🔰 گاهی باید عینک اسلامی را کنار گذاشت !!!
👌🏼تلنگری در باب تولید علوم انسانی
📌همانطور که می دانید تولّد و رشد علوم انسانی امروزی، در فضای تفکر غرب و با مبانی تفکرات فلسفی غرب بوده است. تاثیر این علوم در جوامع مختلف به شدت خودنمائی میکند به طوریکه آنچه امروزه در حوزه های مختلف خانواده و نظام آموزشی و سیاسی و اقتصادی جوامع می بینیم همگی از نتایج علوم انسانی غربی است؛ یعنی علومی که تحت تأثیر اندیشۀ فلسفی دانشمندان مغرب زمین است.
📍با توجه به اینکه مبانی فکری جامعه دینی ما تفاوت زیادی با تفکرات فلسفی غربی دارد ؛ لذا نتایجی که در علوم انسانی غربی وجود دارد ، مورد قبول مبانی اندیشه ای ما نیست و ما در قسمت علوم انسانی احتیاج به علومی داریم که مطابق مبانی و نیازهای جامعه اسلامی باشد.
💠 چند سالی است که تولید علوم انسانی دغدغۀ بسیاری از محافل علمی کشور شده است؛ اما نتیجه مطلوبی به دست نیامده است .
✅ یکی از نکات مهمی که در مورد تولید علوم انسانی اسلامی باید مورد توجه باشد، (موضوع شناسی) است. موضوع شناسی علوم انسانی در هر گرایشی، هم در شناخت و نقد علوم انسانی رایج ، ضروری است و هم در تولید و ساخت موضوعات و نظام های جدید مؤثر است.
🔰 مطلب مهمی که گاهی در موضوع شناسی علوم انسانی مورد غفلت قرار می گیرد این است که ما در علوم انسانی رایج ، ابتدا باید موضوع را با عینک دانشمندان غربی ببینیم و با آن نگاه، موضوع را بشناسیم و همان موضوعی که در نگاه آنان شکل گرفته است دریافت کنیم زیرا همانگونه که اشاره شد مبدا پیدایش و گسترش این علوم و این نوع نگاه به علوم انسانی از طرف مغرب زمین است؛پس برای شناخت دقیق موضوع بسیار مهم است که ذهن خود را خالی کنیم و با ذهن آن دانشمندان به موضوعات بنگریم.
اگر موضوعات مختلف اینگونه دریافت شوند آنگاه می توانیم در جهت حل مسائل آن علم حرکت کنیم . ما می توانیم با این نوع شناخت به سراغ منابع فقهی برویم و درصدد یافتن حکم آن موضوع بر آییم و در قدم بعد موضوعات جدید را یافته و یا جایگزین مناسبی برای موضوعات قبلی پیدا کنیم و آنگاه به سمت تولید یک نظام فکری منسجم در یک رشته خاص علوم انسانی برویم.
👈
#شهید_مطهری (ره) یکی از دانشمندان بزرگی است که در مجموعه آثار خود از این روش استفاده کرده است و موفقیت بزرگی در موضوع شناسی علوم انسانی کسب کرده و قدم بزرگی در گرایش های مختلف تولید علوم انسانی برداشته است.
📒 مجموعه مقالات «نظام حقوق زن در اسلام» (بخشی از کتاب های نظام حقوق زن و مرد در اسلام) از جمله آثاری است که ایشان، موضوع شناسی را با این روش انجام داده و بررسی کرده است. (در ادامه بخشی از این مطالب ایشان منتشر می شود.)
🔴 یکی از دلائل عدم موفقیت برخی از دانشمندان در تولید علوم انسانی، توجه نکردن به موضوع شناسی با توجه به مبدأ تولید و نشر علوم انسانی است؛ به طوریکه برخی از نظرات علمی نه مسأله ای را حل می کند و نه مورد پذیرش و توجه دیگران قرار می گیرد؛ گویی هیچ زبان مشترکی بین آنان با اصطلاحات و فهم رایج آن علم وجود ندارد.
✅ خلاصه اینکه گاهی باید عینک اسلامی را کنار گذاشت و به قول معروف حداقل برای شروع «باید با زبان قوم صحبت کرد».
📝حجت الاسلام حامد سامی
#استاد_سامی #تولید_علم #یادداشت
#علوم_انسانی #نظام_حقوق_زن_و_مرد
〰️〰️〰️〰️〰️〰️
@bineshemotahar_qom
کانال جامع اندیشه های شهید مطهری