💠 عشق به معارف؛ مرتبه اعلای رغائب 🔹 مراتب و مصادیق رغائب 📝 گفتاری از استاد حسینی شاهرودی ویژه لیلۀ الرغائب 26 ـ 1 ـ 1395 🔹 در نگاه مشهور و متعارف می‌گویند لیلة الرغائب شبی است که باید آدم آرزو کند و هر تقاضایی که از خدای متعال دارد، به زبان و عملش اظهار کند تا خدای متعال آرزوهایش را برآورده کند. این سخن نادرست نیست ولی مرتبه ادنی (پایین‌ترین مرتبه) رغائب است. آرزو کردن و تقاضا کردن و از خدا خواستن در همه ایام و لیالی سال امر پسندیده است و شاید ممکن است امشب (جمعه اول ماه رجب) پسندیده‌تر هم باشد. بنابراین رد نمی‌کنیم که رغائب این نیست، اما درجه پایین است. 🔹 درجه کامل رغائب عبارت است از تحقق یافتن میل‌ها و رغبت‌ها یا رغبت کردن به خوبی‌ها و امور پسندیده در عمل. همچنان‌که در جاهایی هست که انسان خوف یا در تعبیر عرفانی و دینی رهبت دارد، یعنی از چیزی می‌ترسد. نقطه مقابل رهبت، رغبت است، یعنی یک چیز را دوست دارد، نه این‌که به زبان می‌آورد و دعا می‌کند، نه، اصل این‌که ما چنین میلی داشته باشیم، این خود درجات مختلفی دارد. 🔹 اولین درجه آن است که هم میل و رغبت به عمل صالح داشتن، هم آن را به فعلیت رساندن و هم رفتارهای متناسب با این رغبت از خود نشان دادن. مثل این‌که گاهی کسی به ما می‌گوید بفرمایید بخورید، می‌گوییم میل نداریم یعنی رغبت نداریم؛ نه این‌که سیر هستیم، ممکن است گرسنه هم هستیم ولی به هر دلیلی میل نداریم. ولی اگر کسی رغبت داشته باشد، حداقل قدری از این غذا می‌خورد، اگر زیادتر باشد، به‌قدر متعارف می‌خورد و اگر رغبتش خیلی زیاد باشد، بیشتر از حد متعارف می‌خورد. 🔹 رغبتی که در این شب گفته می‌شود، این است که اولاً در اولین درجه به اعمال صالح و پسندیده رغبت داشته باشید، ثانیاً در مرتبه فعلیت و عمل هم اعمال صالح را انجام بدهید، آن اندازه که رغبت دارید. 🔹 مرتبه کامل‌تر، رغبت به خُلقیات پسندیده و فضایل و مکارم اخلاقی است که به همین‌گونه است. یعنی اولاً به مکارم اخلاقی رغبت داشته باشد، یعنی وقتی که یک خُلق خوب را در دیگران می‌بیند، با همه وجود تشویق و تحسین کند ولو صدایش به او نمی‌رسد ولی در دل خود می‌گوید احسنت. قدم دیگر این است که خلق‌های پسندیده را در عمل نشان بدهد یعنی کارهایی که نشان دهنده خلق پسندیده است را انجام بدهد. 🔹 مرتبه سوم، رغبت به معارف است؛ یعنی فهمیدن، ادراک کردن؛ میل و رغبت و اشتیاق و عشق به فهمیدن داشته باشد و در عمل هم تلاش کند که بفهمد. 🔹 گمان بنده بر این است که این رغبت در مقابل رهبت است. اما در عین حال آرزو داشتن و تقاضا کردن و دعا کردن هم امر پسندیده است ولی نسبت آن رغبت و آرزو که در بین مردم رواج دارد با این رغبتی که در مقابل رهبت است، مانند پاشیدن آب جلوی حیات خانه و آب دادن به گل و باغچه است. 🔹 آبی که جلوی خانه پاشیده می‌شود، هیچ گل و گیاهی از آن به بار نمی‌آید و هیچ اثری ندارد، اما جلوی گرد و غبار را می‌گیرد. کسانی که صرفاً آرزو دارند و از رغائب جمعه اول ماه رجب فقط آرزو و دعای آن را دارند، این حداقل جلوی گرد و غبارها را می‌گیرد، اما نباید انتظار داشت که از این رغبت‌ها معرفت، خلق حسن یا عمل صالح پدید بیاید. کانال طهور @sharabetahour