🔰استعمارزدایی از آکسفورد
✍️ محمد محبوبی
🔸جهان استعمار در تب و تاب خیزش ضد تبعیض نژادی بی‌ال‌ام است. تندیس‌های برده‌فروشان و غارتگران اروپایی و آمریکایی یک‌به‌یک سرنگون می‌شود و درگیری‌های خیابانی بین وارثان استعمارگری و استعماربری ادامه دارد. یک طرف تندیس‌ها را سمبل عینی امپریالیسم غرب می‌داند و طرف دیگر، آنها را قهرمانان ملی و تاریخی عصر امپراطوری. در دانشگاه #آکسفورد اما اوضاع کمی ریشه‌دارتر است؛ منازعۀ دانشجویان در برابر مجسمۀ #معمار_آپارتاید.
🔹#سیسیل_رودز، نخست‌وزیر مستعمرۀ کیپ و نمایندۀ استعمار بریتانیا در آفریقا جنوبی بود. نامش در جهان و خصوصاً آفریقا پرآوازه است ولی در ایران ناشناخته. کشور رودزیا در آفریقا وام‌دار نام سیسیل رودز است؛ همین‌طور دانشگاه رودز در آفریقای جنوبی و بورسیۀ رودز در آکسفورد. لیکن مهم‌تر از همۀ اینها در علوم سیاسی، سیسیل رودز به‌عنوان یکی از نظریه‌پردازان نژادپرستی آنگلوساکسون و معمار آپارتاید شناخته می‌شود. نژادپرستی در اندیشۀ رودز نه یک نژادپرسَتی بیولوژیک و طبعی، بلکه یک نژادپرستی فرهنگی بود. در این چارچوب می‌توان فهمید چرا او می‌گفت «هر جریبی که به سرزمین ما افزوده شود به معنای تولد نژاد انگلیسی بیشتر است...»
🔸رودز هیچ‌گاه ازدواج نکرد و فرزندی نداشت و به همین علت بود که انبوه سرمایۀ به‌جامانده از خود را به بورسیۀ رودز در دانشگاه آکسفورد اختصاص داد؛ بورسیه‌ای سراپا استعماری که در راستای تحکیم امپراطوری انگلستان و تقویت روابط انگلیس و آمریکا طراحی شده بود. بیل کلینتون، سوزان رایس و تونی ابوت از برندگان بورسیۀ رودز بودند.
🔹هرچه باشد سیسیل رودز نماد تئوریزه کردن نژادپرستی، استعمار و آپارتاید به شمار می‌رود و سرنگونی تندیس رودز در آکسفورد می‌تواند به معنای استعمارزدایی آکادمیک باشد؛ یا به تعبیر لیندا اسمیت، استعمارزدایی از دانش‌ها. این زنگ خطر را تونی ابوت، نخست‌وزیر سابق استرالیا، به‌خوبی به صدا درمی‌آورد: «اگر در آکسفورد بطالت اخلاقی جایگزین تحقیق منصفانه شود، جایگاهش به عنوان یک دانشگاه بزرگ آسیب می‌بیند.
⚜️ @taammolat74