📝 نگاهی به جایگاه روزهای جمعه و شنبه در میراث روایی 🔻 در سلسله‌‌یادداشت‌های گذشته به #ابعاد_فرهنگی و تمدنی مسئلۀ زمان اشاره کردیم، اما نگاهی به برخی از تراث روایی نشان‌دهندۀ نوع نگرش روایات به روزهای جمعه و شنبه است. 🔻 تأکید روایات متعدد بر روز شنبه (سبت) به‌عنوان روز «آغاز فعالیت هفته» و روز برکت و تلاش پس از تعطیلی #جمعه به‌عنوان (#عید همۀ امت‌ها) نکته‌ای درخور توجه است. در این روایات به انتخاب عنوان «الانتشار» برای «یوم السبت» توجه شود. 🔻 دراین روایات بر تخلف یهود و تبدیل روز تعطیل از جمعه به شنبه و #عقاب_الهی به‌سبب این عصیان اشاره شده است؛ عصیان یهود موجب این عقاب برای آنان شد که روز شنبه که روز تلاش و برکت است، بر آنها تحریم شود و به‌نوعی از برکت الهی محروم گردند. اینکه به این روایات توجه کنید: 🔹 عنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ أَبِي أَيُّوبَ إِبْرَاهِيمَ بْنِ عُثْمَانَ الْخَزَّازِ أَنَّهُ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ علیه‌السلام عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ: «فَإِذا قُضِيَتِ الصَّلاةُ فَانْتَشِرُوا فِي الْأَرْضِ وَ ابْتَغُوا مِنْ فَضْلِ اللَّهِ»، قَالَ: الصَّلَاةُ يَوْمَ الْجُمُعَةِ وَ الِانْتِشَارُ يَوْمَ السَّبْتِ. وَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ علیه‌السلام: أُفٍّ لِلرَّجُلِ الْمُسْلِمِ أَنْ لَا يُفَرِّغَ نَفْسَهُ فِي الْأُسْبُوعِ يَوْمَ الْجُمُعَةِ لِأَمْرِ دِينِهِ فَيَسْأَلَ عَنْهُ. (الخصال، شیخ صدوق، ج٢، ص٣٩٣)‏ 🔹الْحَدِيثُ مَشْهُورٌ عَنِ النَّبِيِّ صلی‌الله‌علیه‌وآله: بُورِكَ لِأُمَّتِي فِي سَبْتِهَا وَ خَمِيسِهَا. (جمال الاسبوع، سید ابن‌طاووس، ص١٧٠) 🔹 سأَلَ أَبُو أَيُّوبَ الْخَزَّازُ وَ عَبْدُ اللَّهِ بْنُ سِنَانٍ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ علیه‌السلام عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ: «فَإِذا قُضِيَتِ الصَّلاةُ فَانْتَشِرُوا فِي الْأَرْضِ وَ ابْتَغُوا مِنْ فَضْلِ اللَّهِ» فَقَالَ علیه‌السلام: الصَّلَاةُ يَوْمَ الْجُمُعَةِ وَ الِانْتِشَارُ يَوْمَ السَّبْتِ. (من‌لایحضره‌الفقیه، ج٢، ص٢۶٧) 🔹 و قَالَ علیه‌‌السلام: السَّبْتُ لِبَنِي هَاشِمٍ وَ الْأَحَدُ لِبَنِي أُمَيَّةَ، فَاتَّقُوا أَخْذَ الْأَحَدِ. (من‌لایحضره‌الفقیه، ج١، ص۴٢۵) 🔹 قالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی‌الله‌علیه‌وآله: اللَّهُمَّ بَارِكْ لِأُمَّتِي فِي بُكُورِهَا يَوْمَ سَبْتِهَا وَ خَمِيسِهَا. (من‌لایحضره‌الفقیه، ج١، ص۴٢۵) 🔹 روَى مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى الْخَثْعَمِيُّ عَنْهُ علیه‌السلام: لَا تَخْرُجْ يَوْمَ الْجُمُعَةِ فِي حَاجَةٍ فَإِذَا كَانَ يَوْمُ السَّبْتِ وَ طَلَعَتِ الشَّمْسُ فَاخْرُجْ فِي حَاجَتِك‏. (من‌لایحضره‌الفقیه، ج٢، ص٢۶٧) 🔹 عنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ علیه‌السلام قَالَ: إِنَّ الْيَهُودَ أُمِرُوا بِالْإِمْسَاكِ يَوْمَ الْجُمُعَةِ فَتَرَكُوا يَوْمَ الْجُمُعَةِ وَ أَمْسَكُوا يَوْمَ السَّبْتِ فَحُرِّمَ عَلَيْهِمُ الصَّيْدُ يَوْمَ السَّبْتِ. (علل‌الشرایع، ج١، ص۶٩؛ نک: تفسیر عیاشی، ج٢، ص٣۴) 🔹 و كَانَتِ الْعِلَّةُ فِي تَحْرِيمِ الصَّيْدِ عَلَيْهِمْ يَوْمَ السَّبْتِ أَنَّ عِيدَ جَمِيعِ الْمُسْلِمِينَ وَ غَيْرِهِمْ كَانَ يَوْمَ الْجُمُعَةِ فَخَالَفَتِ الْيَهُودُ وَ قَالُوا عِيدُنَا يَوْمُ السَّبْتِ فَحَرَّمَ اللَّهُ عَلَيْهِمُ الصَّيْدَ يَوْمَ السَّبْتِ وَ مُسِخُوا قِرَدَةً وَ خَنَازِيرَ. (تفسیر قمی، ج١، ص٢٢۴) #جمعه 🔻🔻🔻🔻 🆔@taalighat