♦️عوامل تاثیرگذار بر رشد جمعیت در دهه 70 و 80 ایران کدامند؟ 🎙 سید حسین شرف الدین 🔶 ترديد نيست که تصميم سازمان‌هاي دولتي در خصوص کنترل يا کاهش زاد و ولد و تعديل نرخ رشد جمعيت کشور در 1368 به عنوان يک سياست راهبردي و اعلان رسمي آن و نيز تمهيد برخي برنامه‌ها و اقدامات اجرايي جهت عينيت يابی تدريجي آن، در تحقق اين مهم و ابتلا به وضعيت موجود تأثيرگذاربوده و دست‌کم در تسريع آن نقش داشته است؛ اما نبايد در خصوص آن مبالغه کرده و به عنوان تنها عامل تعيين‌کننده از آن ياد شود. بديهي است که اين تصميم راهبردي نه در خلأ که متعاقب بروز برخي تحولات محقق و در حال وقوع اتخاذ شد و تحليل‌هاي کارشناسانه آن روز، همه از ظهور تدريجي وضعيت‌هايي حکايت مي‌کرد که مي‌توانست روند نوپاي توسعه‌آفريني همه‌جانبه کشور را با مشکل مواجه سازد. 🔷 علت العلل وقوع و تشديد اين وضعيت نيز ـ درست يا غلط ـ رشد بي‌رويه و مهارناپذير جمعيت تشخيص داده شد. از ديد برخي کارشناسان، شايد اگر چنين سياستي هم تدبير و اعلان نمي شد، روند تحولات ساختاري و دست‌هاي نامرئي، جامعه را در عمل به تجديدنظر در روند جاري سوق مي‌داد. برخي از تحولاتي که بالقوه مي‌توانست منطق عملي مردم را در اين خصوص متأثر سازد يا زمينه‌ساز اتخاذ اين تصميم از سوي دولت‌مردان گرديد، از اين قرارند: 🔺بالابودن نرخ رشد جمعيت کشور نسبت به امکانات بالفعل و روند فعليت‌يابي تدريجي ظرفيت‌ها؛ ورود بي‌رويه و غيرمنتظره خيل عظيم مهاجران افغان متعاقب جنگ داخلي آن کشور؛ وقوع جنگ تحميلي و رانش اجباري بخشي از جمعيت مناطق جنگي و استان‌هاي مرزي به ساير مناطق و تحميل نوعي تراکم ناخواسته بر بخش‌هاي مرکزي؛ مهاجرت گسترده روستائيان به شهرها و شهرهاي کوچک به شهرهاي بزرگ، طرح توقعات متنوع و فزآينده جمعيت شهرنشين بعد از پايان جنگ و عدم توان دولت در تأمين اين نوع مطالبات روزافزون؛ 🔻تلاش حاکميت در جهت برون رفت سريع از معضلات موجود و ترميم عقب‌ماندگي‌هاي موروثي دوران طولاني حاکميت طاغوت حسب وعده‌هاي انقلاب و انتظارات ايجاد شده؛ ضرورت ترميم ويراني‌هاي گسترده ناشي از هشت سال جنگ تحميلي؛ ضرورت بازسازي زيرساخت‌هاي کهنه و فرسوده؛ لزوم توسعه‌آفريني متناسب با نيازها و ضرورت‌هاي به وجود آمده در بخش‌هاي مختلف؛ تحميل تحريم‌هاي سنگين از سوي دشمنان و کندي روند بازسازي و توسعه کشور؛ بروز برخي مشکلات ملموس نظير چند شيفته‌شدن مدارس؛ کثرت روزافزون پشت کنکوري‌ها؛ بيکاري شايع و افت کيفيت در بيشتر استاندارهاي زيستي در کنار سايرعوامل ساختاري، نقش تعيين‌کننده‌اي در اتخاذ اين سياست داشت. 🔶 در کنار اين عوامل، سياست‌هاي تنظيمي و توصيه‌هاي کنترلي مؤکد سازمان ملل به کشورهاي در حال توسعه، نيز تصميم دولت سازندگي به اعمال سياست‌هاي کنترلي و ترغيب به کاهش نرخ رشد جمعيت (با شعار: دو تا بچه کافيه، فرزند کمتر زندگي بهترو...) را شدت بخشيد و بر ضرورت آن مهر تاييد نهاد. از اين تحولات بنيادين که بگذريم، وقوع برخي ديگر از تحولات ساختاري در دو دهه اخير، نيز زمينه‌هاي فرهنگي اجتماعي لازم و کافي براي سوق‌يابي توده‌اي به اين سياست را تشديد کرد. 👣 این مطلب ادامه دارد...!! 📌آدرس کانال؛ 🆔 @sharafoddin_ir