تجربۀ خستگی در میانۀ روز برای همۀ ما عادی شده است و بسیاری از ما آن را نادیده می‌گیریم. البته افرادی هم هستند که برای خستگی راهکارهای جالبی در نظر گرفته‌اند. عده‌ای تلاش می‌کنند با خواب‌های کوتاه در روز، خستگی و کمبود خواب را جبران کنند. برخی هم به طور کلی خواب و خستگی را نادیده می‌گیرند و با خوردن قهوه زمان بیداری را طولانی‌تر می‌کنند. ممکن است تعداد راه‌هایی که ما را برای ادامۀ روز سرحال نگه می‌دارد زیاد باشد، اما به نظر شما چرا در روز احساس خستگی می‌کنیم؟
بخشی از اینکه چقدر راحت به خواب می‌رویم ژنتیکی است. بسیاری از اختلالات خواب، از بی‌خوابی گرفته تا اختلالات شبانه‌روزی، یک جزء ژنتیکی بزرگ دارند اما احتمالاً با ما هم‌عقیده هستید که خستگی روز ارتباط زیادی با کمبود خواب دارد. زمان‌های طولانی رفت‌وآمد به محل کار یا به تعویق انداختن خواب برای تماشای تلویزیون یا سرگرمی‌های دیجیتال مواردی هستند که احتمالاً شما هم به آنها فکر کرده‌اید. اما به عقیدۀ متیو واکر نویسندۀ کتاب چرا می‌خوابیم عوامل پنهان دیگری وجود دارند که به آنها توجه کمتری داریم.
چطور بهتر بخوابیم؟
بدون شک اختراع لامپ تاثیر زیادی در آسودگی ما داشته است. اختراعی که با آمدنش روشنایی روز را برایمان به ارمغان آورد و باعث شد بسیاری از کارهایمان را در ساعات شب انجام دهیم. تغییری که باعث شده تا ساعت بیداریِ ما بیشتر و میزان خوابمان کمتر شود.
اما از دیدگاه علمی، نور آبی میزان ترشح ملاتونین را بیش از ۵۰درصد کاهش می‌دهد. ملاتونین هورمونی است که ترشح آن در ساعات نزدیک به غروب افزایش می‌یابد و باعث ایجاد خواب در ما می‌شود. این هورمون مانند بلندگویی قدرتمند عمل می‌کند و به مغز و بدن اعلام می‌کند که «هوا تاریک شده، هوا تاریک شده. زودتر بخواب!». اما نور آبی تلفن‌های هوشمند، تابلوهای تبلیغاتی که در طول شب روشن هستند، تلویزیون و غیره افزایش ملاتونین را تا ۳ ساعت به تاخیر می‌اندازند و باعث می‌شوند دیرتر احساس خواب کنیم.
متخصصان علم خواب توصیه می‌کنند برای جلوگیری از بی‌خوابی، در ساعات پایانی روز کمتر در معرض نور آبی قرار بگیرید. پیشنهاد می‌کنیم برای کاهش اثرات مخرب نور آبی، در هنگام کار با موبایل یا کامپیوتر، فیلتر نور آبی را روشن کنید. همچنین به جای استفاده از تبلت برای مطالعه می‌توانید از کتاب‌های چاپی با برگه‌های بالکی استفاده کنید.
قهوه، بیداری و قهوه: جای خالی خواب
کافئین پرمصرف‌ترین محرک روان‌گردان در جهان است. این ماده در قهوه، چای، داروهای کاهش وزن و مُسکن‌ها یافت می‌شود. کافئین یکی از مقصرهایی است که باعث می‌شود افراد به راحتی به خواب نروند و بعد از آن خواب سنگینی نداشته باشند. اگر سعی می‌کنید با نوشیدن قهوه تا دیروقت بیدار بمانید، باید منتظر اتفاق ناخوشایندی باشید. هنگامی‌که کبد شما کافئین را از سیستم بدنتان بیرون می‌کشد، با پدیدۀ سقوط کافئین مواجه خواهید شد. این اتفاق باعث می‌شود تا بار دیگر به میزان بیشتری احساس خواب‌آلودگی کنید و انجام کار و تمرکز برایتان سخت شود. پیشنهاد می‌کنیم به مرور مصرف قهوه را کاهش دهید و روش‌های دیگری را برای داشتن خواب سالم امتحان کنید.
🌿 @sobhan_finance