🔰 تکوین و تکون هویت ملی ایرانیان
✍️موسی نجفی
🔸بحث تکوین و تکون هویت ملی ایرانیان، بحثی کلیدی و کلان است که ابعاد مختلف را دربر می‌گیرد. این مقوله از نظر مفهوم‌شناسی و روش‌شناسی حوزه وسیع بین رشته‌ای شامل تاریخ، علوم سیاسی و فلسفه را دربردارد.
🔹به نظر می‌رسد ایرانی‌ها در طول حیات خود با چهار بحران بزرگ روبرو بودند: بحران هلنی، عربی، ترکی ـ مغولی و غربی. برخلاف بحران هلنی و بحران ترکی و مغولی، بحران عربی و بحران غربی دارای «ابزار هویت‌سازی» بوده اند و برخورد ایرانی‌ها با هر کدام متفاوت بوده است. در بحران عربی، ایرانی ها به هرحال اسلام را پذیرفتند و این آیین را به هسته مرکزی و ذات وجودی خود راه دادند، ولی در مسئله بحران غربی، پس از گذشت 150 تا 200 سال، ایرانی ها هنوز مفاهیم غربی را به منزله هسته و ذات خود نپذیرفته‌اند.
🔸به نظر می رسد این موضوع به بحث نظریه ذات برمی گردد؛ یعنی هر ملتی برای خود ذاتی دارد که حقیقتی را بیان می‌کند و این حقیقت روح ملی یک ملت را نشان دهد. اسلام برای ایرانی‌ها مساوی و هماهنگ با این ذات شده است. این ذات برای ایرانی‌ها نوعی «حقیقت‌خواهی و دین‌داری» است که با عنصر «تعالی‌خواهی» در اسلام هماهنگ است.
🔹بنابراین نه تنها اجزای این حقیقت ذاتی با هم تنافری ندارد، بلکه یک نوع جذبه بین این اجزای ذاتی وجود دارد. هرچند رشد سیاسی و نظامی اسلام در ایران از رشد فرهنگی آن سریع‌تر اتفاق افتاده بود و یکی دو قرن طول کشید تا ایرانی‌ها مسلمان شدند، ولی هرچه گذشت گرایش آنها به طرف اسلام بیشتر شد و این هویت بیشتر شکل گرفت.
⚜️ @taammolat74