🔸غُلات از فهمِ واضحات هم عاجزند ➖ شیخ صدوق رحمه الله، به سندش از امام رضا عليه السّلام نقل کرده که حضرت به حسین بن خالد فرمودند: خداوند به تو علم عطاء کند! بدان كه خداوند قديم است (يعنى از ازل بوده است) و ازلى بودن صفتى است كه به آدم عاقل مى‌فهماند كه چيزى قبل از او نبوده است و در بقائش نيز چيزى با او و همراه او نخواهد بود، با اقرار عامّه و معجزۀ صفت براى ما روشن مى‌شود كه چيزى قبل از خداوند متعال نبوده و در بقائش نيز چيزى به همراهش نخواهد بود، و گفتار كسانى كه گمان مى‌كنند قبل از او و يا همراه او چيزى بوده است، باطل مى‌گردد. زيرا اگر چيزى به همراه او مى‌بود نمى‌بايست خداوند خالق او باشد زيرا آن چيز، هميشه از ازل با خداوند بوده است، پس خداوند متعال چگونه مى‌تواند خالق چيزى باشد كه هميشه به همراهش بوده است؟! و اگر آن شىء قبل از خداوند بوده باشد، آن شىء سرآغاز خواهد بود نه خداوند؛ و شايسته آن خواهد بود كه آن شئءِ اوّل، خالق شیءِ دوّم، باشد. سپس خداوند خود را با نامهايى وصف نموده است و آن زمان كه خلق را آفريد از آنها خواست و آنها را بر اين عبادت واداشت كه خداوند را با اين نامها بخوانند، او خود را با اين نامها ناميده است: "سَمِيعاً بَصِيراً قَادِراً قَاهِراً حَيّاً قَيُّوماً ظَاهِراً بَاطِناً لَطِيفاً خَبِيراً قَوِيّاً عَزِيزاً حَكِيماً عَلِيماً" وَ مانند این اسماء. وقتی كه غلوّ كنندگان و تكذيب‌كنندگان اين اسامى را ديدند و شنيدند كه ما در بارۀ خداوند مى‌گوئيم: چيزى مثل او نيست و هيچ چيز به حالت و كيفيّت او وجود ندارد، گفتند: شما كه مى‌گوئيد هيچ چيز مثل و شبيه خداوند نيست، پس چطور شما در اسماء حُسنى با خداوند شريك هستيد؟ و به تمامى آن نامها ناميده مى‌شويد؟ لذا دليلى است بر اينكه شما در تمام حالات خداوند يا حدّاقل در بعضى از آنها مثل خداوند هستيد، زيرا هم شما و هم او داراى نامهاى نيكو هستيد. به آنها بايد گفت: خداوند تبارك و تعالى نامهايى از نامهاى خود را بر بندگانش نهاده، ولى معانى آنها با هم متفاوت است، مانند مواردى كه يك اسم دو معنى مختلف دارد، دليل بر اين مدّعى، زبان و گفتار شايع ميان مردم است، و خداوند هم با همين زبان و روش با آنها صحبت كرده، به گونه‌اى كه بفهمند، تا دليل و حجّتى باشد بر آنها در تضييع آنچه تضييع كرده‌اند. مردم در زبان عادى خود به يك ديگر نامهايى از اين قبيل مى‌دهند: كلب (سگ)، حمار (خر)، ثور (گاو)، علقمة (تلخ)، اسد (شير) و تمام اين اسامى بر خلاف معانى آنهاست، زيرا اين نامها بر آن معانى كه در مقابل آن وضع شده‌اند، نيستند، زيرا انسان، شير و يا سگ نيست. در اين مطلب خوب دقّت كن و بفهم، خداوند تو را مورد لطف و رحمت قرار دهد. عيون أخبار الرضا عليه السّلام ج ۲ ص ۱۳۲-۱۳۳/محمد بن علي بن الحسين بابويه القمي/ناشر:موسسة الاعلمي للمطبوعات/بیروت #حدیث #غلات @sonnat_voice