق و صلاح دعوت كنيد اما با ابزارى غير از ابزار زبان يعنى با ابزار عمل.
🔻در حديث ديگرى است كه:
«ما جَعَلَ اللَّهُ بَسْطَ اللِّسانِ وَ كَفَّ الْيَدِ وَ انَّما جَعَلَهُما يَبْسُطانِ مَعاً وَ يَكُفّانِ مَعاً »
يعنى چنين نيست كه خدا اجازه داده باشد كه تنها زبان باز باشد ولى دست بسته باشد،
بلكه اگر باز است هر دو بايد باز باشد و اگر مىخواهد بسته باشد هر دو بسته باشد،
يعنى اگر عمل در كار نباشد خوب است زبان هم بسته باشد.
**♦️عمل جمعى و گروهى**
🔻مطلب ديگر اينكه گذشته از اينكه ما در اجراى امر به معروف و نهى از منكر بايد عمل را دخالت دهيم، به اين نكته توجه داشته باشيم كه عمل هم اگر فردى باشد چندان مفيد فايدهاى نيست خصوصاً در دنياى امروز.
🔻اين هم خود يك مشكلى است در زندگى اجتماعى ما كه آنهايى هم كه اهل عمل مىباشند توجهى به عمل اجتماعى ندارند و به اصطلاح «تك رو» مىباشند. از عمل فردى كارى ساخته نيست، از فكر فرد كارى ساخته نيست، از تصميم فرد كارى ساخته نيست؛ همكارى و همفكرى و مشاركت لازم است.
🔻در تفسير الميزان در ذيل آيه كريمه قرآن: يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اصْبِرُوا وَ صابِرُوا وَ رابِطُوا بحثى دارد راجع به اينكه دستور اسلام اين است كه تفكر، تفكر اجتماعى باشد.
▪️مجموعه آثار استاد شهيد مطهرى (امر به معروف و نهى از منكر(ده گفتار))، ج20، ص: 201- 200- و 204-205- با ویرایش -
https://eitaa.com/shakhes1340